بازدید از اولین تمدن آریایی با سفر به شهرستان اسفراین

به گزارش تلنگر؛ سفر به شهرستان اسفراین به عنوان اولین کانون استقرار آریایی‌ها، از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیار زیادی برخوردار است. ما در این مقاله سعی داریم تا شما را با مهم‌ ترین مکان های دیدنی شهرستان اسفراین آشنا کنیم. اگر به دنبال یک شهر تاریخی و زیبا برای تعطیلات خود می‌گردید، سفر به اسفراین به عنوان یکی از شهرهای خراسان شمالی را به شما پیشنهاد می‌دهیم. این شهر با جاذبه‌های دیدنی خود، یک سفر خاطره‌انگیز را برای شما به ارمغان می‌آورد.

سفر به شهرستان اسفراین

شهرستان شهر از نظر تاریخی قدمت بسیار زیادی دارد. آثار به جای مانده از دوره‌های قبل، نشان‌دهنده این موضوع است. قسمت‌های مختلف این شهر مانند محوطه‌ها و تپه‌های تاریخی آن مانند انجیرلی، چهل دختران، اردوگاه اردغانی و غیره نشان‌دهنده تاریخ کهن این منطقه است.

بیشتر آثار باستانی و جاهای دیدنی اسفراین به دوران اشکانی و ساسانی برمی‌گردد. به طوری که در این دوره‌ها، این شهر جزو یکی از ولایات مهم کشور به شمار می‌رفت و از اهمیت تاریخی و جغرافیایی بالایی برخوردار بود. اگر شما هم قصد سفر به اسفراین را دارید، پیشنهاد می‌کنیم که دیدن جاذبه های گردشگری اسفراین را از دست ندهید.

شهرستان اسفراین  کجاست؟

برای سفر به شهرستان اسفراین در مسیر جاده بجنورد به سبزوار، شهر تاریخی اسفراین قرار گرفته است. فاصله این شهر از بجنورد ۶۸ کیلومتر و فاصله آن تا سبزوار ۱۰۹ کیلومتر است. زبان مردم محلی این منطقه کرمانجی است. اسفراین به عنوان یکی از شهرهای استان خراسان شمالی از چندین دانشگاه و دانشکده تشکیل شده است. به طوری که برخی از این دانشکده‌ها در کل استان خراسان شمالی از شهرت بسیار بالایی برخوردار هستند.

جاذبه های گردشگری سفر به شهرستان اسفراین

شهرستان اسفراین سابقه تاریخی کهنی دارد و آثار بر جای مانده از استقرارهای پیش از تاریخ تا دوره اسلامی در سراسر این شهرستان نشان از پویایی فرهنگ این خطه در تاریخ ایران زمین دارد. محوطه‌ها و تپه‌هایی که پیش از تاریخی در بخش های مختلف این شهرستان از جمله محوطه‌ی توی ۱ و ۲ ، انجیرلی، چهل دختران و نیز استقرارگاه‌هایی همچون اردوگاه اردغانی، که جملگی به دوره پیش از تاریخ تعلق دارند، نشان دهنده حضور فعال منطقه در زمینه‌های پیش از تاریخ ایران‌زمین هستند. سفر به شهرستان اسفراین در دوره تاریخی، به خصوص در دوره‌ی اشکانی و ساسانی نیز همواره جزو ولایات مهم به شمار می‌رفت و بارها در نوشته‌های تاریخی و جغرافیایی از آن نام برده شده است.

تپه منار

تپه منار مهم‌ترین بخش شارستان شهر بلقیس در شهر اسفراین کنونی در استان خراسان شمالی است که کتاب‌های جغرافیایی و سفرنامه‌ها، وجود این مسجد و مناره در این محل را ثابت می‌کنند.

روستای رویین

روستای رویین در ۲۵ کیلومتری شمال اسفراین و ۴۵ کیلومتری جنوب شرق بجنورد قرار دارد. قدمت روستای رویین به احتمال زیاد به پیش از اسلام باز می‌گردد. در این روستا، خانه‌ها به طرز بسیار زیبایی به صورت پلکانی بر روی یکدیگر ساخته شده، به طوری که پشت بام منزل یکی حیاط خانه دیگری است. کوچه‌هایی پیچ در پیچ، بافت قدیمی خانه‌ها و شیب کوچه به کوچه روستا، ارتفاعات بلند، رودخانه‌های دایمی و درختان چنار کهنسال، چهره این روستا را منحصر‌ به‌ فرد ساخته است.

