تاثیر حمله روسیه به اوکراین بر "مذاکرات وین"

یک کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل با بیان این که تاثیر جنگ اوکراین بر مذاکرات وین به دو عامل بستگی دارد اظهار کرد: اول اینکه باید دید" مذاکرات وین" هم‌اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد و دوم اینکه بحران اوکراین به چه میزان عمق و شدت پیدا می کند.

به گزارش تلنگر، رضا نصری درباره علت اصلی حمله روسیه به اوکراین گفت: نگاه روسیه به امنیت کشور، یک نگاه ‌"جغرافی‌محور" و "تاریخ‌محور" است. روسیه با حمله به اوکراین در صدد بازسازی معماری امنیتی خود در برابر قدرت‌های غربی است.

وی ادامه داد : روسیه به دلیل تجربیات تاریخt امنیت خود را در گرو ایجاد منطقه حائل در نواحی مرزی خود به ویژه در مرز غربی با اروپا می‌داند. این حساسیتی است که از پایان جنگ سرد تا کنون، سازمان ناتو و کشورهای غربی نه تنها رعایت نکرده‌اند، بلکه با توسعه قلمرو خود که یک قلمرو نظامی است با بی پروایی تمام برخلاف آن اقدام کرده‌اند.

شاید برایتان جذاب باشد:

این استاد دانشگاه افزود: اگر ریشه‌ای‌تر به موضوع نگاه کنیم، علت این رویکرد غربی‌ها به روسیه نگاهی‌ است که خود به مقولهٔ «اروپا» دارند. در واقع، در محافل سیاست خارجی و علوم استراتژیک دو نگاه کُلی به «اروپا» مطرح است. یک نگاه «اتحادیه‌محور» است؛ یعنی نگاهی که هسته‌ٔ قاره اروپا را «اتحادیه اروپا» می‌داند و شرط برخورداری از مواهب و امنیت جمعی منتسب به آن را پیروی از موازین و هنجارهای این سازمان می‌دانند. در این رویکرد، ملاحظات و رهنمودهای آمریکا محور اصلی و محرک تصمیمات استراتژیک اتحادیه است و سازمان ناتو نیز بازوی اجرایی آن است. به عبارت دیگر، در این رویکرد روسیه صرفاً یک رقیب یا یک دشمن تلقی می‌شود.

نصری ادامه داد: نگاه دوم نگاهی است که به «اروپای بزرگ» یا Europe boréale شهرت دارد. نگاهی است که اروپا را از شهر برِست (Brest) در منتهی‌الیه فرانسه تا شهر ولادیوستوک (Vladivostok) در منتهی‌الیه روسیه تلقی می‌کند و روسیه را جزء جدایی‌ناپذیری از این قاره می‌خواند. طبیعتاً، در این نگاه، روسیه یک «شریک» و «متحد» تلقی می‌شود که در چارچوب امنیت جمعی اروپا جایگاه خود را دارد. به همین خاطر هم ایالات متحده رویکرد دوم را نمی‌پسندد و به اروپایی «اتحادیه‌محور» با عاملیت «ناتو» به فرماندهی خود گرایش دارد. غلبه این رویکرد موجب شده روسیه نیز به جای اینکه متحدین خود را در اروپا جستجو کند، به دنبال اتحاد با چین است و این وضعیت زمینه را برای یک «برخورد بزرگ» میان قدرت‌ها - که عده‌ای آن را جنگ سوم جهانی می‌خوانند - هموار کرده است.

رضا نصری در پاسخ به این سوال که عده ای از تحلیل گران این ادعا را مطرح می کنند که علاوه بر موضوعات امنیتی و نگرانی روسیه از گسترش نفوذ ناتو به مرزهای این کشور با عضویت اوکراین به این سازمان بین المللی، در واقع پوتین به دنبال احیای شوروی سابق و حتی روسیه تزاری است، تصریح کرد: حقیقت این است که عزم روسیه در محافظت از امنیت خود یک جنبه تهاجمی پیدا کرده است. این رویکرد تهاجمی هم - که هم ناقض حقوق بین‌الملل و هم مستعد سوءمحاسبه و هم بروز حوادث غیرقابل پیش‌بینی و خطرناک است - در نهایت به نفع هیج‌کس نیست. به همین خاطر، بهترین سیاست در این مقطع تشویق دو طرف به تلاش برای یافتن یک راه‌حل سیاسی است.

این کارشناس ارشد روابط بین الملل در پاسخ به این سوال که آیا تنها اعمال تحریم‌های گسترده علیه مسکو می تواند باعث توقف اقدام روسیه شود،گفت : تنها ابزاری که آمریکا و غرب علیه روسیه در دست دارند، "تحریم" است؛ روسیه نیز با احتساب این زیان‌های اقتصادی دست به اقدام خود در اوکراین زده است.

حمله روسیه به اوکراین، چه تاثیری بر"مذاکرات وین"خواهد گذاشت ؟

نصری اظهار کرد: اینکه بحران اوکراین چه تاثیری بر مذاکرات وین دارد به دو عامل بستگی دارد؛ یکی اینکه مذاکرات وین اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد؟ یعنی اگر مذاکره به مراحل نهایی خود رسیده، احتمال اینکه بحران اوکراین بر آن تاثیر نگذارد بیشتر است. اما اگر هنوز مسائل جدی و زمان‌بری باقی‌مانده، احتمال اینکه دو طرف غربی و روسی در بلندمدت بر سر آنها توافق کنند کم‌تر است. دوم اینکه بحران اوکراین چقدر شدت پیدا کند؛ اگر بحران اوکراین به فجایع انسانی، برخورد نظامی میان نیروهای غربی و روسی یا حادثه مهمی منجر شود، احتمال همکاری دو طرف در وین کمتر خواهد شد.

نصری با بیان این که موضع ایران در این بحران از اهمیت خاصی برخوردار است. اظهار کرد: ایران موضعی داشته باشد که از یک سو ملاحظه متضاد روسیه و اوکراین را در نظر داشته باشد، و از سوی دیگر بر منافع راهبردی، سیاسی و اقتصادی ایران نیز لطمه نزند. به عبارت دیگر، ایران باید به جای گرفتن یک موضع صرفاً سیاسی، موضعی مبتنی بر حقوق بین‌الملل و اصول پایه‌ای منشورسازمان ملل مطرح کند. یعنی بگوید واکنش خشونت‌آمیز به اقدام تحریک‌آمیز و بی پروای ناتو را نمی‌پسندند و در این راستا نیز راه‌حل عملی پیشنهاد کند.

لازم است ایران رسماً پیشنهاد دهد میان روسیه و کشورهای غربی معاهده‌ای منعقد شود که در آن ناتو متعهد شود در ازای پایان ادعاهای سرزمینی روسیه، روند توسعه اعضایش را متوقف سازد؛ وحتی به مرزهای جولای ۱۹۹۱ عقب‌نشینی کند.

نصری تاکید کرد : توجه داشته باشیم که در سال‌های اخیر بشتر استدلال‌های ایران علیه آمریکا در قضیه برجام، مبتنی بر "غیرقانونی بودن" رفتار آمریکا بوده است. جدا از سایر ملاحظات، در چنین بستری،‌ صلاح نیست ایران از رفتار غیرقانونی روسیه بدون هیچ ملاحظه و قید و شرطی حمایت کند.

انتهای خبر//

برچسب ها: مذاکزات وین برجام توافق حمله روسیه به اوکراین