نقشه اسرائیل برای ایجاد کانتونهای قومی و مذهبی در همسایگی ایران
امیر محمدی: طرح تجزیه سوریه به چندین کانتون قومی و مذهبی، نه تنها تهدیدی برای ثبات این کشور است، بلکه میتواند کل خاورمیانه را درگیر بحرانهای جدیدی کند. اسرائیل با استفاده از این طرح، به دنبال ایجاد منطقهای حائل در مرزهای شمالی خود است، اما پیامدهای این اقدام میتواند به گسترش ناامنی و تشدید تنشهای قومی و مذهبی در منطقه منجر شود. در این میان، نقش ایران به عنوان حامی تمامیت ارضی سوریه، میتواند به عنوان عاملی کلیدی در جلوگیری از اجرای این طرح عمل کند.

در پی تحولات اخیر خاورمیانه و تشدید تنشها در مرزهای شمالی فلسطین اشغالی، رژیم صهیونیستی بار دیگر نقشههای خود برای تجزیه سوریه را به عنوان راهحلی برای تضمین امنیت مرزهایش مطرح کرده است. این طرح که در نشستهای محرمانه کابینه اسرائیل بررسی شده، پیشنهاد تقسیم سوریه به چند کانتون قومی و مذهبی را شامل میشود. این اقدام نه تنها یک استراتژی امنیتی برای اسرائیل است، بلکه میتواند پیامدهای گستردهای برای ثبات منطقه داشته باشد.
حمایت از دروزیها: بهانهای برای مداخله؟
اسرائیل با ادعای حمایت از جامعه دروزی سوریه، که بخشی از آنها در مناطق جنوبی این کشور ساکن هستند، تلاش میکند تا حضور خود در خاک سوریه را توجیه کند. دروزیها، به عنوان یک اقلیت مذهبی، همواره مورد توجه اسرائیل بودهاند. این رژیم با سوءاستفاده از احساسات مذهبی و قومی دروزیها، سعی دارد آنها را به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف خود در سوریه به کار گیرد.
نشست اخیر کابینه اسرائیل به سرپرستی اسرائیل کاتز، وزیر جنگ این رژیم، نشان میدهد که تلآویو به دنبال ایجاد یک منطقه حائل در جنوب سوریه است. این منطقه حائل نه تنها به عنوان سپری در برابر تهدیدات احتمالی از سوی گروههای معارض سوری عمل میکند، بلکه میتواند به عنوان پایگاهی برای نفوذ بیشتر اسرائیل در خاک سوریه مورد استفاده قرار گیرد.
طرح تجزیه سوریه: از ایده تا اجرا
طرح تجزیه سوریه به ۵ بخش جداگانه شامل مناطق تحت کنترل کردها، دروزیها، علویها و اعراب سنی، مدتهاست که در محافل امنیتی و سیاسی اسرائیل مورد بحث قرار گرفته است. تحلیلگران اسرائیلی بر این باورند که سوریه یکپارچه و متحد، تهدیدی جدی برای امنیت اسرائیل محسوب میشود. از این رو، تجزیه این کشور به چندین کانتون کوچک و ضعیف، میتواند تضمینی برای کاهش خطرات احتمالی از سوی دمشق باشد.
این طرح که با حمایت ضمنی برخی قدرتهای بینالمللی مانند آمریکا و اروپا همراه است، میتواند به عنوان بخشی از استراتژی بلندمدت اسرائیل برای تغییر نقشه ژئوپلیتیک خاورمیانه تلقی شود. با این حال، این طرح با مخالفت شدید ایران، ترکیه و عراق مواجه شده است. ایران که همواره از تمامیت ارضی سوریه حمایت کرده، این طرح را تهدیدی برای ثبات منطقه و امنیت ملی خود میداند.
پیامدهای تجزیه سوریه برای منطقه
تجزیه سوریه نه تنها میتواند به جنگهای داخلی بیشتر و تشدید تنشهای قومی و مذهبی در این کشور منجر شود، بلکه میتواند الگویی برای تجزیه دیگر کشورهای منطقه مانند عراق و ترکیه باشد. این سناریو که با عنوان “دومینوی تجزیه” شناخته میشود، میتواند کل خاورمیانه را درگیر بحرانهای جدیدی کند.
از سوی دیگر، تجزیه سوریه میتواند به دخالتهای نظامی و امنیتی بیشتر ترکیه در شمال سوریه و افزایش تنشها بین آنکارا و تلآویو منجر شود. ترکیه که همواره از گروههای مخالف اسد حمایت کرده، به دنبال حفظ منافع خود در شمال سوریه است و هرگونه تغییر در نقشه ژئوپلیتیک این کشور را تهدیدی برای امنیت ملی خود میداند.
نقش ایران در حفظ تمامیت ارضی سوریه
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از متحدان اصلی سوریه، همواره از تمامیت ارضی این کشور حمایت کرده است. ایران بر این باور است که سوریه یکپارچه و قوی میتواند به عنوان سدی در برابر نفوذ اسرائیل و دیگر قدرتهای منطقهای عمل کند. از این رو، تهران تلاش میکند تا با استفاده از ابزارهای دیپلماتیک و اهرمهای نفوذ نرم خود، از تجزیه سوریه جلوگیری کند.
در صورتی که اسرائیل و متحدانش موفق به اجرای طرح تجزیه سوریه شوند، ایران ممکن است مجبور به اتخاذ اقدامات قاطعتری برای حفظ منافع خود در منطقه شود. این اقدامات میتواند شامل افزایش حمایت نظامی از دولت سوریه و تقویت همکاریهای استراتژیک با روسیه باشد.
تحلیل شرایط منطقه و بحرانهای پیشرو:
طرح تجزیه سوریه که توسط اسرائیل مطرح شده است، نه تنها یک اقدام امنیتی برای تلآویو محسوب میشود، بلکه نشاندهنده تلاش این رژیم برای تغییر معادلات ژئوپلیتیک خاورمیانه است. این طرح در صورت اجرا، میتواند به تشدید بحرانهای قومی و مذهبی در سوریه و حتی دیگر کشورهای منطقه مانند عراق و ترکیه منجر شود.
از سوی دیگر، این طرح با مخالفت شدید ایران، ترکیه و عراق مواجه شده است. ایران به عنوان یکی از بازیگران اصلی در سوریه، همواره از تمامیت ارضی این کشور حمایت کرده و هرگونه تجزیه را تهدیدی برای امنیت ملی خود میداند. در این میان، ترکیه نیز به دلیل نگرانی از تشدید فعالیتهای کردها در شمال سوریه، با این طرح مخالف است.
در شرایط فعلی، اجرای این طرح بدون حمایت بینالمللی و موافقت قدرتهای منطقهای مانند روسیه و آمریکا غیرممکن به نظر میرسد. با این حال، اگر اسرائیل بتواند حمایت برخی قدرتهای غربی را جلب کند، ممکن است شاهد تشدید تنشها در مرزهای سوریه و افزایش دخالتهای خارجی در این کشور باشیم.
در نهایت، تجزیه سوریه نه تنها راهحلی برای بحرانهای این کشور نیست، بلکه میتواند به عاملی برای تشدید بحرانهای منطقهای تبدیل شود. جامعه بینالمللی باید با دقت به این موضوع بنگرد و از هرگونه اقدام یکجانبه که میتواند ثبات خاورمیانه را به خطر بیندازد، جلوگیری کند.
انتهای مطلب