شهر باستانی بلقیس؛ در سفر به شهرستان اسفراین

شهر تاریخی بلقیس، با قدمتی در حدود چهار‌هزار سال، نزدیک به شهر اسفراین قرار دارد. این شهر باستانی در گذشته تمدن شهری داشت و محلی مسکونی بود که بر اثر جنگ‌های اقوام گوناگون از بین رفت. خرابه‌هایی که از شهر بلقیس باقی‌ مانده شامل ارگ، خندق و مقبره شیخ آذری است و معروف‌ترین بنای باقی‌مانده آن نارین قلعه است که سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

ارگ تاریخی بلقیس

ارگ تاریخی بلقیس پس از ارگ بم، دومین بنای گلی ایران به‌شمار می‌رود. این ارگ بر اساس اصول معماری ساسانی ساخته شده است. این دژ قدیمی ۲۹ برج با ارتفاع تقریبی ۱۱ متر داشته است که از اطراف با خندق احاطه می‌شدند. فضای داخلی قلعه به دلیل حفاری‌های غیرقانونی کاملا تخریب شده و تنها پوسته‌ای گلی از آن باقی‌مانده است.

این ارگ تاریخی مساحتی بالغ بر ۵۱ هزار مترمربع دارد و مصالح اصلی به‌کار رفته در ساخت آن شامل گل چینه می‌شود که در بعضی از قسمت‌ها از خشت، آجر و چوب نیز برای استحکام بیشتر، استفاده شده است. برخلاف سایر قلعه‌ها که معمولا در ارتفاع ساخته می‌شوند، ارگ تاریخی بلقیس روی سطح هموار دشت قرار دارد و اطراف آن خندقی ایجاد کرده‌اند.

منطقه نمونه گردشگری میلانلو

منطقه نمونه گردشگری میلانو منطقه‌ ای ییلاقی است که در سفر به شهرستان اسفراین حتما باید به آن سر بزنید. این منطقه از به هم پیوستن چند روستا مانند اردغان، بیدواز، حسن آباد، پرکانلو، سرچشمه و سارکانلو تشکیل شده است. این روستاها در مسیر رود بیدواز قرار دارند و وجود باغ‌های میوه زیبایی محیط را بیشتره کرده است. کوه‌های شاه‌ جهان، چشمه‌های متعدد، غار انوشیروان، غار سنجد چشمه و منطقه تفریحی چمن از جاذبه‌های گردشگری این منطقه‌ اند.

پارک ملی ساریگل

پارک ملی ساریگل شامل ارتفاعات کوهستانی سرد، تپه‏‌های ماهور کم ارتفاع و منطقه دشتی می‌شود. بلندترین قله ساریگل با ارتفاع ۲۷۹۷ متر از سطح دریا، کلنگاه نام دارد. برخی دیگر از قلل مهم این منطقه قله بیل باقلی، قله صیاد، قله کرکزو، قله قوچ قلاقی و قله قره داش هستند. مهم‌‌ترین گیاهان پارک عبارتند از کلاه میرحسن، گل قاصد، عیس گل، نسترن، علف هفت بند، آلبالو وحشی و توت روباه و از جمله گیاهان دارویی ساریگل می‌توان به اسفند، پونه، تلخه، گل گندم، خارشتر و گیاهان سمی شامل تلخه، زنبق، آلاله، ارزان، چوبک و لوبیای وحشی اشاره کرد. همچنین پلنگ، کفتار، گرگ، کاراکال، روباه معمولی، گربه وحشی، قوچ اوریال، کل و بز، آهو، گراز، سمور، رودک، خارپشت، موش، دوپا، همستر، تشی، سنجاب و خرگوش عمده پستانداران این پارک ملی را تشکیل می‌دهند.

کوه پدری؛ کوهی به با اصالت ایران باستان

در حومه شهرستان جم از توابع استان بوشهر و در نیمه راه سیراف به جم قرار دارد.

این کوه نزد مردمان چاهه و جم، مکانی مقدس به شمار می‌رود، چرا که برپایه نشانه‌های مستند موجود در آتشکده این کوه، گمان آن می‌رود که از نخستین مکان‌هایی باشد که در آن نفت سوزانده‌ شده‌ باشد. به باور مردم محلی، آتشکده موجود در قله این کوه، زادگاه و محل غسل تعمید پدر جمشید پیشدادی است. برخی کوشیده‌اند با تغییر نام کهن و اصیل پدری به نام خود ساخته پردیس، در نام‌های اصیل ایرانی دستی ببرند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد در کوه‌های مشرف به ناحیه جم، دیوارهای صیقل‌زده‌شده بزرگی در نقاط گوناگون با زاویه‌هایی خاص وجود دارد که افسانه‌ها و روایات قومی جم در لهجه محلی آن را «چرم آینه» می‌خوانند به گفته بزرگسالان ناحیه جم، آن‌ها قطعه‌های کوچکی از شیشه سیاه را در زیر این چرم آینه ها می‌یافته‌اند که فرضیه پادشاهی جم در این ناحیه را قوی‌تر می‌کند.

