اگر فرزندمان شوینده خورد چه کنیم؟ نکاتی که باید بدانید!
بلعیدن شوینده توسط کودکان می‌تواند آسیب‌های شدید داخلی، مشکلات تنفسی، نارسایی اندام‌ها و در موارد نادر مرگ ایجاد کند و نیازمند اقدام فوری پزشکی است.
در این مطلب از تلنگر قصد داریم به بررسی پرسش “اگر فرزندمان شوینده خورد چه کنیم؟” بپردازیم. وقتی پای کودکان کوچک در میان باشد، هیچ چیز غیرممکن نیست. کنجکاوی طبیعی آن‌ها باعث می‌شود به سمت چیزهایی جذب شوند که ممکن است بسیار خطرناک باشند؛ یکی از این خطرات بزرگ، بلعیدن مواد شوینده است. رنگ‌های جذاب و بسته‌بندی‌های فریبنده شوینده‌ها باعث می‌شود بچه‌ها تصور کنند با یک خوراکی خوشمزه طرف هستند.
اما واقعیت این است که خوردن شوینده می‌تواند زندگی کودک را تهدید کند.
چرا بلعیدن مواد شوینده اینقدر خطرناک است؟
بسیاری از شوینده‌ها مثل مایع ظرفشویی، پودر لباسشویی، جرم‌گیر، سفیدکننده و مواد پاک‌کننده دستشویی حاوی ترکیبات قوی شیمیایی مثل:
-
سود سوزآور (سدیم هیدروکسید)
-
هیپوکلریت سدیم (در وایتکس)
-
آمونیاک
-
انواع الکل‌ها
-
ترکیبات فسفاته
-
اسانس‌های معطر مصنوعی
هستند.
این ترکیبات می‌توانند:
- دهان، مری و معده را به شدت بسوزانند
- باعث مسمومیت داخلی شدید شوند
- خطر خفگی، نارسایی تنفسی یا حتی مرگ را ایجاد کنند
شدت آسیب بستگی به چه عواملی دارد؟
شدت آسیب‌های ناشی از خوردن شوینده به این موارد بستگی دارد:
-
نوع ماده (مایع، ژل، پودر یا قرص)
-
مقدار بلعیده شده
-
سن و وزن کودک
-
مدت زمان تا دریافت کمک پزشکی
-
واکنش‌های اولیه والدین
هر چه سریع‌تر و درست‌تر عمل کنیم، احتمال نجات و کاهش آسیب بیشتر خواهد بود.
علائم بلعیدن مواد شوینده در کودکان
بعد از بلعیدن شوینده، کودک ممکن است یکی یا چند علامت زیر را نشان دهد:
-
سرفه‌های شدید یا خفگی
-
گریه‌های بی‌وقفه یا بیقراری
-
قرمزی یا تورم لب‌ها و دهان
-
سوزش در دهان، گلو یا معده
-
تهوع و استفراغ (گاهی همراه با خون)
-
مشکل در بلع یا تنفس
-
خواب‌آلودگی یا بی‌حالی غیرعادی
-
درد شکم شدید
-
کاهش سطح هوشیاری
-
بوی تند مواد شیمیایی از دهان
توجه: گاهی کودک بلافاصله علائمی ندارد ولی آسیب داخلی در حال پیشرفت است. پس حتی در صورت نداشتن علائم جدی، باز هم اقدام فوری لازم است.
اگر فرزندمان شوینده خورد چه کنیم؟
۱. آرامش خود را حفظ کنید.
وحشت‌زدگی شما می‌تواند اوضاع را بدتر کند. کودک به شما برای نجات نیاز دارد.
۲. مطمئن شوید کودک نفس می‌کشد.
اگر دچار خفگی شده، تنفس مصنوعی و کمک‌های اولیه تنفسی را شروع کنید.
۳. دهان کودک را با آب بشویید.
لب‌ها، زبان و داخل دهان را با آب خنک به آرامی شستشو دهید. مراقب باشید کودک آب آلوده را قورت ندهد.
۴. مواد باقیمانده را پاک کنید.
اگر شوینده‌ای روی صورت، پوست یا لباس او ریخته، بلافاصله با آب فراوان بشویید.
۵. از وادار کردن کودک به استفراغ پرهیز کنید!
این کار ممکن است آسیب به مری و گلو را دوچندان کند.
۶. مایعات خنثی‌کننده ندهید.
هرگز شیر، آبلیمو، سرکه یا هر ماده دیگری به کودک ندهید مگر طبق دستور پزشک.
-
بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید یا به بیمارستان بروید.
اطلاعات زیر را آماده کنید:
-
سن و وزن کودک
-
نوع شوینده بلعیده شده (اگر ممکن است بسته‌بندی را همراه ببرید)
-
زمان تقریبی بلعیدن
-
علائمی که کودک نشان می‌دهد
چه کارهایی نباید انجام دهیم؟
وقتی کودک شوینده خورده، بعضی کارها به جای کمک، آسیب بیشتری وارد می‌کند. حتماً از این اشتباهات دوری کنید:
۱. القای استفراغ ممنوع
وادار کردن کودک به استفراغ (مثلاً با انگشت یا دارو) بسیار خطرناک است. چرا؟
-
مواد شیمیایی دوباره از مری عبور می‌کنند و سوختگی شدیدتر می‌شود.
-
خطر خفگی و ورود مواد به ریه افزایش می‌یابد.
-
استفراغ باعث تشدید تورم گلو می‌شود و مسیر تنفسی را می‌بندد.
۲. خوراندن شیر یا مواد غذایی ممنوع
برخی تصور می‌کنند شیر، نوشیدنی یا غذا می‌تواند اثر شوینده را خنثی کند. این کار اشتباه است!
-
شیر ممکن است جذب مواد شیمیایی را بیشتر کند.
-
بعضی مواد با ترکیب شدن با خوراکی‌ها واکنش شیمیایی خطرناک می‌دهند.
۳. تاخیر در مراجعه به پزشک ممنوع
گاهی والدین منتظر می‌مانند تا ببینند علائم شدیدتر می‌شود یا خیر. اما:
حتی بدون علامت هم ممکن است آسیب داخلی رخ دهد.
همیشه بهتر است بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
خطرات جدی بلع مواد شوینده
خوردن مواد شوینده می‌تواند آسیب‌های شدیدی ایجاد کند، از جمله:
۱. سوختگی‌های داخلی
-
دهان، مری، معده و روده دچار سوختگی می‌شوند.
-
ممکن است زخم‌های عمیق و دائمی باقی بماند.
۲. سوراخ شدن مری یا معده
-
در اثر سوختگی شدید، دیواره‌های مری یا معده ممکن است سوراخ شود.
-
این یک وضعیت اورژانسی تهدیدکننده حیات است.
۳. تنگی مری
-
زخم‌های التیامی باعث تنگ شدن مری می‌شوند.
-
کودک ممکن است تا سال‌ها دچار مشکلات بلع باشد و نیاز به درمان‌های طولانی‌مدت پیدا کند.
۴. آسیب به ریه‌ها
-
اگر شوینده وارد ریه شود، باعث ذات‌الریه شیمیایی خطرناک می‌شود.
۵. آسیب کلیوی و کبدی
-
بعضی شوینده‌ها از راه خون جذب شده و به کلیه‌ها و کبد آسیب می‌زنند.
