همه چیز درباره افسردگی بهاری و راه های مقابله با آن

به گزارش تلنگر؛ افسردگی بهاری نوعی اختلال خلقی است که با تغییرات فصلی، به‌ویژه در آغاز بهار شدت می‌گیرد. این نوع افسردگی معمولاً ناشی از تغییرات هورمونی و محیطی بوده و می‌تواند بر روحیه، انرژی و فعالیت‌های روزمره فرد تأثیر بگذارد. در این مقاله دلایل، علائم و روش‌های مقابله با افسردگی بهاری را بررسی خواهیم کرد.

افسردگی بهاری چیست؟

افسردگی بهاری نوعی اختلال عاطفی فصلی (SAD) است که معمولاً در فصل بهار بروز می‌کند. برخلاف افسردگی زمستانی که به دلیل کاهش نور خورشید اتفاق می‌افتد، افسردگی بهاری می‌تواند ناشی از افزایش نور، تغییرات آب‌وهوایی، تغییر در سطح هورمون‌های بدن و فشارهای اجتماعی ناشی از تغییرات فصل باشد.

چرا دچار افسردگی بهاری می‌شویم؟

به طور مشخص هنوز هیچ دلیل ثابت و قطعی برای بروز افسردگی‌های فصلی وجود ندارد اما دانشمندان معنقدند تغییرات میزان نور و تغییر میزان ترشح هورمون‌ها بیشترین عامل ابتلا به این اختلال زودگذر است. به طوریکه افزایش ناگهانی نور خورشید باعث می‌شود بدن شما ملاتونین کمتری تولید کند و در نتیجه کمتر بخوابید و در نتیجه احساس بی‌حالی و بی‌میلی در شما افزایش یابد. از سوی دیگر سطح سروتونین در بدن انسان با افسردگی مرتبط است. همان‌طور که میزان زیاد سروتونین منجر به اختلال اضطراب اجتماعی می‌شود میزان کم این هورمون نیز باعث افسردگی می‌شود.

علائم افسردگی بهاری

افسردگی بهاری علائمی مشابه سایر انواع افسردگی دارد، اما در برخی موارد تفاوت‌هایی نیز مشاهده می‌شود. برخی از علائم شایع عبارت‌اند از:

•  احساس خستگی و کاهش انرژی
• بی‌حوصلگی و بی‌علاقگی به فعالیت‌های روزمره
•  اضطراب و استرس شدید
• اختلال در خواب (بی‌خوابی یا خواب بیش‌ازحد)
•  افزایش یا کاهش اشتها و تغییرات وزنی
• کاهش تمرکز و مشکلات حافظه
•  احساس ناامیدی و کاهش انگیزه

کاهش سطح انرژی

اولین واکنشی که در افراد مبتلا به افسردگی در بهار دیده می‌شود کاهش سطح انرژی می‌باشد. احساس خستگی مداوم در طول روز، عدم توانایی در انجام کارها و کمبود انرژی از جمله عواملی هستند که انجام فعالیت‌های روزانه برای فرد را مختل می‌کنند.

اضطراب و بی‌قراری

وجود حس اضطراب و بی‌قراری به طور دائمی در اکثر افراد مبتلا به افسردگی‌های فصلی دیده می‌شود ولی فرد نمی‌تواند دلیلی برای آن بیابد. در اختلال افسردگی در بهار نیز افراد مبتلا حالت اضطراب و استرس را تجربه می‌کنند.

از دست دادن علاقه در انجام کارها

از دیگر علائمی که با افسردگی فصلی بروز پیدا می‌کند، از بین رفتن علاقه و میل به انجام کارها می‌باشد. این احساس باعث می‌شود فرد حتی در انجام کارهای روتین روزانه خود سستی ورزد و حتی شوق و علاقه‌ای به انجام کارهای جدید نداشته باشد.

اختلال در تمرکز

یکی از علت‌های کندی در کارها و سستی ورزیدن در انجام آنها این است که در افسردگی فصلی اختلال در تمرکز رخ می‌دهد. افراد مبتلا به افسردگی در بهار احساس می‌کنند تمرکز کافی بر روی فعالیت‌های خود ندارند و در انجام آنها اختلال ایجاد می‌شود.

تغییر اشتها

کاهش یا افزایش اشتها یکی دیگر از علائم افسردگی در بهار است که در افراد بروز پیدا می‌کند. اینکه فرد دچار افزایش اشتها بشود یا کاهش اشتها به مکانیسم بدن او ربط دارد و در همه‌ی افراد یکی نیست.

