همکاری عراق و ترکیه درباره بندر بصره به کجا رسید؟

به گزارش تلنگر؛این روزها خبرهایی درخصوص همکاری عراق و بصره در خصوص استفاده از بندر بصره وجود دارد. به عقیده ی کارشناسان انتظار می رود به زودی این خبرها به واقعیت خواهد پیوست.

سید نیما موسوی، کارشناس مسائل سیاسی و بین الملل در یادداشتی درباره همکاری عراق و ترکیه نوشت: سفر «محمد السودانی» نخست وزیر عراق به ترکیه و اتصال ترابری ترکیه به خلیج فارس و بندر بصره از طریق عراق راهکاری است که در چندین سال اخیر مورد توجه سران عراق بوده است؛ طرحی که در دولت مصطفی الکاظمی مورد توجه قرار گرفت و حال محمد السودانی در پی انجام آن می‌باشد. در این یادداشت کوتاه به بررسی اتصال ترکیه به خلیج فارس میپردازیم:

همواره در دو دهه اخیر دولتهای مختلف در عراق از اتصال راه آهن بصره-شلمچه اعراض کرده‌اند که این ناشی از چند عامل است: نخست اینکه دستیابی رقیب جغرافیایی عراق یعنی ایران به مهمترین بندر عراق یک شکست جغرافیایی برای عراقیهاست. ایران در طول جنگ هشت ساله نیز بارها و بارها ذیل تز هاشمی رفسنجانی در پی فتح بصره و در عوض حضور در میز مذاکره از دست بالاتر بود؛ راهبردی که هاشمی نتوانست آن را اجرا کند. از سوی دیگر بصره بعنوان منطقه‌ای نفت‌خیز و محل حضور شرکتهای چندملیتی حوزه انرژی در جهان است.

اتصال ایران به این ناحیه راهبردی مورد پسند قدرتهای جهانی نمیباشد؛ مهمترین عامل عدم اتصال عراق به مسیر جاده ابریشم نیز ترس عراق از دالان شرق و غرب و نیز همگون شدن عراق و ایران در حوزه های جغراسیاسی است. از اینرو صدریها بعنوان یکی از مهمترین لابی‌ها در دستگاه حکمرانی عراق در دولت الکاظمی از اتصال به ترکیه و تبدیل عراق به عامل اتصال ترکیه به کشورهای حاشیه خلیج فارس حمایت میکردند. درست مانند جنگ ایران و عراق که صدام ضمن همسویی با کنعان اورن در ترکیه، قراردادهایی در حوزه برق با او امضا کرد.

در ایران برخی تحلیلگران اقدامات اخیر سودانی علیه منافع ایران را ناشی از شکاف بین مالکی و تهران میدانند که این فرضیه غلط است. اقدامات اخیر سودانی در قبال تهران را باید ذیل فشار همه جانبه بایدن علیه ایران با توجه به بحرانهای جهانی همچون نزاع اوکراین دانست. چنانچه اگر این فشارها در دوره الکاظمی یا نخست وزیران قبلی عراق می‌آمد؛ شاهد چنین گسستگی بودیم. ازینرو حتی همسویی مالکی با تهران طی سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ را باید ناشی از همکاریهای ایران و آمریکا و اتحاد اربیل و بغداد در برابر اهل سنت عراق دانست. همکاریهایی که پس از برجام و نیز نزاع‌های عصر ترامپ تغییر جهت پیدا کرد.

انتهای مطلب/م.ع