عوارض زود سوراخ کردن گوش نوزاد + نکات مهم برای والدین
سوراخ کردن زودهنگام گوش نوزاد، اگرچه ریشه در فرهنگ و سنت دارد، اما میتواند با خطراتی مانند عفونت، آلرژی، گوشت اضافه و مشکلات زیبایی همراه باشد و نیازمند رعایت دقیق اصول بهداشتی و زمانبندی مناسب است.

در این مطلب از تلنگر به بررسی عوارض زود سوراخ کردن گوش نوزاد خواهیم پرداخت. سوراخ کردن گوش نوزاد یکی از موضوعاتی است که همواره والدین، بهویژه مادران، را به فکر فرو میبرد. بسیاری از خانوادهها این کار را به عنوان بخشی از فرهنگ، زیبایی یا حتی شناسایی جنسیت نوزاد انجام میدهند. اما پشت این عمل ساده، نکات مهمی وجود دارد که بیتوجهی به آنها میتواند منجر به عوارض پوستی، عفونت، درد، و حتی مشکلات روانی در آینده شود.
چرا والدین زود اقدام به سوراخ کردن گوش نوزاد میکنند؟
۱. جنبههای فرهنگی و سنتی
در بسیاری از فرهنگها، سوراخ کردن گوش نوزاد، بهویژه در دختران، نوعی رسم یا سنت است. در کشورهایی مانند ایران، هند، کشورهای عربی و برخی مناطق آفریقا، این کار حتی در هفتههای اول پس از تولد انجام میشود. برخی دلایل فرهنگی عبارتند از:
-
نشان دادن جنسیت نوزاد
-
پیروی از سنت مادربزرگان و خانواده
-
مراسمات دینی یا جشن تولد
-
زیبایی ظاهری نوزاد
۲. نگرانی از ترس نوزاد در سنین بالاتر
بسیاری از والدین معتقدند که نوزاد در ماههای اول متوجه درد نمیشود، بنابراین بهتر است قبل از آنکه حافظه و احساس ترسش شکل بگیرد، گوش او را سوراخ کنند.
۳. سادگی مراقبت در سن پایینتر
برخی والدین میگویند: «نوزاد کمتر با گوشش بازی میکند، بنابراین خطر کشیدن گوشواره یا عفونت کمتر است.» در حالی که این باور ممکن است در برخی موارد درست باشد، اما باید با دقت علمی بررسی شود.
عوارض زود سوراخ کردن گوش نوزاد
۱. خطر عفونت
نوزادان سیستم ایمنی کامل و قوی ندارند. هرگونه زخم، حتی کوچک، ممکن است منجر به عفونتهای پوستی یا حتی سیستمیک شود.
علائم عفونت گوش پس از سوراخ کردن:
-
قرمزی، تورم یا چرک کردن ناحیه
-
تب بدون علت
-
بیقراری و گریه مداوم
-
لمس کردن زیاد گوش توسط نوزاد
اگر عفونت کنترل نشود، ممکن است منجر به آبسه یا پخش عفونت در بدن (سپسیس) شود؛ شرایطی که جان نوزاد را تهدید میکند.
۲. آلرژی و واکنشهای پوستی
بسیاری از گوشوارههای کودک، از فلزاتی مانند نیکل یا آلیاژهای صنعتی ساخته میشوند که ممکن است باعث ایجاد حساسیت یا اگزما در نوزاد شوند.
علائم واکنش آلرژیک:
-
خارش پوست اطراف گوش
-
التهاب و قرمزی طولانیمدت
-
تاولهای کوچک یا پوستهپوسته شدن
۳. ریسک خونریزی و هماتوم
در صورتی که گوش نوزاد بهدرستی و توسط فرد متخصص سوراخ نشود، ممکن است منجر به خونریزی، لهشدگی بافت یا هماتوم (تجمع خون زیر پوست) شود.
۴. خطر ایجاد گوشت اضافه (کلوئید)
در برخی نوزادان بهویژه با زمینه ژنتیکی، زخم سوراخ گوش ممکن است منجر به گوشت اضافه یا کلوئید شود؛ وضعیتی که درمان آن سخت و گاهی نیازمند جراحی است.
۵. آسیب عصبی یا ناهمترازی سوراخها
گوش نوزاد هنوز در حال رشد است. سوراخ کردن آن در سن پایین ممکن است باعث شود در بزرگسالی گوشها نامتقارن به نظر برسند، یا در اثر رشد بافت، سوراخ تغییر شکل دهد.
بهترین سن برای سوراخ کردن گوش کودک چیست؟
پزشکان اطفال و متخصصان پوست، بر اساس پژوهشهای علمی توصیه میکنند:
“سن مناسب برای سوراخ کردن گوش، پس از ۶ ماهگی و ترجیحاً بین ۶ ماه تا ۲ سالگی است.”
دلایل این بازه زمانی:
-
تکامل نسبی سیستم ایمنی
-
کاهش ریسک عفونتهای شدید
-
توانایی بهتر در مراقبت از زخم
-
واکنش کمتر به آلرژنها
البته برخی پزشکان معتقدند بهتر است این کار تا بعد از ۴ یا ۵ سالگی به تعویق بیفتد، تا کودک خودش تصمیم بگیرد و آگاهانه همکاری کند.
اصول بهداشتی هنگام سوراخ کردن گوش نوزاد
اگر تصمیم به سوراخ کردن گوش کودک خود دارید، رعایت اصول بهداشتی از واجبترین نکات است. این اصول باید قبل، حین و بعد از عمل سوراخ کردن رعایت شوند تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.
۱. انتخاب مرکز معتبر و مجوزدار
از انجام این کار در خانه، توسط افراد غیرمتخصص یا سالنهای غیرمجاز جداً خودداری کنید. سوراخ کردن گوش نوزاد باید در شرایط استریل، با ابزار پزشکی و توسط فرد آموزشدیده (پزشک، پرستار یا متخصص پوست) انجام شود.
۲. استریل بودن تجهیزات
ابزار مورد استفاده برای سوراخ کردن گوش، اعم از تفنگ سوراخکننده یا سوزن پزشکی، باید کاملاً استریل باشد. استفاده از وسایل یکبار مصرف ارجحتر است.
۳. استفاده از گوشواره پزشکی (هیپوآلرژن)
گوشوارهای که برای نوزاد استفاده میشود باید از جنس:
-
طلا ۱۸ عیار
-
نقره استرلینگ
-
فولاد ضدزنگ پزشکی
باشد تا از حساسیت جلوگیری شود. گوشوارههای ارزان یا تزئینی ممکن است موجب تحریک و عفونت شوند.
۴. دقت در محل سوراخکاری
گوش نوزاد باید در نقطهی درست و متقارن سوراخ شود. اشتباه در محلگذاری میتواند در آینده باعث دردسرهای زیبایی یا درمانی شود.
انتهای مطلب / ف.ر