برنامه دولت برای پرداخت بدهی خرید تضمینی گندم در سال 1402 چیست؟
گندمکاران از پرداخت نشدن به موقع و کامل طلب خود، گلایه‌های زیادی دارند. اکنون این نگرانی ایجاد شده است که آنها از سال آینده یا گندم کشت نکنند یا محصول خود را به دولت نفروشند.
به گزارش تلنگر؛ سه ماه از سال گذشته و گندمکاران همچنان نسبت به نرخ تضمیمنی خرید گندم اعتراض دارند. آنها همچنین نسبت به تاخیر در پرداخت پول محصولات خود نیز معترض هستند. این در حالی است که مقامات دولتی از یک سو، نرخ مصوب امسال را مناسب می‌دانند و از سوی دیگر مدعی تسویه حساب با کشاورزان برای دو ماه نخست سال هستند.
نرخ فعلی خرید تضمیمی گندم ۱۵ هزار تومان تعیین شده است. اما گندمکاران قیمت به‌صرفه را حدود ۲۰ هزار تومان می‌دانند. آنها البته به افزایش دو هزار تومانی نرخ فعلی نیز راضی شده‌اند. اوایل خرداد بود که سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور دستور داد که نرخ تضمینی گندم اصلاح شود. در حالی که همان زمان سرپرست وقت وزارت جهاد کشاورزی گفته بود که اعتبار تخصیص یافته برای خرید گندم حتی برای پرداخت همان ۱۵ هزار تومان هم کافی نیست و دولت موقع تصویب اعتبارات نرخ سال گذشته، یعنی ۱۳ هزار تومان را در نظر گرفته است.
برخی گلایه‌های گندمکاران نیز همین موضوع را نشان می‌دهد که دولت به همان نرخ مصوب ۱۵ هزار تومان نیز پایبند نبوده. برخی حتی مدعی هستند که پرداخت طلب آنها با نرخ ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان انجام شده است.
البته محمدجواد عسگری رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس معتقد است که مسئولان نباید به بهانه کمبود اعتبارات، مانع افزایش قیمت خرید گندم شوند. به گفته او نرخ باید به ۱۷ هزار تومان افزایش یابد و دولت کمبود اعتبارات را جبران کند.
دولت چقدر کمبود اعتبار دارد؟
اما آیا دولت برای خرید تضمینی گندم، کمبود اعتبار دارد؟ بودجه سال ۱۴۰۲ به این منظور ۱۰۲ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است. مقامات دولتی برآورد‌های اولیه در مورد حجم خرید گندم را در سال جاری ۸.۵ میلیون تن اعلام کرده‌اند. هر چند که اخیرا مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران مدعی شده است که خرید نهایی از این رقم نیز فراتر می‌رود (تسنیم).
اگر بنا را همان ۸.۵ میلیون تن بگذاریم، دولت برای خرید این حجم گندم با نرخ مصوب ۱۵ هزار تومان به بیش از ۱۲۷ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. این رقم به معنای بیش از ۲۵ همت کمبود اعتبار است.
سرپرست پیشین وزارت جهاد کشاورزی گفته بود که دولت در تخصیص اعتبار، رقم ۱۳ هزار تومان را در نظر گرفته است. خرید ۸.۵ میلیون تن گندم به این مبلغ، به بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان نیاز دارد؛ یعنی هشت همت کمبود اعتبار.
گندمکاران خواهان افزایش مبلغ خرید گندم به حداقل ۱۷ هزار تومان هستند. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، دولت نیازمند بیش از ۱۴۴ هزار میلیارد تومان اعتبار است. این رقم نسبت به بودجه جاری بیش از ۴۲ هم تفاوت دارد.
تنها رقمی که دولت را با کمبود اعتبار مواجه نمی‌کند، ۱۱۵۰۰ تومانی است که برخی کشاورزان ادعا می‌کنند به آنها پرداخت شده است. برای خرید گندم دولت به حدود ۹۸ هزار میلیارد تومان نیاز دارد که حدود پنج همات کمتر از اعتبار مصوب است.
آیا امکان افزایش قیمت خرید گندم وجود دارد؟
این ارقام نشان می‌دهد که دولت حتی برای ایفای تعهدات موجود خود نیز نیازمند تخصیص مبالغ قابل توجهی است. افزایش نرخ خرید تضمینی گندم در شرایط فعلی امکان پذیر به نظر نمی‌رسد. مگر اینکه نگرانی تغییر الگوی کشت در سال آینده یا عدم فروش گندم به دولت، مسئولان را مجبور به چنین تصمیمی کند.
برخی کشاورزان تاکید می‌کنند که به دلیل تعرفه‌های مصوب برای خرید این کالای اساسی و البته تاخیر طولانی در تسویه حساب، یا سال آینده گندم نمی‌کارند یا محصول خود را به جای دولت به دامداران و دلالان می‌فروشند. این مشکل ممکن است نگرانی‌هایی را در مورد امنیت غذایی کشور ایجاد کند.
گلایه گندم کاران و احتمال تغییر طرح کشت
با وجود نگرانی‌ها در مورد امنیت غذایی، به نظر می‌رسد که کشت گندم و فروش آن به دولت دیگر برای کشاورزان مقرون به صرفه نیست. وی افزود: من گندمکار هستم، در دولت‌های گذشته پول ظرف ۲۴ ساعت به حسابم واریز شد، بعد از یک ماه و نیم ۱۱ کیلو و نیم پرداخت کردم و الان سه ماه گذشته است، بقیه پول را لازم دارم. کاشت سال بعد، برای گاوآهن، زمین به او استراحت می‌کند و هوا قارچ‌ها را می‌خورد، من آن را ندارم و بعد از دو هفته آینده باید روی دیسک کار کند و چیز‌های دیگر برای کاشت آماده شود، پولی نشده است. هنوز پرداخت شده است، اگرچه از نظر اقتصادی به صرفه نیست، اما در جنوب که آب نیست، نمی‌توان محصول دیگری کشت کرد، اما چرا این دولت پاسخگو نیست.»
وی افزود: با توجه به قیمت خوراک دام در بازار آزاد، برداشت گندم سبز و فروش آن به دامداران در بسیاری از مناطق کشور مقرون به صرفه‌تر است.
«چرا کشاورز باید کمبود اعتبار و بودجه را تحمل کند؟ در این شرایط گرانی، هرج و مرج و هرج و مرج، هر فروشگاه و فروشنده‌ای بنا به میل خود، با توجه به تورم، قیمت محصولات خود را افزایش می‌دهد، کشاورز دلسرد می‌شود، تولید کم می‌شود، همه چیز را ۱۰۰ درصد تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی افزود: با تورم ۳۰۰ درصدی امسال گندم زیر ۳۰ درصد است. کشاورزان نابود می‌شوند و من که مستاجر هستم اگر او به اندازه کافی قوی نباشد نمی‌توانم آن را در سال آینده بکارم.»
دلالان برای رضای خدا در استان‌های هم مرز با عراق و پاکستان گندم کیلویی ۳۰ هزار تومان می‌گیرند، بعد باید دید دولت گندم کیلویی ۱۷ تومان می‌خرد یا ۱۵ تومان.
حالا کشاورز چه تقصیری دارد، در این شرایط تورم چه باید بکند و از بدهی‌هایی که بابت گندم دارد از کجا پول بیاورد، شما که می‌گویید علی الحساب می‌پردازید، همان رقمی را که می‌گویید، حساب کردید. ۱۵ تومن علی الحساب هست نه ۱۱، ۵ که هنوز با بیش از یک ماه تاخیر پرداخت نشده. ”
“کشاورزان امسال برای کاشت گندم رنج زیادی می‌کشند، متاسفم”
با این قیمت میخوام به یک گاوداری ۲۱ تومن بفروشم…
۴۰ روز از تحویل گندم به دولت می‌گذرد، هنوز ودیعه ریالی دریافت نکرده ایم. آیا انتظار دارم سال آینده گندم بکارم؟
خرید تضمینی گندم به عنوان یکی از روش‌های مقابله با نوسانات قیمتی این محصول مورد توجه دولت قرار دارد. در این روش، دولت خرید گندم را با قیمت تعیین شده توسط خود تضمین می‌کند و در صورت کاهش قیمت گندم بعد از خرید، تفاوت قیمت را به کشاورز پرداخت می‌کند.
این روش باعث افزایش اعتماد کشاورزان به دولت و همچنین حفظ درآمد آنها می‌شود. خرید تضمینی گندم در سال‌های اخیر در ایران به دلیل نوسانات قیمتی شدید در بازار، به عنوان یکی از روش‌های مقابله با این مشکل معرفی شده است. این روش باعث کاهش نگرانی کشاورزان در مورد قیمت گندم و افزایش تولید این محصول می‌شود. به علاوه، این روش باعث کاهش وابستگی به بازار جهانی گندم و تضمین امنیت غذایی کشور نیز می‌شود.
انتهای مطلب
