عوارض قرص راکوتان و موارد مصرف آن چیست؟

به گزارش تلنگر؛ راکوتان دارویی است که برای درمان جوش صورت به‌ویژه آکنه ندولار شدید تجویز می‌شود. این دارو در دسته داروی رتینوئید قرار دارد. زمانی که دیگر داروهای مربوط به آکنه و آنتی‌بیوتیک‌ها روی جوش‌های صورت تاثیر نداشته باشند، متخصص پوست و مو و زیبایی به سراغ تجویز این دارو می‌رود. راکوتان یا ایزوترتینوئین یک نوع ویتامین A است که باعث جلوگیری از ترشح چربی از غدد چربی پوست می شود و از این طریق در درمان آکنه تاثیر می گذارد.

دلیل اصلی استفاده از راکوتان؛ آکنه یا جوش

آکنه حالتی از پوست است که باعث بروز pimple یا جوش می‌شود. فاکتورهای متفاوتی در بروز جوش اثر گذارند، از قبیل هورمون‌های جنسی، وضعیت چربی پوست، وضعیت شغلی و محل زندگی فرد و… که این موارد باعث بروز اختلالاتی در پوست فرد شده و درنهایت جوش‌ها ایجاد می‌شوند. جوش‌ها تنها یک نوع نیستند و طبعا درمان‌های متفاوتی نیز دارند. اگر تمایل دارید که با جزئیات بسیار بیشتری با فرآیند ایجاد جوش، علل و راهکارهای درمانی آن آشنا شوید، به مطلب آکنه چیست مراجعه کنید.

راکوتان چگونه اثر می‌گذارد؟

مکانیسم اثر راکوتان به این‌گونه است که باعث کاهش چربی طبیعی پوست می‌شود. با انجام این کار منافذ پوستی بسته نشده و تجمع چربی و التهاب بعدی رخ نخواهد داد. در نهایت با این مکانیسم، از ایجاد جوش روی پوست جلوگیری می‌شود. همچنین قرص راکوتان باعث کاهش باکتری‌های مؤثر در ایجاد آکنه می‌شود.این دارو سایز غده‌های چربی و در نتیجه ترشح آن‌ها را کاهش می‌دهد، کراتینیزه شدن پوست را نرمال می‌کند و تا حدودی خواص ضد التهابی نیز دارد.

موارد و نحوه مصرف راکوتان

شاید بیشتر افراد تصور کنند که مصرف راکوتان فقط برای درمان جوش‌های شدید مورداستفاده قرار می‌گیرد. اما بهتر است بدانید که این دارو برای کاهش ورم بینی پس از جراحی، درمان آکنه‌های شدید یا کیستیک، ازبین‌بردن چربی‌های پوست، جلوگیری از سرطان پوست و… تجویز خواهد شد.

نحوه مصرف راکوتان به عوامل زیادی از جمله سن، میزان وخامت بیماری، نوع بیماری، نحوه واکنش به مصرف اولین دور و… بستگی دارد. به همین دلیل بهترین و مناسب‌ترین روش برای اطلاع از مصرف این قرص، مراجعه به پزشک متخصص است. پزشکان متخصص در این حوزه باتوجه‌به شرایط بیمار، دوز مصرفی راکوتان را مشخص خواهد کرد.

موارد احتیاط در مصرف راکوتان

مصرف بیش از حد راکوتان قطعاً افراد را با مشکلات مختلفی از جمله عوارض شایع آن مواجه خواهد کرد. همچنین قبل از مصرف این دارو، باید موارد احتیاط مصرف آن به طور کامل رعایت شوند تا سلامتی بیمار بیشتر از این به خطر نیفتد. مصرف‌کنندگان این دارو درصورتی‌که شرایط زیر را دارند؛ حتماً باید آن را با پزشک خود مطرح کنند تا از تجویز آن خودداری کند.

