روش های معافیت از خدمت سربازی در سال ۱۴۰۲
به گزارش تلنگر؛ همه ی پسران وقتی به سن ۱۸ سالگی می رسند، مشمول به گذراندن خدمت سربازی بوده و می بایست این دوره را به طور کامل و بدون هیچ غیبتی به پایان برسانند. البته افرادی هستند که به دلیل داشتن شرایطی نمیتوانند در خدمت سربازی حضور یابند، به همین خاطر این افراد می توانند از شرایط معافیت استفاده نمایند.
انواع معافیت خدمت سربازی ۱۴۰۲
کلیه مشمولین موظف به گذراندن دوره نظام وظیفه خدمت سربازی می باشند؛ به غیر از افرادی که به هردلیلی از معافیت سربازی می توانند استفاده کنند. معافیت سربازی انواع مختلفی دارد که میتوان آنها را به دودسته کلی موقت و دائم دسته بندی نمود.
انواع معافیت موقت عبارتند از: معافیت تحصیلی، معافیت بنیاد ملی نخبگان و گواهی اشتغال به خدمت که فرد واجد شرایط برای مدتی کوتاه و موقت می تواند از آنها استفاده نماید.
انواع معافیت دائم عبارتند از: همانطور که از نام این معافیت مشخص است، به صورت دائم بوده و افرادی که شرایط آن را داشته باشند می توانند از آن برخوردارد شوند. از جمله این معافیت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- معافیت پزشکی
- بخشودگی سن
- معافیت کفالت
- معافیت مددجویان
- معافیت متعهدین خدمت
- معافیت ایثارگران
در ادامه هر یک از این معافیت ها را به طور مجزا شرح خواهیم داد.
نحوه دریافت معافیت پزشکی خدمت سربازی ۱۴۰۲
مطابق با قوانین نظام وظیفه و ضوابط معافیت پزشکی، در صورتی که افراد دارای مشکلاتی از قبیل بیماری جسمی و یا ذهنی باشند، می توانند برای دریافت کارت معافیت از خدمت خود اقدام نمایند. توجه داشته باشید که این امر تنها پس از انجام معاینات لازم توسط پزشکان نیروهای مسلح و تایید آن ها انجام و مدارک پزشکی فرد نیز باید مورد تایید کمیسیون پزشکی سازمان نظام وظیفه قرار بگیرد. مراحل دریافت معافیت پزشکی به صورت زیر می باشد:
فرد مشمول می بایست نسبت به تکمیل مدارک مورد نیاز که در دفترچه راهنمای نظام وظیفه عمومی درج شده اند، اقدام نماید.سپس معاینات اولیه خود را جهت اطمینان از داشتن بیماری موردنظر، پشت سر بگذارد. افراد مشمولی که دارای نقص عضو یا بیماری های قابل مشاهده می باشند، نیازی به مراجعه به بیمارستان ندارند. در این مرحله فرد باید درخواست خود مبنی بر دریافت معافیت پزشکی خدمت سربازی را در سیستم دفاتر پلیس + ۱۰ ثبت نماید.
پس از ثبت درخواست، فرد مشمول می بایست برگه معرفی به بیمارستان را از سازمان نظام وظیفه دریافت کند.در این مرحله به منظور تایید مشکل و یا بیماری فرد، معاینات پزشکی مجددا توسط پزشکان متخصص نیروهای مسلح انجام می گیرد.نتایج معاینات پزشکان متخصص به کمیسیون مرکز رسیدگی به درخواست معافیت پزشکی ارسال شده و جلسه ای با عنوان شورای پزشکی جهت تصمیم گیری نهایی تشکیل می شود.چنانچه فرد مشمول به عنوان معاف دائم تلقی شود، کارت معافیت وی صادر می شود و اگر سرباز یا معاف از رزم شناخته شود، برگه آماده به خدمت برای او صادر می گردد.
کدام یک از بیماری ها موجب معافیت پزشکی می شوند؟
لیست کامل بیماری هایی که معافیت پزشکی شامل آن ها می شود، در جدول زیر ارائه شده است.
