آیا دوستی با اکس کار درستی است؟ + بایدها و نبایدها

گاهی بعد از جدایی ذهنمان پر از سؤال می‌شود؛ یکی از بزرگ‌ترینشان این است: «آیا دوستی با اکس کار درستی است؟» بعضی می‌گویند نشانه‌ی بلوغ احساسی است، بعضی دیگر آن را زخم تازه‌ای می‌دانند که دیرتر خوب می‌شود. حقیقت اما جایی میان این دو دیدگاه پنهان است. در این مطلب از تلنگر، قرار است صادقانه بررسی کنیم آیا دوستی با اکس تصمیم درستی است یا اشتباهی که باید از آن دوری کرد؟ همچنین با بایدها و نبایدهایی آشنا می‌شوید که کمک می‌کنند احساسات و منطق را در این مسیر ظریف به تعادل برسانید.

چه زمانی دوستی با اِکس می تواند مفید باشد؟

اگرچه اکثر روان شناسان توصیه می کنند پس از جدایی مدتی فاصله ی کامل وجود داشته باشد، اما در برخی شرایط، حفظ یک رابطه ی دوستانه ی صرف می تواند مزایای خاصی را به همراه داشته باشد:

۱. حفظ یک حلقه ی حمایتی قوی

در برخی موارد، شریک عاطفی سابق یکی از بهترین دوستان و حامیان فرد بوده است. زمانی که رابطه ی عاشقانه به دلیلی غیر از دعوا یا خیانت (مثلاً عدم همخوانی در اهداف بلندمدت) پایان می یابد، فرد می تواند با حفظ دوستی، همچنان از حمایت عاطفی و ذهنی آن شخص بهره ببرد.

برای مثال: اگر رابطه ی فرد با اِکس خود به این دلیل پایان یافته است که یکی از طرفین قصد مهاجرت و دیگری قصد ماندن در کشور را داشته است (که یک ناسازگاری عملی است)، در این حالت حفظ دوستی برای ادامه ی تبادل نظرهای سازنده می تواند تا ۴۰ درصد به کاهش تنهایی فرد کمک کند.

۲. درک بهتر دلایل شکست رابطه

حفظ ارتباط (پس از فاصله گیری اولیه) می تواند فرصتی را فراهم کند تا هر دو طرف بتوانند با نگاهی عینی تر به گذشته بنگرند و از اشتباهات رابطه درس بگیرند. این امر باعث می شود که خواننده برای روابط آینده ی خود، از تجربه ی گذشته استفاده ی بهتری ببرد.

۳. تسهیل فرایند هم والدینی (در صورت داشتن فرزند)

در صورتی که زوج های سابق فرزندانی مشترک داشته باشند، قطع کامل رابطه می تواند به سلامت روانی کودکان آسیب بزند. در این حالت، حفظ یک دوستی محترمانه و «عملیاتی»، تنها راه راه بری موفقیت آمیز فرایند هم والدینی است و باعث می شود تا فرزندان در یک محیط عاری از تنش رشد کنند.

چه زمانی باید از دوستی با اِکس پرهیز کرد؟ (هشدارهای مهم)

روان شناسان بر این باورند که در بیشتر موارد، دوستی بلافاصله پس از جدایی، نه تنها مفید نیست بلکه به شدت به سلامت روان آسیب می زند. مواردی که نباید به هیچ عنوان رابطه ی دوستانه برقرار شود، شامل موارد زیر است:

۱. وجود احساسات عاشقانه یا جنسی حل نشده

مهم ترین عامل شکست دوستی با اِکس، باقی ماندن احساسات عاشقانه یا امید به بازگشت است. اگر فرد صرفاً برای این با اِکس خود دوست می ماند که در خفا امیدوار است رابطه دوباره از سر گرفته شود، این دوستی صرفاً فرایند سوگواری و عبور از جدایی را به تأخیر می اندازد و باعث می شود که وی در وضعیت «بلاتکلیفی عاطفی» گیر کند.

برای مثال: اگر پس از جدایی، فرد همچنان برای اِکس خود هدایایی گران قیمت خریداری می کند یا به صورت مداوم وضعیت رابطه ی او را در شبکه های اجتماعی چک می کند، نشان دهنده ی آن است که دوستی صرفاً پوششی برای امیدهای شکست خورده است.

۲. آسیب دیدن روابط آینده

حضور پررنگ اِکس در زندگی می تواند برای شریک عاطفی جدید، ناراحت کننده و تهدیدآمیز باشد. این امر باعث می شود تا شریک جدید احساس کند که دوستی با اِکس، نشانه ی عدم رهایی از گذشته است و این وضعیت می تواند زمینه ساز تنش، بی اعتمادی و شکست در روابط تازه فرد شود.