• خانم‌هایی که باردار هستند و یا در بازه زمانی شیردهی به سر می‌برند
• کسانی که به قرص راکوتان یا داروهای دیگر واکنش آلرژیک دارند
• کسانی که اختلال گوارشی داشته یا تحمل فروکتوز برای آنها سخت است
• کسانی که به افسردگی مبتلا هستند
• مبتلایان به بیماری‌های کبدی، دیابت و کلیوی
• مبتلایان به چربی خون بالا یا کلسترول

فراموشی مصرف داروی راکوتان

فراموشی مصرف داروی راکوتان یک امر طبیعی است. معمولاً بهترین زمان برای مصرف راکوتان، بعد از وعده اصلی غذا است. اگر بیمار در وعده ظهر مصرف دارو را فراموش کرد؛ باید بعد از وعده شب آن را مصرف کنند. توجه داشته باشید که دو قرص راکوتان هیچ‌وقت باهم مصرف نمی‌شوند.

مصرف راکوتان در دوران بارداری و شیردهی ضرر دارد؟

مصرف در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.
منع مصرف مطلق در زنان باردار و همچنین زنانی که ممکن است تا یک ماه آینده باردار شوند. چراکه مصرف این دارو در زمان بارداری و تا یک ماه قبل از آن باعث ایجاد مشکلات متعددی در جنین می‌شود، از جمله ایجاد ناهنجاری در صورت، چشم، گوش، سیستم عصبی مرکزی، سیستم قلبی عروقی، غدد تیموس و پاراتیروئید. همچنین کاهش ضریب هوشی پایین‌تر از 85 نیز مشاهده شده است.

در نهایت ممکن است باعث سقط یا زایمان زودرس نیز شود، بنابراین قبل از شروع مصرف داروی ایزوترتینوئین (راکوتان) خانم می‌بایست 2 بار تست بارداری بدهد و در صورت اطمینان از عدم بارداری، می‌تواند دارو را شروع کند.

(تست دوم می‌بایست حداقل 19 روز پس از تست اول و در طی 5 روز اول دوره‌ی ماهیانه انجام شود. در ضمن در حین مصرف و نیز یک ماه پس از مصرف آخرین دوز، فرد باید هر ماه تست بارداری بدهد. استفاده از 2 روش مطمئن جهت جلوگیری از بارداری در حین مصرف و تا یک ماه پس از مصرف الزامی می‌باشد.
اگر در طول مصرف این دارو، بارداری رخ داد، سریعا دارو را قطع کرده و به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید.

عوارض قرص راکوتان

• افزایش تری گلیسرید با شیوع 25 درصد (یک نفر از هر چهار نفر)
• درد کمر و پشت بدن( بیشتر در نوجوانان) با شیوع 29 درصد
• درد مفاصل(بیشتر در نوجوانان) با شیوع 22 درصد
• ورم ملتحمه (conjunctivitis) با شیوع حدود 4 درصد
• بلفاریت یا التهاب پلک با شیوع حدود 1 درصد
• گل مژه و مسدود شدن غدد چربی پلک با شیوع 1درصد
• افزایش آنزیم‌های کبدی
• وز وز گوش
• اسپاسم برونشیول‌ها
• خشکی بینی و لب‌ها
• آنمی
• رفتارهای تهاجمی
• گرگرفتگی
• ترومبوز و….

عوارض قرص راکوتان در زنان

زنان باردار نباید از ایزوترتینوئین استفاده کنند. زنان باید هنگام مصرف این دارو از باردار شدن خودداری کنند. هنگام استفاده از این دارو در دوران بارداری، نقایص مادرزادی جدی (گاهی کشنده)، سقط جنین و زایمان زودرس رخ داده است.

برای بیماران زن، دو نوع موثر کنترل بارداری (یا اجتناب کامل از آمیزش جنسی) باید به مدت 1 ماه قبل از شروع ایزوترتینوئین، در حین مصرف و یک ماه پس از قطع این دارو استفاده شود. همچنین باید مشاوره ماهانه برای جلوگیری از بارداری با پزشک خود داشته باشید.