بیماری هایی که معافیت پزشکی به آن ها تعلق می گیرد. | |
بیماری های عمومی | بیماری های غدد مترشحه داخلی |
داخلی و مغز و اعصاب (نورولوژی) | اعصاب و روان |
ریه و قفسه صدری | بیماری های استخوان (اسکلت) |
خون وانکولوژی (بدخیمی ها) | دستگاه ادراری و تناسلی |
چشم و عوارض بینایی | گوش و حلق بینی |
روماتولوژی و بافت همبند | بیماری های عفونی |
پوست و بافت های زیر پوست | جراحی مغز و اعصاب |
شکم و دستگاه گوارش و جراحی عمومی | فک و دهان و دندان |
قلب و عروق |
البته به این نکته باید توجه داشته باشید مشمولانی که وارد دوره غیبت سربازی شده و سپس درخواست معافیت پزشکی می کنند، در صورتی که در جلسات شورای پزشکی شناسایی شوند، مطابق با قوانین غیبت و اضافه خدمت با آن ها برخورد شده و به سربازی اعزام خواهند شد.
شرایط معافیت کفالت خدمت سربازی
احراز شرایط معافیت کفالت از دیگر مواردی است که مشمولان می توانند با استفاده از آن نسبت به انجام فرآیند معافیت خود اقدام کنند. انواع مختلف معافیت کفالت عبارت اند از:
- کفالت پدر
- کفالت مادر
- کفالت پدربزرگ
- کفالت مادربزرگ
- کفالت برادر
- کفالت خواهر
- کفالت فرزند
- کفالت والدین معلول
- کفالت اعضای نیازمند به مراقبت خانواده
در حقیقت معافیت کفالت رایج ترین شیوه معافیت می باشد؛ اما با توجه به قوانین و مقررات خاص موجود، بهره مندی از این نوع معافیت تنها در صورت احراز شرایط عمومی و اختصاصی آن امکان پذیر است.
شرایط عمومی معافیت کفالت
در وهله اول برای فرد مشمول نباید غیبت ثبت شده باشد و متقاضی می بایست به سن مشمولیت یعنی ۱۸ سال تمام رسیده باشد. داوطلب باید تنها مراقب شخص مکفول (پدر، مادر، پدربزرگ، مادربزرگ، خواهر و برادر) باشد و در صورتی که فرد دارای برادر دیگر با سن بالای ۱۸ سال باشد، فاقد شرایط معافیت است مگر این که بر اساس رای شورای پزشکی وظیفه عمومی، آن برادر از توانایی لازم برای مراقبت و نگهداری از شخص مکفول را نداشته باشد.
شرایط اختصاصی معافیت کفالت
فرد متقاضی معافیت کفالت باید علاوه بر داشتن شرایط عمومی، می بایست دارای یکی از شرایط اختصاصی کفالت سربازی را نیز داشته باشد.
