طرز تهیه گلاب خانگی با قابلمه؛ آموزش مرحله به مرحله
در بازار انواع گلاب صنعتی و تجاری موجود است اما بسیاری از این محصولات دارای مواد نگهدارنده، اسانس‌های مصنوعی یا کیفیت پایین هستند. اگر دوست دارید گلابی خالص، ارگانیک و خوش‌عطر داشته باشید، می‌توانید آن را در خانه و با استفاده از قابلمه تهیه کنید. این روش سنتی، ساده و کم‌هزینه است و عطر و طعم واقعی گل محمدی را حفظ میکند.
در این مطلب از تلنگر طرز تهیه گلاب خانگی با قابلمه را به شما همراهان همیشگی ارائه می‌دهیم. گلاب یکی از معطرترین و پرکاربردترین عرقیات گیاهی است که از گل محمدی (Rosa damascena) به دست می‌آید. این مایع خوشبو در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد و به دلیل خاصیت آرام‌بخش، ضدالتهاب و آنتی‌باکتریال، در طب سنتی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد.
تاریخچه گلاب و استفاده‌های آن
گلاب از دیرباز در فرهنگ‌های مختلف جهان به‌ویژه ایران، هند و کشورهای عربی، نقش مهمی داشته است. ایرانیان باستان از گلاب برای مصارف دارویی، مذهبی و زیبایی استفاده می‌کردند. در دوره صفویه، گلاب‌گیری به یک صنعت مهم در کاشان تبدیل شد و هنوز هم این شهر یکی از مراکز اصلی تولید گلاب در جهان محسوب می‌شود.
امروزه گلاب در شیرینی‌پزی، تهیه نوشیدنی‌ها، ساخت عطرها و محصولات مراقبت از پوست و مو استفاده می‌شود. همچنین خواص آرام‌بخشی آن، گلاب را به یکی از محبوب‌ترین درمان‌های طبیعی برای کاهش استرس و بی‌خوابی تبدیل کرده است.
مواد لازم برای تهیه گلاب خانگی با قابلمه
| مواد لازم | مقدار مورد نیاز |
|---|---|
| گل محمدی تازه | ۲۵۰ گرم |
| آب مقطر یا تصفیه‌شده | ۱ لیتر |
| یخ | به مقدار لازم |
| قابلمه بزرگ | ۱ عدد |
| کاسه فلزی یا سرامیکی | ۱ عدد |
| درب گنبدی‌شکل یا برعکس‌شده | ۱ عدد |
نکته: برای داشتن گلاب باکیفیت، از گل محمدی تازه و ارگانیک استفاده کنید. اگر گل تازه در دسترس نیست، می‌توانید از گلبرگ‌های خشک‌شده نیز استفاده کنید، اما عطر آن کمی ضعیف‌تر خواهد بود.
طرز تهیه گلاب خانگی با قابلمه
مرحله اول: آماده‌سازی گل‌ها
۱. گل محمدی‌ها را به‌آرامی بشویید تا گرد و غبار و آلودگی‌ها پاک شوند.
۲. گلبرگ‌ها را از قسمت سبز جدا کنید، زیرا قسمت‌های سبز ممکن است طعم تلخی به گلاب بدهند.
۳. گلبرگ‌ها را در یک آبکش بگذارید تا آب اضافی آن‌ها خارج شود.
نکته: برای داشتن گلابی با عطر قوی‌تر، گل‌ها را صبح زود بچینید، زیرا در این زمان میزان اسانس‌های معطر گل‌ها بالاتر است.
مرحله دوم: چیدن وسایل و آماده‌سازی قابلمه
۱. قابلمه‌ای بزرگ را انتخاب کنید که فضای کافی برای بخار شدن آب داشته باشد.
۲. در مرکز قابلمه، یک کاسه فلزی یا سرامیکی قرار دهید. این کاسه برای جمع‌آوری قطرات گلاب استفاده می‌شود.
3. گلبرگ‌های گل محمدی را اطراف کاسه درون قابلمه بریزید.
4. یک لیتر آب تصفیه‌شده را روی گلبرگ‌ها بریزید، به‌طوری‌که سطح آن‌ها را بپوشاند.
نکته: برای اینکه گلابی شفاف داشته باشید، میزان آب را طوری تنظیم کنید که گلبرگ‌ها شناور باشند اما بیش‌ازحد در آب غوطه‌ور نشوند.
مرحله سوم: فرآیند تقطیر با قابلمه
۱. درب قابلمه را به‌صورت وارونه قرار دهید تا بخار آب بتواند در مرکز آن جمع شود و داخل کاسه بریزد.
۲. قابلمه را روی حرارت ملایم بگذارید تا آب به‌آرامی گرم شود. دمای آب نباید به نقطه جوش برسد، زیرا باعث از بین رفتن اسانس گل‌ها خواهد شد.
3. وقتی بخار شروع به تشکیل شدن کرد، روی درب وارونه قابلمه، تکه‌های یخ قرار دهید. این کار باعث می‌شود بخار سریع‌تر سرد شده و تبدیل به قطرات گلاب شود که درون کاسه می‌چکد.
۴. هر بار که یخ‌ها آب شدند، آن‌ها را عوض کنید تا فرایند تقطیر ادامه پیدا کند.
نکته: اگر حرارت زیاد باشد، بوی گلاب تند می‌شود و کیفیت آن کاهش می‌یابد. حرارت را کنترل کنید تا فرآیند تقطیر به‌آرامی انجام شود.
مرحله چهارم: جمع‌آوری گلاب
۱. پس از حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه، گلابی که درون کاسه فلزی جمع شده است را بردارید.
۲. این مایع شفاف، خالص‌ترین شکل گلاب است که بسیار معطر و غلیظ خواهد بود.
۳. گلاب را در یک بطری شیشه‌ای تمیز بریزید و در جای خنک و تاریک نگهداری کنید.
نکته: مایع باقی‌مانده در قابلمه نیز دارای عطر گل محمدی است و می‌توان آن را به‌عنوان گلاب رقیق‌تر برای مصارف غیرخوراکی مانند بخور صورت یا اسپری خوشبوکننده استفاده کرد.
مرحله پنجم: نحوه نگهداری گلاب خانگی
۱. گلاب را در شیشه‌های شفاف یا کهربایی‌رنگ نگهداری کنید.
۲. درب بطری‌ها را محکم ببندید تا عطر و خواص گلاب حفظ شود.
۳. بهترین مکان برای نگهداری گلاب، یخچال یا یک جای خنک و تاریک است.
۴. گلاب خانگی تا ۶ ماه ماندگاری دارد، اما برای حفظ عطر و تازگی بهتر است ظرف ۳ ماه مصرف شود.
نکته: اگر پس از مدتی بوی گلاب تغییر کرد یا روی سطح آن ذرات شناور دیده شد، بهتر است از مصرف آن خودداری کنید.
انتهای مطلب / ف.ر
