ناتوانی زنبور داران در مقابله با حمله خرس!

ناتوانی از دفع حمله خرس به کندوهای عسل و جبران نشدن خسارت وارد شده به زنبوردار یکی از مشکلات همیشگی بهره برداران کندوها در شهرستان شاهرود است.

به گزارش تلنگر؛ بازار خوب فروش عسل به عنوان یکی از محصولات طبیعی که خواص بسیاری دارد سبب شده تا در سال های گذشته بسیاری از افراد به شغل زنبورداری روی آورند. شغلی که هم درآمد و هم البته سختی های بسیار دارد.

از جمله مشکلات بهره برداران عسل می توان به حمله حیوانات وحشی به کندوها اشاره کرد. حیواناتی که در راس آن ها خرس، همان عاشق دیرینه عسل است. کوه ها و مرتع های شمال شاهرود به دلیل آب و هوای مناسب و پوشش گیاهی متنوع، یکی از مکان های مناسب برای زنبورداری است و از این رو بهره برداران بسیاری این منطقه را برای پرورش عسل انتخاب کرده اند. اما از سوی دیگر، وجود حیات وحش به ویژه خرس قهوه ای و حمله اش به کندوها نیز مشکلاتی را برای آن ها ایجاد کرده است.

یک زنبور دار شاهرودی که کندوهایش چند شب پیش مورد حمله خرس قهوه ای قرار گرفته بود در گفت و گو با ایرنا، با بیان اینکه برای تهیه عسل مرغوب تر زنبورستان خود را در باغ ها و مرتع ها جابه جا می کند افزود: برای جلوگیری از خسارت فراوان حمله خرس ها به زنبورستان، شب ها در منطقه می مانم و در شب حادثه هم خرس و توله هایش کندوهای بسیاری را از بین برده و عسل و زنبور ها را با هم خوردند.

اسماعیل حسینی با بیان اینکه خرس مادر و توله هایش فقط به زنبور و عسل خوردن فکر می کنند و هیچ چیزی جلو دارشان نیست ادامه داد: باغ های با دیوار بلند ۲متر و ۲۰ سانتیمتری و حتی نصب حفاظ ۳۰ سانتیمتری سیم خاردار هم جلوی ورود خرس گرسنه را به باغ نمی گیرد.

یک زنبوردار دیگر نیز با بیان اینکه هیچ چیزی جلودار خرس های گرسنه نیست، افزود: بهره گیری از برخی محدود کننده ها مانند روشنایی، برافروختن آتش و ایجاد سر و صدای بلند در زنبورستان در دفع خرس تاثیر چندانی ندارد.

محمد حسینی به دشواری های اداری و قانونی برای دریافت خسارت حمله به کندوها نیز اشاره کرد و گفت:  صندوق های بیمه ای برای پرداخت خسارت کاغذ بازی های اداری و قوانین قدیمی و دست و پا گیری دارند و از سوی دیگر مبلغی که پس از برآورد خسارت پرداخت می کنند قابل توجه نیست.

یک زنبور دار هم که پیش از این تعدادی از کندوهای زنبور خود را در مرتعی در دامنه کوه های اطراف شاهرود در حمله خرس از دست داده بود، به خبرنگار ایرنا گفت: پس از مراجعه به اداره حفاظت محیط زیست شاهرود برای گزارش حمله خرس به زنبورستان از هیچگونه حمایتی برخوردار نشدم.

وی که از ذکر نامش خودداری کرد، افزود: برای بازدید کارشناسان هزینه پرداختم ولی برای تعیین میزان خسارت با این پاسخ که ” نباید در زیستگاه حیات وحش حضور می یافتم ” رو به رو شدم.

وی ارزش هر کندو را دستکم ۱۰۰ میلیون ریال و میزان عسل تولیدی آن را نیز ۱۰ کیلوگرم عنوان کرد ، افزود: پرداخت ۲۰ میلیون ریال خسارت برای هر کندو ، خسارت زنبوردار را جبران نمی کند.

این زنبوردار ادامه داد: قوانین دست و پاگیر محیط زیست مانند تهیه مدارک مرتع داری و پروانه بهره برداری مرتع ، زنبورداران را برای دریافت همان مبلغ اندک خسارت دلسرد می کند.

وی ادامه داد: وقتی حمله خرس مشهود است و کارشناسان آثار آن را نیز در منطقه بازدید و تایید کردند، زنبوردار نمی تواند هرروز برای تکیمل پرونده در اداره حفاظت محیط زیست حاضر شود و از کار و زندگی خود عقب بماند.

مدیرعامل اتحادیه زنبورداران استان سمنان در گفت و گو با ایرنا با اشاره به راه های مختلف برای دور کردن خرس از زنبورستان گفت: برای این کار می توان ازچراغ های گردون و نور افکن های پرنور که با انرژی خورشیدی کار می کنند برای روشنایی شبانه زنبورستان ها استفاده کرد.

عطاء الله باقرپور افزود: پخش صدای شلیک گلوله توپ در بیابان هایی که احتمال حمله شبانه خرس ها به زنبورستان وجود دارد یکی دیگر از راه های دور کردن این حیوان است.

معاون محیط زیست طبیعی اداره کل محیط زیست  استان سمنان نیز در گفت و گو با ایرنا با اشاره به  تغییر و کوچک شدن زیستگاه گونه های حیات وحش بر اثر عوامل طبیعی و انسانی، افزود: انسان ها برخی از زمین های کشاورزی را از زراعی به باغی تبدیل کردند که این کار هم تشویقی برای حضور حیوانات در منطقه به شمار می رود.