اختلال در خواب

همانطور که گفتیم با تغییر فصل و تغییرات رخ داده در میزان ترشح هورمون ملاتونین که هورمونی موثر در تنظیم ریتم شبانه روزی و تنظیم خواب فرد است، افراد دچار اختلال در خواب می‌شوند. این اختلال نیز یکی از علائم رایج افسردگی در بهار است و به طور مستقیم با برخی دیگر از علائم نیز ارتباط دارد. برای مثال داشتن احساس کلافگی و خستگی و کسل بودن تا حدود زیادی با این مورد ارتباط دارد.

دلایل افسردگی بهاری

افسردگی بهاری می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد، از جمله:

افزایش سطح ملاتونین

ملاتونین نام یکی از هورمون‌هایی است که مغز در هنگام شب در پاسخ به تاریکی آنرا ترشح می‌کند و نقش موثری در خواب دارد. همچنین این هورمون در کمک به زمان بندی ریتم‌های شبانه روزی نیز نقش دارد و با افزایش سن مقدار تولید این هورمون در بدن کاهش پیدا می‌کند. در طی فصل‌های سرد سال که مدت زمان شب طولانی‌تر از روزهایشان است، میزان ترشح هورمون ملاتونین توسط مغز افزایش می‌یابد. از این رو وقتی فصل تغییر می‌کند و ریتم شبانه روزی عوض می‌شود، این مقدار هورمون اضافه در بدن افراد باعث بروز برخی علائم مانند خواب آلودگی، بی‌حوصلگی و یا حتی بدخلقی در افراد می‌شود. این اختلالات بیشتر در فصل بهار دیده می‌شوند و یکی از دلایل اصلی افسردگی در بهار تغییرات در همین هورمون است.

کاهش سطح سروتونین

هورمون سروتونین یکی از هورمون‌های حیاتی در بدن است که نقش مهمی در عملکرد سلول‌های مغز ایفا می‌کند. این هورمون به هورمون شادی معروف است و ارتباط مستقیمی با احساس غم، ناراحتی و در حالت کلی روحیه و خلقیات دارد. همچنین سروتونین به عنوان منتقل کننده پیام عصبی به مغز نیز نقش ایفا می‌کند. برخورد نور خورشید با چشم سبب انتقال پیام عصبی به مغز و آزاد شدن سرتونین در بافت‌های عصبی می‌شود. به همین دلیل در فصل‌هایی از سال که طول روزها کوتاه‌تر می‌شود و میزان تابش نور خورشید کاهش میابد، میزان سرتونین در بدن نیز دچار کاهش می‌شود و اختلالات روحی و خلقی در فرد بروز پیدا می‌کند که تا اواسط و حتی اواخر فصل بهار ادامه خواهد داشت.

چگونه از ابتلا به افسردگی بهاری جلوگیری کنیم؟

افسردگی بهاری، اگرچه کمتر شناخته شده است، اما می‌تواند بر بسیاری از افراد تأثیر بگذارد. خوشبختانه، با رعایت برخی نکات می‌توان از آن پیشگیری کرد یا شدت آن را کاهش داد. در ادامه به چند راهکار مفید برای مقابله با افسردگی بهاری اشاره می‌کنیم:

در معرض نور خورشید قرار بگیرید

• صبح‌ها بیرون بروید
• از نور درمانی استفاده کنید
• فعالیت‌های بیرون از خانه را برنامه‌ریزی کنید

یک رژیم غذایی سالم داشته باشید

• غذاهای غنی از ویتامین D مصرف کنید
• میوه‌ها و سبزیجات فراوان بخورید
• آب کافی بنوشید

ورزش کنید

• فعالیت بدنی منظم داشته باشید
• ورزش‌هایی را انتخاب کنید که لذت می‌برید

خواب کافی داشته باشید

• یک برنامه خواب منظم داشته باشید
• محیط خواب خود را آرام و تاریک کنید

روابط اجتماعی خود را تقویت کنید

• با دوستان و خانواده وقت بگذرانید
• در فعالیت‌های گروهی شرکت کنید

تکنیک‌های آرام‌سازی را بیاموزید

• یوگا، مدیتیشن یا تنفس عمیق
• نوشتن روزانه
به دنبال کمک حرفه‌ای باشید
اگر علائم افسردگی شما شدید است و با روش‌های خود درمانی بهبود نمی‌یابید، حتما به یک متخصص روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید.

جمع‌بندی

افسردگی بهاری یک اختلال خلقی مرتبط با تغییرات فصل است که می‌تواند تأثیرات منفی بر زندگی روزمره افراد بگذارد. با شناخت علائم، دلایل و روش‌های درمانی آن، می‌توان این اختلال را مدیریت کرده و از زیبایی‌های فصل بهار لذت برد. اگر علائم افسردگی در شما شدید است، حتماً از یک متخصص کمک بگیرید تا از تأثیرات منفی آن جلوگیری کنید.

انتهای مطلب/ ی.ر