شرایط معافیت کفالت خدمت سربازی ۱۴۰۲ | |
نوع کفالت | شرایط |
کفالت پدر | سن پدر مشمول می بایست بالای ۷۵ سال بوده و یا اگر کمتر باشد می بایست مطابق با رای شورای پزشکی وظیفه عمومی نیاز به مراقبت داشته باشد. |
مادر فاقد همسر | پدر مشمول در قید حیات نبوده و مادر مجددا ازدواج نکرده باشد و یا طلاق گرفته باشد. |
برادر کمتر از ۱۸ سال تمام (صغیر) | پدر در قید حیات نبوده و مشمول تنها برادر و سرپرست برادر کمتر از ۱۸ سال خود باشد. |
خواهر فاقد پدر، همسر و فرزند پسر سالم | خواهر مشمول می بایست فاقد پسر باشد و خواهر فرد از همسر خود طلاق گرفته و یا همسرش فوت کرده باشد. همچنین مشمول تنها برادر تنی و سرپرست بالای ۱۸ سال خواهر باشد. |
برادر بیش از ۱۸ سال فاقد همسر، فرزند پسر سالم بالای ۱۸ سال فاقد شغل و فاقد پدر نیازمند به مراقبت | برادر مشمول فاقد پدر، همسر و فرزند بوده و به علت بیماری یا نقص عضو نیاز به مراقبت داشته باشد. |
پدربزرگ فاقد فرزند و نیازمند مراقبت | پدربزرگ مشمول، هیچ فرزند دختر یا پسری نداشته و بنا بر رای شورای پزشکی وظیفه عمومی، توانایی اداره امور خود را نداشته باشد. |
مادربزرگ فاقد همسر و فرزند | مادربزرگ مشمول باید فاقد فرزند اعم از دختر و پسر بوده و همسر وی فوت کرده و یا از او جدا شده باشد. |
فوت حین خدمت پدر یا برادر | یکی از برادران و یا فرزندان سرباز حین خدمت فوت کرده باشد. فوت کارکنان پایور و پیمانی نیروهای مسلح در حین خدمت نیز مشمول معافیت کفالت می شود. |
فرزند صغیر | همسر مشمول فوت کرده و از وی دارای فرزند صغیر باشد و یا همسر او پس از ازدواج معلول شده و فرزندش نیاز به مراقبت داشته باشد. |
برادر در حال خدمت | هر دو برادر می بایست فاقد غیبت نظام وظیفه باشند. |
شرایط معافیت ایثارگران ۱۴۰۲
آن دسته از مشمولانی که پدر یا مادر یا فرزند یا برادر یا خواهر آن ها شهید یا جانباز یا اسیر یا جاویدالاثر شده باشند و این امر مورد تایید مراجع ذی صلاح نیز قرار بگیرد، در صورت احراز هر یک از شرایط زیر، از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می شوند.
به ازای هر شهید یا آزاده با حداقل ۲۴ ماه سابقه اسارت یا جانباز با حداقل ۲۵ درصد جانبازی یا مفقودالاثر فاقد فرزند ذکور، یک نفر از برادران آن ها از حضور در دوره خدمت سربازی معاف می شود. به ازای هر ۲۴ ماه آزادگی، ۲۵ درصد جانبازی و ۳۰ ماه سابقه حضور در جبهه، یک نفر از فرزندان آزادگان، جانبازان و رزمندگان از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می شود.
تمام مشمولین جانباز دارای حداقل ۱۰ درصد جانبازی نیز از از انجام خدمت سربازی معاف هستند.کلیه فرزندان شهدا و مفقودالاثران که به سن مشمولیت می رسند، از خدمت دوره ضرورت معاف می باشند.آن دسته از مشمولانی که با بانوان جانباز ۲۵ درصد و بالاتر ازدواج نمایند، تا مدت ۵ سال از تاریخ ثبت عقد از معافیت موقت برخوردار می باشند و در صورت استمرار ازدواج، پس از گذشت ۵ سال نهایتا با تایید بنیاد شهید و امور ایثارگران؛ معافیت دائم شامل حال آن ها می شود.
در صورتی که هر یک از شهدا، جاویدالاثران، آزادگان و جانبازان فاقد فرزند ذکور باشند، تنها یکی از برادران آن ها طبق قوانین و مقررات می تواند از امتیاز معافیت استفاده نماید.بانوان جانبازی که پیش از این، فرزند یا برادر آن ها به موجب جانبازی خواهر معاف شده اند نیز می توانند همسر مشمول خود را از خدمت سربازی معاف نمایند.
شرایط معافیت مددجویان ۱۴۰۲
معافیت مددجویان نیز از دیگر معافیت هایی است که سازمان نظام وظیفه، قوانین و مقررات مرتبط با آن ها را در اختیار مشمولان قرار داده تا افراد واجد شرایط بتوانند از حضور در دوره خدمت ضرورت معاف شوند. این شرایط به شرح زیر می باشند.