به گفته بهرام علی ظاهری ، برخی باغداران برای افزایش بازده باغ خود در عمل گرده افشانی، کندوهای زنبور عسل را در باغ ها قرار می دهند که این نیز تشویق چند برابری برای خرس ها است.

وی با بیان اینکه این عوامل تشویقی هوش و حواس خرس ها را ازبین می برد تا  مدهوش، دیوانه وار وبی صبرانه به دنبال غذای محبوب خود باشند، ادامه داد: انسان ها نیز باید برای توسعه و پشرفت فعالیت های خود در این پهنه ها قوانین و نکات ایمنی را رعایت کنند.

به گفته وی محیط زیست استان سمنان در این راستا برنامه های گشت زنی دوره ای در این مناطق که حیات وحش آسیب رسان به باغ ها و زنبورستان ها وجود دارند  اعلام کرده است.

وی این اقدام را برای دورکردن این حیوان از محدوده زنبورستان ها و باغ ها در این گشت ها موثر دانست تا کاهش خسارت ها را به دنبال داشته باشد.

ظاهری با اشاره به اینکه فرم های تعیین و برآورد خسارت حیات وحش به باغ ها ،دام ها و زنبورستان ها وجود دارد که پس از تکمیل کارشناسان به سازمان محیط زیست ارسال خواهد شد، تاکید کرد: برای جبران این نمونه خسارت ها از محل مازاد درآمد سازمان حفاظت محیط زیست بودجه بسیار اندکی  موجود است که پس از تاییدبه خسارت دیدگان پرداخت می شود.

وی همچنین یادآور شد: در نشستی با معاونت امور دام جهاد کشاورزی استان هم این موارد عنوان شدو جهاد کشاورزی باید پیگیر مشکلات زنبورداران باشد.

 معاون مدیر کل حفاظت محیط زیست استان سمنان با بیان اینکه جهاد کشاورزی برای جلوگیری از ورود این حیوان به باغ ها قوانینی برای دیوار کشی مناسب اطراف آنها دارد، تاکید کرد: وقتی در طبیعت تغییر ایجاد شد باید نکات ایمنی و حفاظتی و دستورالعمل ها را رعایت کرد.

ظاهری ادامه داد: جهاد کشاورزی باید در راستای حمایت از زنبور داران و بیمه زنبورستان ها به بهره برداران تسهیلات  ارائه دهد.

وی با بیان اینکه درمناطق کوهستانی که حیات وحش آسیب رسان به زنبورستان ها زندگی می کنند باید طبق دستور المعل های  وزاتخانه ای موجود  باید جهاد کشاورزی برنامه ریزی ، آموزش و اقدام کند، ادامه داد: در مناطق بیابانی و کویری که این نمونه از حیات وحش وجود ندارند حتی وجود باغ های پسته و زنبورستان ها در کنار هم مشکلی ایجاد نمی کند.

کارشناس مسوول زنبورداری  جهاد استان سمنان   به ایرنا گفت: سازمان تامین اجتماعی برای زیر پوشش قرار دادن زنبور داران یارانه بیمه ای طلب می کند که از سوی سازمان هدفمندی یارانه ها پرداخت شود.

مرتضی رسولی با بیان اینکه موضوع بیمه تامین اجتماعی و بیمه زنبورستان ها بصورت ملی باید پیگیری و مرتفع شود ،افزود: سازمان تامین اجتماعی از سال ۸۳ در استان سمنان زنبور داران را از حمایت خود خارج کرده است و تاکنون تلاش هایی نیز برای بازگشت آنها  انجام شده است.

وی ادامه داد: زنبور داران استان سمنان  مجبور به جایگزینی صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان ، روستاییان و عشایر بجای  تامین اجتماعی برای بیمه زنبورداران  شدند که  مزایای آن ضعیف است خدمات درمانی ندارد.

وی تاکید کرد : پیشنهاد های کارشناسان استانی در رابطه با بیمه تامین اجتماعی و بیمه کولونی های زنبور عسل را به وزارتخانه ارائه کردیم و این استان جزیی از کشور محسوب می شوند باید اقدامی کشوری انجام شود.

وی گفت:  بیش از این حاضر به ارائه آمار و ادامه مصاحبه  نیست .

حمایت از حیوانات کمیاب حیات وحش برای تداوم نسل آن ها ضروری است ، برای جبران خسارت باغداران و پرورش دهندگان زنبور عسل نیز باید تمهیدی انجام شود.

به گفته مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست ، شیوه نامه ای برای حمایت از گونه های کمیاب حیات وحش که خسارت هایی را به دامداران ، کشاورزان و باغداران  وارد می کنند طراحی شده و اجرا می شود ، اما مشکل در اجرای این شیوه نامه است که به خاطر پیچیدگی های زیاد آن ، افراد متضرر را از پیگیری باز می دارد.

براساس آمار سالانه که در مهرماه هر سال تهیه می شود  ۲۵۴ تن زنبور دار شاهرودی در سال ۹۸ در این شهرستان از ۲۵هزار و ۶۹۰کلونی زنبور عسل، ۱۸۲ هزار تن عسل تولید کردند.

انتهای مطلب