سینما و تئاتر
بیوگرافی حمیده خیرآبادی + آثار / مادر تمام هنرپیشههای معروف بودهام
مرحوم حمیده خیرآبادی معروف به «نادره» و ملقب به «مادر سینمای ایران» متولد ۳۰ آذر ۱۳۰۳ در رشت است. او بیش از ۱۵۰ فیلم و سریال را طی ۶۰ سال بازیگری در کارنامه خود دارد و اغلب اوقات نقش مادری دلسوز و مهربان را بازی کرده است.
به گزارش تلنگر؛ حمیده خیرآبادی که در اغلب فیلم ها نقش مادر مهربان و دلسوز را بازی می کرد در کدام فیلم بیشتر به خاطر می آورید؟ در سریال پدرسالار وقتی اسدالله خان را صدا می کرد؟ یا در خانه سبز در نقش خانم جون؟ شاید هم هنوز او را در نقش مادر حسن کچل فیلم علی حاتمی به خاطر می آورید. حمیده خیرآبادی بازیگر پیشکسوت عرصه بازیگری و مادر ثریا قاسمی بازیگر را بیشتر بشناسید.
بیوگرافی حمیده خیرآبادی
حمیده خیرآبادی در ۳۰ آذر ۱۳۰۳ در رشت به دنیا آمد. تحصیلاتش را تا دیپلم ادامه داد. سپس در ۲۳ سالگی وارد حوزه تئاتر شد. همین امر سرنوشت او را برای بقیه زندگی رقم زد. او بیش از ۶۰ سال در تئاتر، سینما و تلویزیون ایران نقش آفرینی کرد و بیشتر از ۱۵۰ فیلم و سریال را در کارنامه خود به جا گذاشت و در این زمینه رکورددار بازیگران ایرانی شد.
بیشتر نقشهای حمیده خیرآبادی نقش مثبت بود و در اکثر فیلمها نقش مادر یا مادربزرگ را بازی میکرد. خود او در این باره گفته : «سال ها پیش یک کارگردان که از اقوام من بود از من خواهش کرد در فیلمش نقش یک مادر را بازی کنم و من هم قبول کردم و آن پس این کار شد حرفه من و جالب اینکه از سال ها پیش که خیلی جوان بودم تا حالا من در اکثر فیلم هایم نقش مادر را بازی می کردم ،من بدون استثنا در فیلمهای مختلف مادر همه هنرپیشه های معروف و مشهوری که مردم می شناسند بوده ام.» به این جهت به او لقب «مادر سینمای ایران» داده اند.
سالهای پایانی عمر حمیده خیرآبادی در انزوا سپری شد. سرانجام در بامداد ۳۱ فروردین ۱۳۸۹ مادر سینمای ایران در سن ۸۶ سالگی و به علت کهولت سن درگذشت. او همان طور که به دخترش ثریا قاسمی وصیت کرده بود در قطعه هنرمندان دفن نشد و در سکوت خبری در قطعه ۶۶ ردیف ۶۹ شماره ۶۲ بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
بیوگرافی حمیده خیرآبادی (نادره)؛ مادر سینمای ایران
او در یکی از مصاحبه هایش گفته است : ” من مادر تمام هنرپیشه های معروف سینمای ایران بوده ام.
آغاز فعالیت هنری
حمیده خیرآبادی بازیگری را از تئاتر آغاز کرد و در سال ۱۳۳۲ با فیلم «میهنپرست» وارد سینما شد. در تلویزیون نیز در سال ۱۳۴۶ در سریال «سرکار استوار» دیده شد. خیرآبادی با آغاز «موج نوی سینمای ایران» در دهه چهل در بسیاری از آثار کارگردانان مطرحی، چون داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی و علی حاتمی بازی کرد.
همسر و فرزندان حمیده خیرآبادی
حمیده خیرآبادی در ۱۳ سالگی با شخصی به نام علی قاسمی ازدواج کرد و صاحب فرزند دختری شد. ثریا قاسمی تنها فرزند اوست که بعدها مثل مادر به عرصه بازیگری روی آورد و تا کنون کارنامه درخشانی از خود به جا گذاشته است. ازدواج خیرآبادی زیاد دوام نیاورد و پس از چند سال به جدایی انجامید. ثریا قاسمی دختر نادره در دو فیلم با مادر همبازی شده است. یکی در سریال «در قلب من» به کارگردانی حمید لبخنده و یکی فیلم «خانه ابری» به کارگردانی و نویسندگی اکبر خواجویی که در هر دو اثر حمیده خیرآبادی نقش مادرشوهر ثریا قاسمی را بازی می کند.
کارنامه هنری حمیده خیرآبادی
حمیده خیر آبادی در فیلم های زیادی در تلوزیون و سینمای ایران بازی کرده است.
