طرز تهیه نان گاتا گردویی خانگی به سبک ارمنی + نکات و فوت و فن‌ها
نان گاتا یک شیرینی سنتی ارمنی با خمیر لطیف و مغز گردو و شکر است که معمولاً در جشن‌ها و همراه با چای یا قهوه سرو می‌شود.
در این مطلب از تلنگر قرار است طرز تهیه نان گاتا گردویی خانگی را به سبک اصیل ارمنی، مرحله‌به‌مرحله و همراه با تمام نکات و فوت‌وفن‌های لازم آموزش دهیم.
اگر اهل شیرینی های خاص و متفاوت هستید، بدون شک نان گاتا ارمنی با مغز گردویی یکی از خوش‌عطرترین و خوشمزه‌ترین انتخاب‌هاست! این نان سنتی که ریشه در فرهنگ ارمنی دارد، ترکیبی بی‌نظیر از خمیر لطیف، عطر وانیل و فیلینگ گردو و شکر است که در هر لقمه‌اش طعمی دلنشین و خانگی احساس می‌شود. نان گاتا برخلاف نامش بیشتر به یک شیرینی مجلسی شباهت دارد و در مهمانی‌ها، جشن‌ها و حتی کنار چای عصرانه جای ویژه‌ای دارد. اگر به دنبال یک دستور پخت کامل و امتحان‌شده هستید که نتیجه‌اش یک نان خوش‌عطر، مغزدار و نرم باشد، تا انتهای این آموزش با ما همراه باشید.
مواد لازم برای خمیر نان گاتاپ
| مواد لازم | مقدار |
|---|---|
| آرد | ۵۰۰ گرم |
| شیر | ۲۲۰ گرم |
| عسل | ۸۰ گرم |
| پودر مخمر | ۷ گرم |
| نمک | ۱۰ گرم |
| کره | ۲ قاشق غذاخوری |
| تخم‌مرغ | ۱ عدد |
| وانیل | ۱ قاشق غذاخوری |
مواد لازم برای فیلینگ (داخل نان)
| مواد لازم | مقدار |
|---|---|
| کره | ۴ قاشق غذاخوری |
| شکر | ½ پیمانه |
| آرد | ½ پیمانه |
| گردو | ⅓ پیمانه |
| نمک | به مقدار لازم |
مواد لازم برای رومال نان
| مواد لازم | مقدار |
|---|---|
| تخم‌مرغ | ۱ عدد |
| شیر | ۱ قاشق غذاخوری |
طرز تهیه نان گاتا گردویی
- یک چهارم فنجان از شیر را تا دمای ۳۷ الی ۴۰ درجه سانتی‌گراد گرم کنید، مراقب باشید که خیلی داغ نباشد (ولرم باشد کافی است). یک قاشق غذاخوری عسل یا شکر را با شیر مخلوط کرده و مخمر را داخل آن بریزید. بگذارید ۵ تا ۱۰ دقیقه بگذرد تا مخمر فعال شود.
- نمک، آرد و شکر (یا عسل) را در یک کاسه بزرگ مخلوط کنید و هم بزنید تا یکدست شود سپس در مرکز مواد خشک یک حفره ایجاد کنید و مخمر فعال شده، به همراه تخم مرغ و نیمی از شیر باقی‌مانده را داخل مواد بریزید. به مدت یک دقیقه به آرامی هم بزنید تا مایع توسط آرد جذب نشود و گوله نشوند.
- کره ذوب شده و نیمه آخر شیر را به آن اضافه کنید تا خمیر کمی چسبناک شود. ۱۰ دقیقه روی آن را بپوشانید و کنار بگذارید تا استراحت کند.
- در این مرحله باید خمیر را مجدد به سطح کار برگردانید و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه ورز دهید تا نرم و منسجم شود. در صورت لزوم چند قطره شیر دیگر یا چند قاشق غذاخوری آرد اضافه کنید.
- خمیر را به‌صورت یک توپ در بیاورید، سپس آن را داخل یک کاسه روغنی قرار دهید، خمیر را بچرخانید تا همه بخش‌های آن را با روغن بپوشانید. روی کاسه را حوله‌ای تمیز بپوشانید و در یک مکان گرم بگذارید تا دو برابر شود. این کار در حدود یک ساعت زمان نیاز دارد.
- سپس در یک کاسه شکر، آرد، گردو و نمک را مخلوط کنید. کره را برای استفاده در این مرحله ذوب کرده و به آرامی آن را به همراه عصاره وانیل به مواد خشک اضافه کنید. به‌خوبی مخلوط کنید تا ماده‌ای منسجم به‌دست بیاید. حالا آن را کنار بگذارید تا استراحت کند.
- حالا خمیرتان را چک کنید، اگر به اندازه کافی پف کرده بود، وقت آن است که مواد داخلی را به آن بیفزایید، به این ترتیب که ابتدا کل خمیر نان گاتا را به چهار چانه تقسیم کرده و کمی ورز دهید، سپس هر کدام را به کمک وردنه کمی صاف کنید، مراقب باشید که خمیر نباید خیلی نازک شد، در حد رفع ناهمواری آن کافی‌ست.
- برای ادامه مواد داخل خمیر را که در مرحله قبل آماده کردید، وسط خمیر بگذارید، گوشه‌های خمیر را جمع کنید تا حالتی بقچه‌ای بگیرد و مواد کاملا بین آن بماند. یک‌بار دیگر به آرامی روی آن‌ها را وردنه بزنید تا کاملا بسته شود.
- روی خمیر را با چنگال یا قالب‌هایی که دوست دارید، طرح بزنید، دوباره آن را کنار بگذارید تا حدود نیم‌ساعت استراحت کند.
- در همین زمان فر را روشن و دمای آن را روی ۱۹۰ درجه سانتی‌گراد قرار دهید تا فضای فر گرم شود.
- سینی فر را با کاغذ روغنی بپوشانید و خمیر نان را داخل آن بچینید، مواد رومال را با برس روی گاتا بکشید و آن را به فر منتقل کنید. برای پخت نان گاتا ۳۰ دقیقه زمان لازم است که این عدد در گازهای مختلف متغییر است.
- پس از آن که نان‌ها طلایی شدند، آن‌ها را از فر خارج کرده و اجازه دهید سرد شوند. نان گاتای شما آماده است.
نوش جان!
نکات و فوت و فن تهیه گاتا گردویی
- در صورتی‌که به گردو حساسیت دارید، می‌توانید آن را از این دستور حذف کنید.
- نان گاتا را می‌توان با مغزهای دیگری هم آماده کرد.
- برای خوش‌عطر شدن نان می‌توانید از مقدار بسیار کمی دارچین در مغزی آن استفاده کنید.
- می‌توانید به جای ۸۰ گرم عسل از ۵۰ گرم شکر استفاده کنید.
تاریخچه نان ارمنی گاتا
گاتا (به ارمنی: Գաթա) که به کاتاها و گاتها هم شناخته می‌شود یک شیرینی یا نان شیرین ارمنی است. گاتا در ارمنستان تنوع زیادی دارد و هر شهر یا منطقه در ارمنستان نسخه خاص خود را دارند.
به طور کلی می‌توان این نان سنتی ارمنی را در اشکال، اندازه‌های مختلف و به صورت تزئین شده یا بدون تزئین هم یافت.
در گذشته گاتا را در تنور می‌پختند اما اکنون در فر پخته می‌شود. این نان به طور سنتی در جشن‌های ویژه خورده می‌شود اما در جشن‌های دیگر هم خورده می‌شود. این نان شیرینی را معمولا با یک فنجان چای یا قهوه می‌خورند.
