دکترین اختاپوس اسراییل در برابر ایران چیست؟ + اهداف و اجزا آن

به گزارش تلنگر؛ دکترین اختاپوس اسراییل که معمولاً در زمینه سیاست‌های خارجی و امنیتی اسرائیل در برابر ایران مورد اشاره قرار می‌گیرد، به شیوه‌ای اشاره دارد که اسرائیل از آن برای مقابله با تهدیدات و نفوذ ایران در منطقه استفاده می‌کند. این دکترین به نوعی نشان‌دهنده نگرانی‌های اسرائیل از گسترش نفوذ ایران در خاورمیانه است و شامل استراتژی‌هایی است که اسرائیل برای مقابله با این تهدیدات به کار می‌برد.

دکترین اختاپوس اسراییل چیست؟

طراح  ایده اختاپوس شخصی به نام بنت بود. وی معتقد است که به جای رفتن به سراغ نیروهای نیابتی حکومت ایران که به‌مثابه بازوهای این اختاپوس هستند، به‌صورت مستقیم به سر این اختاپوس یعنی جمهوری اسلامی ایران ضربه بزند. این سیاستمدار اسرائیلی ایران را به اختاپوسی تشبیه کرده بود که بازوهای آن در سراسر منطقه گسترش یافته‌اند و گروه‌هایی چون حزب‌الله، حماس، شبه‌نظامیان شیعه در عراق و سوریه را به‌عنوان این بازوها معرفی کرده بود.

براساس دکترین بنت، وی محور مقاومت را به یک اختاپوس تشبیه می‌کند که ایران به‌عنوان سر و دیگر اضلاع مقاومت به‌عنوان بازوهای آن عمل می‌کنند. بنت مدعی بود تهران مدت‌ها به‌وسیله بازوهای خود به رژیم‌صهیونیستی آسیب وارد کرده اما به‌دلیل مشغول شدن تل‌آویو به مقابله با بازوهای ایران، تهران خود از تبعات اقدامش آسوده‌خاطر مانده است.

نفتالی بنت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل از ژوئن ۲۰۲۱ تا ژوئن ۲۰۲۲ بر این باور است که اسرائیل باید به‌جای دخالت در جنگ‌های بی‌پایان با شبه‌نظامیان به‌طور مستقیم مراکز قدرت ایران، از جمله تأسیسات هسته‌ای، نظامی و امنیتی را هدف قرار دهد تا مرکز فرماندهی این «اختاپوس» نابود شود.

بخشی از «دکترین اختاپوس» نفتالی بنت متکی بر تحمیل بودجه‌های نظامی هنگفت به رژیم ایران در شرایطی رقابتی است که از سیاست «جنگ ستارگان» رونالد ریگان کپی‌برداری شده است. بنت می‌گوید قصد دارد با توسعه فناوری‌های نظامی رژیم‌صهیونیستی، ایران را مجبور به سرمایه‌گذاری‌های بیشتری در حوزه نظامی خود کند تا درنهایت دچار فروپاشی اقتصادی شود؛ همان‌گونه که ریگان با سیاست خود موفق به فروپاشاندن اقتصاد شوروی و سقوط نهایی آن شد.

اجزای دکترین اختاپوس

• ایران از گروه‌هایی مانند حزب‌الله لبنان، حماس در غزه، گروه‌های شیعه در عراق و حوثی‌ها در یمن حمایت می‌کند. این گروه‌ها به عنوان بازوهای نظامی ایران در خارج از مرزهای این کشور عمل می‌کنند.
• یکی دیگر از نگرانی‌های اسرائیل، پیشرفت‌های هسته‌ای و موشکی ایران است. ایران به دنبال توسعه قابلیت‌های هسته‌ای خود است که می‌تواند تهدیدی مستقیم برای امنیت اسرائیل به شمار رود.
• ایران همچنین از توانایی‌های سایبری خود برای حمله به زیرساخت‌ها و برهم زدن امنیت کشورهای مخالفش استفاده می‌کند. این فعالیت‌ها به عنوان بخشی از دکترین اختاپوس به شمار می‌روند.

استراتژی‌های اسرائیل در برابر دکترین اختاپوس

برای مقابله با تهدیدات ناشی از این دکترین اسرائیل استراتژی‌هایی را دنبال کرده است که شامل موارد زیر می‌شود:

• اسرائیل به طور مرتب تأسیسات نظامی و تأسیسات هسته‌ای ایران و گروه‌های مورد حمایت ایران را در سوریه و عراق هدف قرار می‌دهد.
• اسرائیل در عرصه جنگ سایبری نیز توانایی‌های زیادی دارد و از این ابزار برای مقابله با تهدیدات ایران استفاده می‌کند.
• رژیم صهیونیستی به همکاری با کشورهای عربی و دیگر متحدان خود برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه می‌پردازد. این همکاری‌ها به ویژه در زمینه امنیتی و نظامی رشد داشته است.
• اسرائیل به دنبال جلب حمایت‌های بین‌المللی برای اعمال فشار به ایران به ویژه در زمینه برنامه هسته‌ای و برنامه‌های موشکی است.

نتیجه گیری

در مجموع “دکترین اختاپوس” اسرائیل علیه ایران استراتژی پیچیده‌ای است که شامل استفاده از قدرت نظامی، دیپلماسی، همکاری‌های منطقه‌ای و فشار اقتصادی برای مقابله با نفوذ ایران در خاورمیانه و جلوگیری از تهدیدات امنیتی مستقیم برای این کشور است. این دکترین صرفا یک نظریه است و اجرای آن به تصمیم‌گیری‌های سیاسی و شرایط منطقه‌ای بستگی دارد. همچنین موفقیت آن نامشخص است و ممکن است به اهداف مورد نظر نرسد.

انتهای مطلب/ ی.ر