سینما
۱۳۸۷ – شیرین (عباس کیارستمی)
۱۳۸۳ – سرود تولد (علی قوی تن)
۱۳۸۱ – توکیو بدون توقف (سعید عالم زاده)
۱۳۷۷ – بازیگر (محمدعلی سجادی)
۱۳۷۵ – روزی که خواستگار آمد (فریال بهزاد)
۱۳۷۴ – پاکباخته (غلامحسین لطفی)/ سلام به انتظار (کریم آتشی) /مرد آفتابی (همایون اسعدیان در عنوان بندی نیامده) /ماه مهربان (قاسم جعفری)
۱۳۷۳ – تحفه هند (محمدرضا زهتابی)/ روز واقعه (شهرام اسدی) /سفر بخیر (داریوش مؤدبیان) /کلاهقرمزی و پسرخاله (ایرج طهماسب) / بازی با مرگ
۱۳۷۱ – تماس شیطانی (حسن قلیزاده)/ راز چشمه سرخ (علی سجادی حسینی)/ عیالوار (پرویز صبری)/ مریم و میتیل (فتحعلی اویسی)/ هنرپیشه (محسن مخملباف)/ یک مرد یک خرس (مسعود جعفری جوزانی)
۱۳۷۰ – بانو (داریوش مهرجویی)/جیب برها به بهشت نمیروند (ابوالحسن داودی)/ راز چشمه سرخ/ گرگهای گرسنه (سیروس مقدم)
۱۳۶۹ – جستجو در جزیره (مهدی صباغزاده)/ در آرزوی ازدواج (اصغر هاشمی)/ سایه خیال (حسین دلیر)/ علی و غول جنگل (بیژن بیرنگ مسعود رسام)
۱۳۶۸ – بچههای طلاق (تهمینه میلانی)/ ریحانه (علیرضا رئیسیان)/ شب بیست و نهم (حمید رخشانی)/ مادر (علی حاتمی)
۱۳۶۷ – زرد قناری (رخشان بنی اعتماد)/ هی جو (منوچهر عسگری نسب)
۱۳۶۶ – سایههای غم (شاپور قریب)
۱۳۶۵ – اجارهنشینها (داریوش مهرجویی)/ خانه ابری (اکبر خواجویی)
۱۳۶۴ – مدرک جرم (منوچهر حقانی نسب)
۱۳۶۳ – پیراک (کوپال مشکوه)/ شبشکن (خسرو ملکان)
۱۳۵۹ – مفسدین
۱۳۵۷ – با عشق مردن/ پرستش/ تشنه باران/۱۳۵۷ – خیابانیها
۱۳۵۶ – تازه عروس/ خاتون/خدا قوت (عباس کسایی)/ زن/ شب آفتابی (سیروس الوند)/ مشکل آقای اعتماد/ همکلاس
۱۳۵۵ – پیشکسوت/ رابطه جوانی/ شادیهای زندگی/ کلک نزن خوشگله/ مادر جونم عاشق شده/ ماه عسل (فریدون گله)/ میهمان
۱۳۵۴ – پاشنه طلا (نظام فاطمی)/ پلنگ در شب/ تعصب/ دو آقای با شخصیت/ شاهرگ (علیرضا داودنژاد)/ ممل آمریکایی (شاپور قریب)/ همسفر (مسعود اسداللهی)
۱۳۵۳ – آب توبه/ اوستا کریم نوکرتیم (محمود کوشان)/ بزن بریم دزدی/ تهمت/ صلات ظهر (سعید مطلبی)/ عروس پابرهنه/ فرار از بهشت/ ماجراجویان خشن/ مهدی فرنگی
۱۳۵۲ – باجناغ/ تیغ آفتاب/ در آخرین لحظه/ قصه شب (محمدعلی فردین)/ محبوب بچهها
۱۳۵۱ – شهر آفتاب/ شیر تو شیر/ کافر (فریدون گله)/ مهدی مشکی و شلوارک داغ
۱۳۵۰ – بابا شمل (علی حاتمی)/ دلقکها/ رسوایی عشق/ زن یکشنبه/ شب عروسی/ کاکو (شاپور قریب)/ یک خوشگل و هزار مشکل
۱۳۴۹ – ارادتمند شما عزرائیل/ رضا موتوری (مسعود کیمیایی)/ حسن کچل (علی حاتمی)/ دزد و پاسبان/ طوقی (علی حاتمی)/ علی بی غم/ قصه شب یلدا (ساموئل خاچیکیان)/ میوه گناه
۱۳۴۸ – قصر زرین (محمد علی فردین)/ گربه را دم حجله میکشند/ گرفتار/ دنیای پر امید
۱۳۴۷ – تحفه هند/ دختر شاه پریون/ سالار مردان/ شب فرشتگان/ مرد روز
