نحوه خواندن نماز باران + متن دعا، آداب و مستحبات

در این مطلب از تلنگر با نحوه خواندن نماز باران، آداب و مستحبات مربوطه آشنا خواهید شد تا بتوانید این عبادت ارزشمند را به شکل کامل و با خلوص نیت انجام دهید.

نماز باران یکی از آیین‌های معنوی و پرفضیلت در اسلام است که مسلمانان از گذشته‌های دور برای طلب رحمت و بارش الهی به جای آورده‌اند. این نماز، علاوه بر بعد عبادی و بندگی، نشانه توکل و اعتماد به قدرت بی‌پایان خداوند در کنترل طبیعت است. خواندن نماز باران همراه با دعا، آداب خاص و مستحبات ویژه‌ای است که سبب می‌شود عبادت مؤثرتر و دلنشین‌تر باشد.

نحوه خواندن نماز باران (طریقه خواندن نماز استسقاء)

نحوه خواندن این نماز مانند نماز عید (عید قربان و عید فطر)  می باشد:

• پس از خواندن حمد و سوره ۵ تکبیر و بعد از هر تکبیر قنوت گرفته می‌شود و دعای قنوت را میخوانیم.
• سپس به رکوع و سجود میرویم.
• در رکعت دوم و پس از خواندن حمد و سوره نیز، چهار تکبیر و بعد از هر تکبیر قنوت گرفته و دعای قنوت را میخوانیم.
• سپس به رکوع و سجود رفته و تشهد و سلام را به جای آورده و نماز را تمام میکنیم.

بصورت مختصر میتوان گفت که خواندن این نماز هنگام بی‌آبی مستحب است و به جماعت خوانده می‌شود. نماز استسقا دو رکعت است و تکبیر و قنوت آن مانند نماز عیدین است. تنها در قنوت، به‌جای دعاهای این دو نماز، از خدا درخواست رحمت و طلب باران می‌شود.

بهتر است این نماز را به مانند نماز اعیاد از زمان طلوع خورشید تا قبل از اذان ظهر بخوانیم. همچنین این نماز اذان و اقامه ندارد و مستحب است که موذن سه مرتبه بگوید:« الصلاه»

در قنوت های این نماز میتوان هر دعایی را خواند، اما بسیار بهتر است که در متن دعا از خداوند طلب نزول رحمت الهی و باران شده باشد و همچنین قبل از هر دعای قنوت بر پیامبر و آل او صلوات و درود فرستاده شود.

در ذیل به تعداد از دعاهای قنوت که پیامبر(صلی الله و علیه و آله ) در نماز باران به آنها اشاره میکردند و دعای نوزدهم صحیفه سجاده که با طلب باران همراه است اشاره میکنیم:

• اللَّهُمَّ اسْقِنَا الْغَیْثَ ، وَ انْشُرْ عَلَیْنَا رَحْمَتَکَ بِغَیْثِکَ الْمُغْدِقِ مِنَ السَّحَابِ الْمُنْسَاقِ لِنَبَاتِ أَرْضِکَ الْمُونِقِ فِی جَمِیعِ الْافَاقِ . : خدایا! ما را به باران سیراب کن و رحمتت را به باران پُر آب و فراوان بر ما گسترش بخش؛ از ابری که برای گیاه زیبای زمینت در تمام ناحیه‌ها و اطراف سوق داده شده.
• أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ الرَّحْمنُ الرَّحِیمُ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ وَ أَسْأَلُهُ أَنْ یَتُوبَ [عَلَیَّ تَوْبَهَ] عَلَى عَبْدٍ ذَلِیلٍ خَاضِعٍ فَقِیرٍ بِائِسٍ مِسْکِینٍ مُسْتَکِینٍ لَا یَمْلِکُ لِنَفْسِهِ نَفْعاً وَ لَا ضَرّاً وَ لَا مَوْتاً وَ لا حَیاهً وَ لا نُشُوراً.
• اللَّهُمَّ مُعْتِقَ الرِّقَابِ وَ رَبَّ الْأَرْبَابِ وَ مُنْشِئَ السَّحَابِ وَ مُنْزِلَ الْقَطْرِ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ بَعْدَ مَوْتِهَا فالِقُ الْحَبِّ وَ النَّوى‏ وَ مُخْرِجَ النَّبَاتِ وَ جَامِعَ الشَّتَاتِ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اسْقِنَا غَیْثاً مُغِیثاً غَدَقاً مُغْدَوْدِقاً هَنِیئاً مَرِیئاً تُنْبِتُ‏ بِهِ الزَّرْعَ وَ تُدِرُّ بِهِ الضَّرْعَ وَ تُحْیِی بِهِ مِمَّا خَلَقْتَ أَنْعاماً وَ أَناسِیَّ کَثِیراً
• اللَّهُمَّ اسْقِ عِبَادَکَ وَ بَهَائِمَکَ وَ انْشُرْ رَحْمَتَکَ وَ أَحْیِ بِلَادَکَ الْمَیِّتَهَ.

مستحبات نماز استسقاء

از آنجایی که این نماز را برای طلب رحمت الهی میخوانیم، بهتر است مستحباتی را رعایت کنیم که حالت رقت و زاری و پشیمانی از گناه بیشتر در حالاتمان نمایان گردد که در ذیل به شرح این مستحبات میپردازیم:

• بهتر است مردم سه روز روزه بگیرند و در روز سوم به صحرا یا بیابان رفته و نماز بخوانند.
• در صورت امکان بهتر است که این نماز در جایی روباز خوانده شود و مسقف نباشد.
• اگر ممکن باشد مردم پا برهنه باشند.
• موذن ها همراه و همگام با مردم باشند.
• کودکان، چهارپایان و پیران نیز با جماعت همراه باشند.
• امام جماعت و مردم، در کمال خشوع و وقار به بیابان بیرون بروند.
• جای پاکی را برای نماز خواندن انتخاب کنند.
• حمد و سوره را بلند بخوانند.
• میان کودکان و مادرانشان جدایی بیندازند. به‌گفته صاحب‌جواهر، این کار به قصد ایجاد فضای گریه و زاری و جلب رحمت خداوند صورت می‌گیرد.
• در رکعت اول پس از حمد سوره اعلی و در رکعت دوم، پس از حمد سوره شمس خوانده شود.
• قبل از نماز مردم از گناهان خود توبه کرده و بعد از تطهیر اخلاق خود از خداوند طلب باران کنند.

آداب نماز باران

پس از خواندن نماز باران بهتر است امام جماعت به منبر رود و عبای خود را واژگونه یا پشت و رو بر دوش بیاندازد و با صدای بلند هر ذکر را ۱۰۰ مرتبه بگوید و مردم نیز همراه با او اذکار را تکرار کنند:

• الله اکبر رو به سمت قبله
• سبحان الله رو به سمت مردم سمت راست
• ذکر لااله الا الله رو به مردم سمت چپ
• الحمد لله رو به کل جمعیت

بعد از گفتن اذکار امام و مردم همگی دست به دعا برداشته و دعا کنند و سپس امام جماعت برای مردم خطبه بخواند( بهتر است از خطبه هایی که از معصومین نقل شده استفاده شود) و از خداوند طلب باران کند.

سوالات متداول

در ادامه به برخی از سوالات پر تکرار شما عزیزان پاسخ می دهیم: