ویژگی‌ شخصیتی حضرت زهرا (س)؛ الگویی برای همه عصرها

به گزارش تلنگر؛ ویژگی‌ شخصیتی حضرت زهرا، الگویی کامل برای انسان‌ها در تمامی عصرها و نسل‌ها است. شخصیت ایشان همچون دریایی بی‌کران ابعاد گوناگونی دارد که هر بُعد، درس‌آموز و هدایتگر است. از ایمان و عبادت خالصانه تا ساده‌زیستی و صبر مثال‌زدنی، از مهربانی و عشق به خانواده تا شجاعت و ایستادگی در برابر ظلم هر ویژگی شخصیتی حضرت زهرا (س) جلوه‌ای از کمال انسانی و معنوی است. بررسی این خصایص نه‌تنها دریچه‌ای به شناخت بهتر این بانوی بزرگ می‌گشاید بلکه راهی برای دستیابی به تعالی اخلاقی و روحانی در زندگی امروز ما خواهد بود که در ادامه به این ویژگی ها می پردازیم.

ویژگی‌ شخصیتی حضرت زهرا

فاطمه زهرا (س) ستاره درخشان آسمان عصمت و طهارت، دخت گرامی پیامبر اکرم (ص)، همسر امیرالمؤمنین علی (ع) و مادر سلاله طیبه و طاهره، امامان معصوم (ع)، الگوی کمال و نمونه‌ای بی‌بدیل از ایمان، تقوا و ایثار است. ایشان که به عنوان یکی از پنج تن آل عبا شناخته می‌شوند در مقام عصمت الهی قرار داشته و در طول تاریخ اسلام همواره مورد تکریم و احترام مسلمانان به ویژه شیعیان بوده است.

حضرت زهرا (س) از دانش و بینش بسیار والایی برخوردار بود. ایشان در علوم مختلف از جمله فقه، تفسیر و کلام، تبحر داشتند. خطبه‌های ایشان پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) گواه روشنی بر عمق معرفت و بصیرت این بانوی بزرگوار است. از جمله ویژگی‌ شخصیتی حضرت زهرا (س) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

دانش و معرفت

یکی از بارزترین ویژگی‌ شخصیتی حضرت زهرا (س) عمق دانش و معرفت ایشان بود. آن حضرت نه تنها از احادیث و آموزه‌های اسلامی آگاهی کاملی داشتند بلکه خود یکی از راویان حدیث و حاملان وحی الهی بودند. وجود «مصحف فاطمه» اگرچه امروزه در دسترس نیست اما گواهی بر اهتمام ایشان به جمع‌آوری و حفظ معارف اسلامی است و گفته می‌شود این مصحف ارزشمند در میان اهل بیت (ع) دست به دست شده و اکنون در نزد حضرت مهدی موعود (عج) محفوظ است.

بهترین شاهد بر دانش و بینش عمیق حضرت زهرا (س) خطبه‌های آتشین و شیوای ایشان پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) است. آن حضرت در این خطبه‌ها با زبانی شیوا و بیانی رسا حقایق دین را بیان کرده و از حقوق مسلم خود و اهل بیت (ع) دفاع کردند. خطبه‌های حضرت زهرا در مسجد النبی و منزل ایشان نه تنها نشان از عمق معرفت و بصیرت ایشان داشت، بلکه بر حقانیت راه و روش اهل بیت (ع) نیز تأکید می‌کرد.

فضایل اخلاقی

حضرت زهرا (س) آینه تمام‌نمای کمالات انسانی و اخلاقی بودند. مجموعه فضایل اخلاقی ایشان از نجابت و مروت تا سخاوت و شجاعت، از عفّت و پاکدامنی تا صبر و بردباری و از حق‌گویی و عدالت تا ایثار و فداکاری، همواره الگویی درخشان برای بشریت بوده است. آن حضرت با جمال و اندامی موزون خویشتن‌داری و نرم‌خویی و قلبی سرشار از مهربانی و بخشش جلوه‌ای از زیبایی‌های اخلاقی را به نمایش گذاشتند.

ادب و احترام یکی از بارزترین ویژگی‌ شخصیتی حضرت زهرا (س) بود. ایشان در برابر خداوند، پیامبر اکرم (ص)، امیرالمؤمنین (ع) و سایر مؤمنان نهایت ادب و احترام را رعایت می‌کردند. این ویژگی اخلاقی ایشان را به الگویی بی‌بدیل برای تمام انسان‌ها به ویژه زنان تبدیل کرده است. علاوه بر این حضرت زهرا همواره به نیازمندان توجه داشته و با سخاوت تمام به آنان کمک می‌کردند. ایشان با همسایگان خود نیز رفتاری نیکو داشتند و الگوی کاملی از مهربانی و همدلی بودند. اگر ما بتوانیم حتی اندکی از این ویژگی‌های اخلاقی را در زندگی خود نهادینه کنیم بی‌شک به انسان‌های بهتری تبدیل خواهیم شد.

ایمان، خداشناسی و بندگی

ایمان راسخ و ارتباط عمیق با خداوند یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌ شخصیتی حضرت زهرا (س) بود. پیامبر اکرم (ص) در وصف ایشان فرمودند: «خداوند دل و جوارح دخترم فاطمه را عمیقاً سرشار از ایمان ساخته است.» این ایمان قوی الهام‌بخش تمام اعمال و رفتار آن حضرت بود و او را به الگویی بی‌بدیل برای تمام مؤمنان تبدیل کرد.

ثمره تربیت این بانوی بزرگوار پرورش فرزندانی صالح و برومند بود که هر یک به نوبه خود، افتخار اسلام و مایه سربلندی شیعیان شدند. امام حسن (ع) و امام حسین (ع) به عنوان پیشوایان دینی و سیاسی و حضرت زینب (س) به عنوان الگوی صبر و شکیبایی هر کدام برگ زرینی بر تارک تاریخ اسلام افزودند. تربیت این فرزندان بزرگوار نشان از عمق ایمان و دانش تربیتی حضرت زهرا (س) داشت. ایشان با آموزش مفاهیمی چون عزت‌طلبی، وفاداری به دین، شجاعت، ایثار، صلح و مدارا فرزندان خود را برای ایفای نقش‌های بزرگ در جامعه آماده کردند.

جهاد و مبارزه پی گیر برای خدا

حضرت زهرا (س) از همان کودکی در مکتب اسلام پرورش یافت و روحیه جهادی و مبارزه برای حق را از پدر بزرگوار خود آموخت. حضور فعال ایشان در کنار پیامبر اکرم (ص) در مقاطع حساس تاریخ اسلام، از جمله دوران محاصره شعب ابی طالب و جنگ‌های مختلف گواه این مدعاست. ایشان نه تنها در خانه وظایف مادری و همسری را به نحو احسن انجام می‌دادند بلکه در میدان‌های نبرد نیز نقش مؤثری ایفا کرده و به مجاهدان اسلام خدمت می‌رساندند.

یکی دیگر از ویژگی‌های بارز حضرت زهرا (س) شناخت عمیق ایشان از جایگاه امامت و ولایت بود. آن حضرت همواره از امیرالمؤمنین علی (ع) به عنوان امام و ولی زمان خود حمایت می‌کردند و با تمام توان از حقانیت ایشان دفاع می‌نمودند. ایشان در خطبه‌ها و سخنان خود به زیبایی جایگاه امامت را تبیین کرده و امام را به کعبه تشبیه می‌کردند که مردم برای کسب فیض به سوی آن می‌آیند.

حضرت زهرا (س) علاوه بر شناخت امام به خوبی دشمنان اسلام را شناسایی کرده و با هوشمندی و درایت، مردم را نسبت به توطئه‌های آنان آگاه می‌ساختند. دشمن‌شناسی و بصیرت از دیگر ویژگی‌های بارز این بانوی بزرگوار بود. امروزه نیز ما می‌توانیم با الگوگیری از حضرت زهرا (س) در زندگی خود روحیه جهادی، ایمان راسخ، ولایت‌پذیری، دشمن‌شناسی و سایر فضائل اخلاقی ایشان را پرورش دهیم.

آگاهی و بصیرت

حضرت زهرا (س) بانویی هوشمند و بصیر بودند که در بزنگاه‌های تاریخی، با بینش عمیق و آگاهی کامل راه درست را به جامعه نشان می‌دادند. پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) در شرایطی که جامعه اسلامی با انحرافات جدی مواجه شده بود حضرت زهرا (س) به عنوان رهبری آگاه و شجاع به میدان آمدند تا حقایق را روشن کرده و از حق اهل بیت (ع) دفاع کنند.

خطبه‌های آتشین و شیوای حضرت زهرا (س) به ویژه خطبه فدکیه گواه روشنی بر بصیرت و آگاهی عمیق ایشان است. در این خطبه‌ها آن حضرت با زبانی شیوا و منطقی قوی، به تحلیل وقایع پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) پرداخته و به روشنی انحرافات صورت گرفته را افشا کردند. حضرت زهرا (س) با بیان حقایق و استدلال‌های محکم به دفاع از حق اهل بیت (ع) پرداختند و به مردم نشان دادند که مسیر صحیح کدام است.

سخن آخر

حضرت فاطمه زهرا (س) الگویی جامع و کامل برای تمام بشریت است. زندگی پربرکت ایشان سرشار از درس‌ها و آموزه‌های ارزشمندی است که می‌توانیم در همه ابعاد زندگی خود از آن بهره‌مند شویم. با الگوگیری از حضرت زهرا (س) می‌توانیم به انسان‌هایی بهتر و جامعه‌ای سالم‌تر دست پیدا کنیم.

از اینکه تا پایان این مقاله همراه ما بوده اید بسیار سپاسگزاریم. امیدواریم با مطالعه این مطالب توانسته باشید اطلاعات مفیدی در مورد ویژگی‌ شخصیتی حضرت زهرا (س)  کسب کنید. اگر سوالی در این زمینه دارید در بخش نظرات از ما بپرسید همچنین خوشحال می‌شویم نظرات و پیشنهادات شما را در مورد بهبود کیفیت مطالبمان دریافت کنیم.

انتهای مطلب/ م.د