۱۳۴۶ – الماس ۳۳ (داریوش مهرجویی)/ دنیای قهرمانان/ علی بابا و چهل دزد/ عمو سبزی فروش/ کوه زاد/ معجزه/ هارون و قارون/ هفت شهر عشق/ ولگردها (محمد متوسلانی)/ آقا موچول/ حسین کرد/ دختر کدخدا/ شوخی نکن دلخور می شم
۱۳۴۴ – سه کارآگاه خصوصی/ افق روشن/ خوشگل خوشگلا/ در دنیا بیگانه بودم/ دزد بانک/ دنیای پول/ ده سایه خطرناک/ سه کارآگاه خصوصی/ مرخصی اجباری/ همه سر حریف/ولگرد قهرمان/ یکپارچه آقا
۱۳۴۳ – ترانههای روستایی/ چهار تا شیطون/ زندگی دوزخی/ شکوفههای امید/ عروس فرنگی (نصرتالله وحدت)/ لذت گناه (سیامک یاسمی)/ نیرنگ دختران
۱۳۴۲ – آقای هفت رنگ/ اشکها و خندهها/ فرشتهای در خانه من/ مسافری از بهشت
۱۳۴۱ – چادرنشینها/ عروس دهکده/ قربون خودم
۱۳۴۰ – تازه به دوران رسیده/ خروس بی محل/ دختران حوا
۱۳۳۹ – آتش و خاکستر/ آخرین هوس/ بچه ننه/ بچههای محل/ در جستجوی داماد/ شیر فروش
۱۳۳۸ – دست تقدیر/هالو
۱۳۳۴ – امیر ارسلان نامدار (شاپور یاسمی در عنوان بندی نیامده)
۱۳۳۲ – میهنپرست (غلامحسین نقشینه)
تلویزیون
۱۳۸۱–۱۳۸۲ این راهش نیست
۱۳۸۰–۱۳۸۱ سفر سبز
۱۳۸۱ با من بمان
۱۳۸۰ هزاران چشم
۱۳۸۰ یادداشتهای کودکی
۱۳۸۰ آخرین روزهای شاد بودن
۱۳۸۰ دردسر والدین
۱۳۷۹ معجزه ازدواج
۱۳۷۹ ماجراهای خانه قدیمی
۱۳۷۸ قطار ابدی
۱۳۷۸ پدرخوانده
۱۳۷۸ بوی خاک
۱۳۷۷ به او بگویید دوستش دارم
۱۳۷۷ در قلب من
۱۳۷۶–۱۳۷۷ برگبار
۱۳۷۶ همه فرزندان من
۱۳۷۶ کهنهسوار
۱۳۷۶ قطار ابدی
۱۳۷۵–۱۳۷۶ تهران ۱۱- ۵۹۵ ج ۴۸
۱۳۷۵ خانه سبز
۱۳۷۴–۱۳۷۵ جهان وارونه
۱۳۷۴ بر سر دوراهی بازیگر
۱۳۷۴ زندگی بازیگر
۱۳۷۴ تلهفیلم «سلام به انتظار»
۱۳۷۵–۱۳۷۳ علاءالدین بازیگر
۱۳۷۴–۱۳۷۳ سمندون
۱۳۷۳ همسران (بازیگر مهمان)
۱۳۷۲–۱۳۷۳ پدرسالار
۱۳۷۱–۱۳۷۲ آپارتمان
۱۳۷۱ مزد ترس بازیگر
۱۳۷۰ قابیل
۱۳۷۰ این خانه دور است
۱۳۶۸–۱۳۶۹ میهمان
۱۳۶۸ بهارانه
۱۳۶۷ زندگی و جنگ
۱۳۶۷ بخش چهار جراحی (بازیگر مهمان)
۱۳۵۶ همه از یک خانواده
۱۳۵۳ تلخ و شیرین
۱۳۵۲ قصه عشق
۱۳۴۶–۱۳۴۹ سرکار استوار
افتخارات حمیده خیرآبادی
حمیده خیرآبادی هرگز چنان که شایسته او و زحماتش در بازیگری بود به حقش نرسید و تنها سه بار نامزد جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل شد اما آن را به دست نیاورد. این امر می تواند دلایل متعددی از جمله فضای محدود برای هنرنمایی بانوان در سینما داشته باشد. شاید بزرگترین افتخار او، نه جوایز و سیمرغ بلورین، که یاد و خاطره ماندگار او در اذهان مردم و سینما و تلویزیون ایران باشد.
مراسم بزرگداشت حمیده خیرآبادیمراسم بزرگداشت حمیده خیرآبادی
بزرگداشت حمیده خیرآبادی
مراسم بزرگداشت زنده یاد حمیده خیرآبادی در اردیبهشت سال ۱۳۸۹ یک ماه پس از مرگش، با حضور هنرمندان سینما تئاتر و تلویزیون در مسجد ولیعصر تهران برگزار شد. امید است سایر هنرمندان پیشکسوت در زمان حیات تجلیل و بزرگداشت شوند.