خواص شکلات تلخ برای سلامتی که از آن ها نباید غافل شوید

به گزارش تلنگر؛ ازجمله خوراکی های پرطرفدار در سراسر دنیا شکلات است. اکثر افراد از خواص شکلات تلخ چیزی نمیدانند و شکلات ترکییب شده با شکر و شیر را مصرف می‌کنند. اما اگر بدانید این دانه خوراکی بدون شکر یا کم شکر چه خواص و مزایای شگفت‌انگیزی دارد از همین حالا دور هر نوع شکلاتی غیر از شکلات تلخ را خط می‌کشید.

فواید و خواص شکلات تلخ برای جسم و روح

مواردی که در ادامه ذکر می‌شوند، تنها گزیده‌ای از نتایجی است که محققان درباره خواص شکلات تلخ به دست آورده‌اند:

۱.  افزایش سلامت قلب

آنتی اکسیدان موجود در شکلات تلخ فشار خون و احتمال تشکیل لخته را کاهش داده و باعث افزایش گردش خون به سمت قلب می‌شود. بنابراین مصرف شکلات تلخ خطر بروز سکته مغزی، بیماری عروق کرونر و مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. نتایج به دست آمده از مطالعاتی که طی ۱۵ سال روی ۴۷۰ مرد مسن انجام شد نشان می‌دهد مصرف کاکائو خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی را تا ۵۰ درصد کاهش می‌دهد.

مطالعه دیگری در این زمینه نشان می‌دهد مصرف شکلات دوبار یا بیشتر در هفته ریسک تشکیل پلاک‌های کلسیمی را در شریان‌ها ۳۲ درصد کاهش می‌دهد. البته مصرف شکلات به میزان کمتر از مقادیر مطرح‌شده، این اثر را نشان نداده است.

۲.خواص شکلات تلخ برای کنترل کلسترول

مصرف شکلات تلخ می‌تواند برخی عوامل خطر بیماری قلبی را بهبود بخشد. نتایج یک مطالعه کنترل‌شده نشان داد پودر کاکائو، LDL اکسیدشده (کلسترول بد) در مردان را کاهش می‌دهد. شکلات تلخ همچنین سبب افزایش HDL و کاهش LDL تام در افراد با کلسترول بالا می‌شود.

LDL اکسیدشده به این معنا است که کلسترول LDL با رادیکال‌های آزاد واکنش داده است. این روند ذرات LDL را واکنش‌پذیر و فعال می‌کند، به گونه‌ای که این ذرات می‌توانند به پوشش داخلی عروق قلبی آسیب برسانند. این گزاره که «کاکائو LDL اکسیدشده را کاهش می‌دهد» کاملاً منطقی است زیرا این ماده آنتی اکسیدان‌های قوی فراوانی دارد که با آزادسازی آن‌ها به داخل جریان خون از لیپوپروتئین‌ها (موادی متشکل از پروتئین و چربی که در خون هستند) در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کند.

۳. تقویت سیستم ایمنی از خواص شکلات تلخ

فلاونول‌های شکلات تلخ از فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی جلوگیری می‌کنند و استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهند. استرس اکسیداتیو در اثر عدم تعادلی رخ می‌دهد که در پی مبارزه سلول‌ها علیه رادیکال‌های آزاد ایجاد می‌شود. این مسئله شایع‌ترین علت بسیاری از بیماری‌ها محسوب می‌شود.

۴. کمک به بهبود گوارش و هضم با شکلات تلخ

خوردن شکلات تلخ می‌تواند برای میکروبیوم روده مفید باشد و از این طریق به هضم غذا کمک کند. (میکروبیوم جمعیت میکروارگانیسم‌های روده است که وجود آن‌ها برای انجام درست روند هضم و جذب غذا و به طور کل، سلامتی بدن ضروری است.)

بر اساس نتایج یک مطالعه در کره جنوبی، خوردن شکلات تلخ با افزایش تنوع میکروبیوم روده ارتباط مثبت دارد. این تحقیقات همچنین نشان دادند که خوردن شکلات تلخ ۸۵ درصد، ممکن است ارتباط مثبتی با خلق‌وخوی افراد داشته باشد. محققان این مورد را نیز به افزایش تنوع میکروبیوم نسبت دادند که از طریق ارتباط روده-مغز می‌تواند بر روحیات افراد تأثیر بگذارد.