از “مینی قرص ها” برای پیشگیری از بارداری استفاده نکنید (قرص های غیر حاوی استروژن) زیرا ممکن است با ایزوترتینوئین تداخل داشته باشد. اگر دیر پریود می‌شوید، یا اگر در هر زمانی بدون استفاده از دو روش موثر پیشگیری از بارداری، مقاربت داشتید، مصرف سایر عوارض جانبی بالقوه ایزوترتینوئین در زنان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• دوره های قاعدگی نامنظم
• تغییر در خلق و خو یا رفتار
• خشکی چشم، دهان و پوست
• درد مفاصل و درد عضلانی
• سردرد
• سطوح بالای تری گلیسیرید در خون
• آسیب کبدی
• 

قرص راکوتان و کاهش وزن

چاقی و یا لاغری یکی از عوارضی است که در مصرف برخی از داروها دیده می شود. به همین دلیل این سوال همیشه مطرح است که آیا مصرف این دارو سبب لاغری و یا چاقی می شود یا خیر. در مورد قرص راکوتان باید به شما بگوییم که مصرف این قرص باعث چاقی و یا لاغری نمی شود. مطالعات نشان می دهند که مصرف دراز مدت این دارو سبب می شود که اشتهای فرد کاهش پیدا کند و همین امر می تواند سبب لاغری شود. اما با توجه به این موضوع که مصرف این قرص در دراز مدت ممنوع است، در نتیجه این مورد رخ نمی دهد.

مصرف قرص راکوتان حین لیزر

بسیاری از کارشناسان زیبایی همواره هشدار می دهند که اگر از این قرص استفاده می کنید نباید لیزر انجام دهید. دلیل آن این است که با انجام لیزر ممکن است زخمی بر روی پوست ایجاد شود و با توجه به این موضوع که این قرص بر روی پوست اثر می گذارد و سبب خشکی پوست می گردد، مصرف راکوتان و لیزر همزمان با یکدیگر سبب بروز مشکلات پوستی شدید می گردد.

راکوتان و ریزش مو

ریزش مو یکی از موارد دیگری است که در اثر مصرف برخی از داروها دیده می شود. همانطور که در بالا بدان اشاره کردیم این قرص بر موها اثر می گذارد و باعث نازک شدن موها می گردد. اگر از این قرص در مقدار زیاد استفاده شود خطر ریزش مو وجود دارد. اما پس از قطع مصرف ریزش مو متوقف می گردد و دوباره موها به حالت اولیه باز می گردند.

تداخل داروها با قرص راکوتان

تداخل دارویی مسئله بسیار مهمی است که در مصرف هر دارو و مکملی باید در نظر گرفته شود. این موضوع به حدی مهم است که در موارد حاد خطر مرگ وجود دارد. قرص راکوتان با داروهای زیر تداخل دارد:

• مکمل حاوی ویتامین
• داروهای خانواده تتراسایکلین
• کاربازماپین

بنابراین اگر تصمیم دارید در این دوره از مکملهای حاوی ویتامین آ استفاده کنید، باید بدانید که این مکمل با این قرص تداخل دارد و سبب بروز مشکلات زیادی برای سلامتی می شود. پزشکان همواره بر این موضوع تاکید می ورزند که قبل از استفاده از هر دارو و مکملی لیست کاملی از داروهایی را که مصرف می کنید در اختیار پزشک قرار دهید تا پزشک بتواند تصمیم درستی برای مصرف آن دارو برای شما بگیرد.

تداخلات دارویی با قرص راکوتان

• منع مصرف با مولتی ویتامین‌ها و ویتامین آ
• منع مصرف با تتراسایکلین‌ها
• مصرف همزمان با پروژستین‌ها(ضد بارداری) باعث کاهش اثر ضد بارداری آن‍ها می‌شود، پس باید از یک روش ضدبارداری دیگر نیز استفاده شود. در ضمن مینی پیل ها که فقط پروژستین دارند و فاقد استروژن هستند، گزینه‌ی مناسبی برای مصرف همزمان با ایزوترتینوئین نمی‌باشند.
• مصرف همزمان با الکل ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی و سمیت راکوتان یا ایزوترتینوئین و همچنین افزایش تری گلیسرید شود.