۳. سابقه ی یک رابطه ی سمی یا آزاردهنده

متخصصان تأکید می کنند در هر رابطه ی سابقه ای از آزار روانی، توهین، سوءاستفاده، یا خیانت وجود داشته باشد، حفظ هرگونه ارتباطی سمی و خطرناک است. در چنین مواردی، بهترین کار قطع کامل تماس (No Contact) و تمرکز بر بهبودی شخصی است.

۴. دوری نکردن از دوران سوگواری

روان شناسان توصیه می کنند که برای بهبودی، فرد حداقل شش ماه تا یک سال «زمان جدایی» کامل داشته باشد. این زمان برای سوگواری، پذیرش پایان رابطه و بازیافتن استقلال هویت ضروری است. تلاش برای دوستی در این دوران، مانع از شکل گیری این فرایند حیاتی می شود.

برای مثال: اگر فرد سه هفته پس از جدایی تصمیم به «دوستی» با اِکس خود می گیرد، در واقع به خود اجازه ی سوگواری و التیام را نداده است و با هر تماس، ۱۰۰ درصد احتمال رنج عاطفی مجدد را افزایش می دهد.

۵ روش برای برقراری ارتباط با اکس

۱. همین اول مرزها را مشخص کنید

مرزهای مشخص و مشخصی برای ارتباط خود با مخاطب تعیین کنید و مشخص کنید که چه موضوعاتی خارج از محدوده هستند و به چه میزان با او تعامل خواهید داشت. این کار به جلوگیری از هر گونه سوتفاهم و جلوگیری از عبور از خطوط احساسی کمک خواهد کرد.

۲. ارتباط را محدود کنید

به نظرتان درست است که در یک رابطه باشید و به اکس خود پیامک بزنید؟

در ابتدا، کاهش فرکانس و شدت ارتباط خود با پارتنرتان را در نظر بگیرید. به تدریج می توانید ارزیابی کنید که آیا این دوستی ممکن است یا حفظ فاصله بهتر است.

اما اگر همکار هستید یا به هر دلیل مجبور به ارتباط با اکس تان هستید باید ارتباط محدود و کنترل شده برقرار کنید. حتی اگر داخل رابطه عاشقانه نیستید.

۳. روی ارتباط احترام‌ آمیز تمرکز کنید

به عنوان فردی بالغ باید تعاملات خود را با احترام، صمیمانه و متمرکز بر موضوعات بی طرف نگه دارید. از بحث در مورد نارضایتی های گذشته یا رد کردن استدلال های قدیمی خودداری کنید. با یکدیگر با مهربانی و همدلی رفتار کنید، درست مثل هر آشنای دیگری.

۴- با خودتان صادق باشید

به نیات خود برای اینکه می خواهید با اکس‌ تان در تماس باشید فکر کنید. آیا به دنبال خاتمه دادن، اعتبار بخشی، یا امید به احیای مجدد رابطه هستید؟ در مورد احساساتتان با خودتان صادق باشید و ارزیابی کنید که آیا دوست بودن واقعا به نفع شماست یا خیر.

۵. رابطه فعلی خود را در نظر بگیرید

اگر در یک رابطه جدید هستید، با پارتنر فعلی خود در مورد ارتباط با اکس‌ تان صادق و روراست باشید. شفافیت در حفظ اعتماد بسیار مهم است.

هر گونه نگرانی یا ناراحتی که ممکن است شریک زندگی شما داشته باشد را بررسی کنید و با هم کار کنید تا راه حلی پیدا کنید که هر دوی شما را راحت کند.

حتی اگر سینگل هستید (در رابطه جدی عاطفی نیستید) باز هم برای ارتباط و دوستی با اکس باید برنامه داشته باشید و اجازه ندهید این رابطه مشکلات رابطه قبلی را از ذهنتان خارج کند.

نکات کلیدی برای یک دوستی موفق با پارتنر سابق

اگر فرد تصمیم بگیرد که دوستی با اِکس خود را حفظ کند، روان شناسان بر رعایت سه اصل زیر تأکید دارند:

• تعیین مرزهای روشن: باید یک گفت و گوی صریح و واضح درباره ی مرزهای جدید، شامل موضوعات ممنوعه (مانند بحث درباره ی روابط جدید، یا یادآوری گذشته) و دفعات تماس برقرار شود.
• صداقت با خود: فرد باید از خود بپرسد: «آیا اگر اِکس من رابطه ی جدیدی پیدا کند و خوشحال باشد، من واقعاً برای او شاد خواهم بود؟» اگر پاسخ منفی باشد، نشان می دهد که دوستی صرفاً یک توهم است.
• زمان بندی درست: هرگز بلافاصله پس از جدایی برای دوستی اقدام نشود. باید فاصله ی کافی برای التیام عواطف وجود داشته باشد تا دوستی صرفاً بر اساس احترام متقابل و نه نیازهای عاطفی، شکل گیرد.