۵.با دیابت مقابله می‌کند

اپی‌کاتچین علاوه بر محافظت از سلول‌ها و تقویت آن‌ها، از فرایندهایی که سبب استفاده‌ی بهتر از انسولین در بدن می‌شوند حمایت می‌کند. استفاده مطلوب از انسولین، می‌تواند به خودی خود باعث جلوگیری از دیابت شده یا با آن مقابله کند.

فلاونول‌های موجود در شکلات تلخ مقاومت به انسولین را نیز کاهش می‌دهند. مقاومت به انسولین یکی دیگر از عوامل خطر شایع بیماری قلبی و دیابت محسوب می‌شود. با این حال، شکلات تلخ شکر نیز دارد که می‌تواند اثر ضد دیابتی ذکرشده را خنثی کند. بنابراین بهتر است شکلات تلخ را با راهنمایی پزشک انتخاب کنید، زیرا این محصولات از نظر محتویات کاکائو و شکر با یک‌دیگر متفاوتند.

۶. بهبود عملکرد مغز از فواید شکلات تلخ

فلاونول‌های موجود در شکلات تلخ تأثیر مثبتی روی اعمال مغز نظیر زمان واکنش به محرک، ادراک بینایی- فضایی و حافظه دارند. اگرچه تحقیقات همچنان ادامه دارند، اما مطالعه‌ای که روی داوطلبان سالم انجام شد نشان می‌دهد مصرف کاکائو حاوی فلاونول بالا به مدت پنج روز، جریان خون به مغز را افزایش می‌دهد.

خوردن کاکائو همچنین می‌تواند عملکردهای شناختی را در افراد مسن مبتلا به اختلالات شناختی خفیف افزایش دهد. این ماده خوراکی همچنین می‌‌تواند تسلط کلامی و نیز بسیاری از عوامل خطر ابتلا به بیماری‌ها را بهبود بخشد. علاوه بر این، کاکائو حاوی مواد محرکی مانند کافئین و تئوبرومین است؛ وجود این مواد ممکن است دلیل اصلی بهبود عملکردهای مغز در اثر مصرف کاکائو در کوتاه‌مدت باشند.

۷. بهبود عملکرد ورزشی با خواص شکلات تلخ

اپی‌کاتچین موجود در شکلات تلخ باعث می‌شود تولید نیتریک اکساید در خون افزایش یابد. نیتریک اکساید علاوه بر تقویت گردش خون، میزان اکسیژن مصرفی ورزشکار را حین انجام‌دادن تمرینات ورزشی نسبتاً شدید، کاهش می‌دهد. این فرآیند به ورزشکار این امکان را می‌دهد تا تمرینات خود را برای مدت طولانی‌تری در سطح شدید نگه دارد.

۸. از خواص شکلات تلخ بهبود روحیه و خلق‌وخو

اگر بعد از خوردن شکلات تلخ احساس خوبی دارید، دلیل علمی برای آن وجود دارد. شکلات تلخ از دیرباز با عواطف مطلوبی نظیر لذت و سرخوشی مرتبط بوده است. علت بروز این احساسات ممکن است به خاطر وجود ترکیبات پلی فنولیک در شکلات تلخ باشد. پلی فنول‌ها، آنتی اکسیدان‌هایی هستند که سطح کورتیزول یا همان هورمون استرس را کاهش می‌دهند. بنابراین خوردن شکلات تلخ خلق‌وخو را بهتر می‌کند. مطالعه‌ای که در ژانویه ۲۰۲۲ منتشر شد نشان می‌دهد شرکت‌کنندگانی که روزانه شکلات تلخ ۸۵ درصد مصرف می‌کنند، در مقایسه با کسانی که شکلات‌هایی با درصدهای کمتر مصرف می‌کنند یا اصلاً شکلات نمی‌خورند، خلق‌و‌خوی بهتری دارند.