نکته: ایزوترتینوئین اگر با غذا یا شیر مصرف شود جذبش افزایش می‌یابد، بنابراین توصیه می‌شود قرص همراه غذا و به طور کامل بلعیده و از جویدن خودداری شود.

چه نکاتی را باید به داروساز و پزشکتان بگویید؟

• حساسیت به هرگونه دارو یا ماده‌ی غذایی
• مصرف آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل: دموسیکلین، داکسی سیکلین، مینوسیکلین، تتراسیکلین/ و یا مصرف محصولاتی که حاوی ویتامین آ (A) هستند مثل مکمل‌های دارویی و یا جگر که حاوی مقدار زیادی ویتامین آ می‌باشد.
• بارداری، شیردهی، عدم استفاده از 2 روش جلوگیری از بارداری و یا اگر تصمیم دارید باردار شوید.

نکات مهم حین مصرف قرص راکوتان

• مصرف ایزوترتینوئین برای نوجوانان بالای 12 سال قابل استفاده می‌باشد.
• از اهدای خون در زمان استفاده و تا یک ماه پس از آخرین دوز مصرفی خودداری کنید.
• در زمان مصرف این دارو ممکن است بیشتر مستعد آفتاب سوختگی باشید، بنابراین از کرم ضدآفتاب مناسب، عینک ضدآفتاب استاندارد و لباس‌های پوشیده استفاده کنید.
• از درمان‌های زیبایی و آرایشی همانند وکسینگ(زدودن موهای زائد با موم)، لیزر کردن، درمابراس(dermabrasion) در حین مصرف ایزوترتینوئین خودداری کنید، چراکه خطر برجای گذاشتن اسکار و لک را افزایش می‌دهند.
• از رانندگی و انجام کارهایی که نیاز به دقت بالا دارند خودداری کنید، ممکن است دیدتان در شب دچار اختلال شود.
• با توجه به عوارض قرص راکوتان آزمایشات خونی را طبق دستور پزشک انجام دهید.
• در صورتی که ورزش خاصی انجام می‌دهید که خطر شکستن استخوان در آن زیاد است با پزشکتان مشورت کنید.
• نوجوانان مصرف کننده‌ی این دارو بهتر است از نظر میزان رشد مورد بررسی قرار گیرند.

قرص راکوتان چگونه تجویز می شود؟

• ایزوترتینوئین به شکل کپسول و بیشتر با دوز‌های 20 و 10 میلی گرم مورد استفاده قرار می‌گیرد. ژل موضعی 0.05 درصد آن نیز موجود می‌باشد
• درمان آکنه متوسط: 20 میلی گرم در روز برای شش ماه
• درمان آکنه شدید مقاوم به درمان در بزرگسالان به میزان 0.5 mg/kg در روز در دو دوز مستقیم برای یک ماه و سپس 1 mg/kg/day در دو دوز مستقیم .

این توضیحات صرفا برای آشنایی بیشتر گفته شده و توصیه ی دارویی نیست! برای استفاده از هر دارویی با طبق دستور پزشک معالج اقدام کنید.

سخن آخر

قرص راکوتان یک داروی بسیار عالی برای درمان جوش‌ها و آکنه‌ها است. کسانی که این دارو را مصرف می‌کنند؛ باید اطلاعات کاملی درباره آن داشته باشند. در این مقاله هرآنچه که باید درباره مصرف قرص راکوتان بدانید را در اختیارتان قرار دادیم. اگر بعد از خواندن این مطلب همچنان درباره قرص راکوتان سؤالی داشتید؛ از طریق بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.

انتهای مطلب/ی.ن