از نکات منحصر به‌ فرد این کوه، مغناطیس فوق‌العاده قوی آن است که شهرت جهانی دارد. اگر در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ متری کوه، در انتهایی‌ترین نقطه آسفالت شده جاده، با ماشین توقف کنید و دستی آن را بخوابانید، ماشین بجای حرکت به پشت و درجهت سر پائینی، به نرمی به سمت کوه کشیده می‌شود.

از ویژگی‌های جالب این خرما، غرق شدن آن در شیره خود است؛ یک کاسه از این خرما، در طی سه ساعت پر از شیره می‌شود و شکل آن به اندازه یک آلبالو تغییر می‌یابد. اگر بخواهیم از خواص دارویی خرما کوه پدری، استفاده از آن برای ساخت قندهای رژیمی مخصوص بیماران دیابتی است که برای کشورهای تولید کننده این نوع قند صادر می‌شود. نکته جالب دیگر رویش درخت زیتون در دامنه شمالی کوه پردیس و در حد فاصل شهرستان جم تا روستاهای چاهه و دره پلنگی است که رویش چنین گیاهی در این آب و هوا بسیار شگفت‌انگیز است.

آرامگاه شیخ ادکانی

آرامگاه شیخ ادکانی عارف قرن ۷ هجری در روستای ادکان شهرستان اسفراین قرار دارد. معماری کلی این بنا به صورت یک گنبد چهار ضلعی است که از چهار ورودی تشکیل شده است. اکنون دو ورودی آن در قسمت‌های غربی و جنوب این آرامگاه بسته است. آرامگاه شیخ رضی الدین علی لالا ادکانی معروف به شیخ ادکانی به عنوان یکی از جاهای دیدنی اسفراین به ثبت در آثار ملی ایران شده است.

آبشار جم (آبشار سالوک)

آبشار جم که با نام آبشار سالوک نیز شناخته می‌شود که با سفر به شهرستان اسفراین  در دامنه‌ی قله سالوک در ارتفاع ۲۴۰۰ متری از سطح دریا، در پارک ملی سالوک می‌توانید از آن دیدن کنید. این آبشار به‌عنوان یکی از جاذبه های گردشگری اسفراین شناخته می‌شود که یخ زدن آن در فصول سرد مناظر خارق‌العاده ای را به وجود می‌آورد و برای یخ‌نوردی کوهنوردان نیز مناسب است.

آبشار ایزی در اسفراین

آبشار ایزی یکی از جاذبه های گردشگری در سفر به شهرستان اسفراین خراسان شمالی است. این آبشار زیبا و تماشایی در ۵ کیلومتری روستای ایزی، از توابع شهرستان اسفراین قرار دارد.

آبشار توی

در سفر به شهرستان اسفراین آبشار توی در ۴۰ کیلومتری غرب این شهرستان و در فاصله ۵ کیلومتری شمال روستای توی واقع شده است. در شمال روستای توی، رودخانه‌ای از کوه‌های سالوک سرچشمه می‌گیرد که به علت اختلاف در جنس زمین، چندین آبشار زیبا را به وجود می‌آورد که از جاذبه‌های طبیعی این منطقه می‌باشند.

آرامگاه شاهزاده توی

یکی از بناهای تاریخی مذهبی که در سفر به شهرستان اسفراین نباید بازدید از آن را از دست بدهید، بنای امامزاده شاهزاده زید است. معماری این بنا در اصل به صورت هشت ضلعی بود. اما تعمیرات انجام شده بر روی این بنا باعث شد تا قسمت‌های مختلف این بنا به صورت چند وجهی به نظر برسد. صندوقچه چوبی منبت کاری شده، کتیبه‌هایی با خط نسخ، شمسه و ترنج‌های هندسی، قاب‌های تزیین شده و غیره از جمله ویژگی‌های جذاب این آرامگاه به عنوان یکی از جاهای دیدنی اسفراین به حساب می‌آید.

پارک ملی سالوک در سفر به شهرستان اسفراین

پارک ملی سالوک در بخش شرقی منطقه حفاظت شده سالوک و در شمال غربی اسفراین قرار دارد. پارک سالوک با مساحت ۱۷ هزار هکتار دارای اقلیم نیمه خشک و معتدل است که از گونه‌های گیاهی آن می‌توان به کلاه میرحسن، گون، زالزالک، زرشک، نسترن وحشی، گوجه وحشی، انجیر، کما، کلاغک، زیره و انواع لاله اشاره نمود

پایان مطلب/س.آ