۹. کاهش استرس با خواص شکلات تلخ

افرادی که شکلات تلخ مصرف می‌کنند مدعی هستند کمتر احساس استرس می‌کنند. نتایج تحقیقات هم نشان می‌دهد پس از مصرف شکلات تلخ، سطح هورمون استرس یا همان کورتیزول کاهش پیدا می‌کند. این فرآیند ممکن است با اثر شکلات تلخ روی سلامت قلب مرتبط باشد زیرا استرس یکی از عوامل خطر مهم در بیماری‌های قلبی‌عروقی محسوب می‌شود.

۱۰.محافظ از پوست در برابر اشعه آفتاب

ترکیبات زیست فعال موجود در شکلات تلخ می‌تواند برای پوست شما مفید باشد. فلاونول‌های موجود در شکلات می‌‌تواند از پوست در برابر پرتوهای خورشید محافظت کرده، جریان خون به پوست را بهبود بخشد و تراکم و آبرسانی پوست را افزایش دهد.

نتایج یک مطالعه که با ۳۰ شرکت‌کننده انجام شد نشان می‌دهد پس از مصرف شکلات تلخ حاوی فلاونول بالا به مدت ۱۲ هفته، حداقل میزان اشعه فرابنفش لازم برای ایجاد قرمزی روی پوست، ۲۴ ساعت پس از تماس با پرتوهای خورشید بیش از دو برابر شده است؛ بنابراین، اگر برای تعطیلات‌تان برنامه سفر به نواحی ساحلی را در ذهن دارید، در ماه‌ها و هفته‌های قبل از سفر، شکلات تلخ بیشتری میل کنید.

نکته: درست است شکلات تلخ از پوست شما در برابر پرتوهای آسیب‌رسان خورشید محافظت می‌کند اما مصرف آن نمی‌تواند جایگزین ضد آفتاب شود. حتی اگر به صورت منظم شکلات تلخ مصرف می‌کنید نباید روتین مراقبت از پوست خود را تغییر دهید.

۱۱. تقویت بینایی چشم ها

آزمایش‌های اولیه نشان می‌دهند افرادی که شکلات تلخ مصرف می‌کنند در مقایسه با کسانی که شکلات شیری می‌خورند، تا دو ساعت بعد از خوردن شکلات بینایی بهتری دارند. اگرچه شکلات تلخ ممکن است حس بینایی را موقتا بهبود بخشد، اما به بررسی‌های بیشتری نیاز است تا مدت‌زمان ماندگاری این اثر ارزیابی شود.

شکلات تلخ ضد سرطان قدرتمند

ظرفیت جذب رادیکال آزاد اکسیژن (ORAC) معیاری برای تعیین فعالیت آنتی ‌اکسیدانی مواد غذایی محسوب می‌شود. برای به‌دست آوردن این ظرفیت، محققان مجموعه‌ای از رادیکال‌های آزاد مضر را در تماس با نمونه ماده غذایی قرار می‌دهند تا ببینند آنتی اکسیدان‌های موجود در ماده غذایی تا چه میزان قابلیت خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد را دارند.

می‌بایست این نکته را اضافه کرد که درباره ارتباط بیولوژیکی مقادیر ظرفیت جذب رادیکال آزاد اکسیژن همچنان تردیدهایی وجود دارد، زیرا ارزیابی‌ها در آزمایشگاه انجام می‌شود و ممکن است بدن نتیجه‌ای مشابه با نتایج آزمایشگاهی نشان ندهد. با این حال، بررسی‌ها نشان داده‌اند که دانه‌های کاکائوی خام و فرآوری‌نشده بالاترین خواص آنتی ‌اکسیدانی را دارند.

در خواص شکلات تلخ، سرشار از ترکیبات آلی است. این مواد از نظر بیولوژیکی فعال بوده و عملکرد آنتی اکسیدانی دارند. ازجمله ترکیبات آنتی اکسیدانی این فرآورده می‌توان به پلی فنول‌ها، فلاونول‌ها و کاتچین‌ها اشاره کرد. مطالعه‌ای که روی شکلات تلخ و کاکائو از یک‌سو و میوه‌هایی مانند بلوبری از سوی دیگر انجام شده نشان می‌دهد شکلات تلخ و کاکائو پلی فنول‌ها، فلاونول‌ها و خاصیت آنتی اکسیدانی بیشتری دارند.

پایان مطلب/س.آ