مادر فاقد همسر تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی
بر اساس قوانین جدید نظام وظیفه، دیگر تعداد فرزندان پسر مادر تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی اهمیتی نداشته و حتی اگر مادری بیش از دو فرزند پسر داشته باشد، مشروط به آن که قبلا برادران دیگر از معافیت کفالت مادر استفاده نکرده باشند، فرد مشمول از خدمت سربازی معاف می شود.نکته حائز اهمیت در خصوص این نوع معافیت، فاقد همسر بودن مادر به سبب فوت شوهر یا طلاق از وی می باشد. بنابراین مادرانی که همسر آن ها مفقودالاثر شده یا در حبس می باشند، مشمول این قانون نمی شوند.
خانواده های دارای سه فرزند دختر و یک فرزند پسر
مشمول می بایست تنها پسر خانواده بوده و هیچ برادری نداشته باشد.تاهل یا مطلقه بودن خواهران فرد مشمول، مانع معافیت وی نمی شود. در صورتی که پدر در قید حیات باشد، وضعیت جسمانی وی ملاک عمل نبوده و تنها تحت پوشش بودن وی یا مادر مشمول در کمیته امداد یا بهزیستی شرط اصلی معافیت می باشد. به عبارت دیگر، پدر یا مادر شخص مشمول حتما باید تحت پوشش کمیته و یا بهزیستی باشند. استفاده برادر ناتنی از این معافیت صرفا در صورتی امکان پذیر است که خواهران از طریق پدر یا مادر با مشمول دارای رابطه نسبی باشند.
مشمول دارای فرزند معلول
در صورتی که فرد مشمول فاقد غیبت بوده و فرزند وی نیز تحت پوشش بهزیستی باشد، می تواند از این نوع معافیت بهره مند شود.
ازدواج با بانوان دارای معلولیت جسمی – حرکتی
مشمولانی که با بانوان معلول ازدواج می کنند، به مدت ۵ سال موقتا از خدمت سربازی معاف می شوند و در صورت استمرار ازدواج نیز می توانند از معافیت دائم استفاده نمایند.
شرایط معافیت متعهدین خدمت ۱۴۰۲
یکی از معافیت هایی که مشمولین خدمت سربازی میتوانند نسبت به آن اقدام کنند، معافیت متعهدین خدمت میباشد. مطابق با قوانین نظام وظیفه، عبارت “متعهد خدمت” به افرادی اطلاق می شود که در هر یک از دستگاه هایی دولتی استخدام شده و مشغول به کار هستند. شرایط بهره مندی از این معافیت به صورت زیر است.
مشمولان قانون خدمت نیروی انسانی، درمانی و بهداشتی پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی و بعد از تأمین نیازمندی های نیروهای مسلح، ادامه خدمت خود را تا ۵ سال در وزارت بهداری انجام میدهند.مشمولین قانون معافیت فارغ التحصیلان مراکز تربیت معلم پس از اتمام دوره آموزش مقدماتی نظامی، موظف به انجام ادامه خدمت خود در آموزش و پرورش خواهند بود.
داوطلبان شغل معلمی خلبانی در آموزشگاه فنون هواپیمایی تنها در صورت ارائه تعهد و گذراندن ۱۰ سال خدمت و همچنین داوطلبان شغل تکنسینی هواپیما در این آموزشگاه، مشروط به سپردن تعهد و انجام ۱۲ سال خدمت، از حضور در دوره سربازی معاف خواهند بود.همچنین دولت می تواند از حضور کارکنان خود که مشمول خدمت سربازی نیز می باشند، به دو شکل زیر بهره مند شود.
شرایط معافیت بخشودگی سن ۱۴۰۲
معافیت بخشودگی سن نیز تنها شاملافرادی می شود که ۵۰ سال آن ها به پایان رسیده است اما به خدمت سربازی نرفته اند. در واقع شناسنامه این افراد نشان دهنده کارت پایان خدمت سربازی آن ها می باشد.
در پایان لازم است بدانید که بسیاری از مشمولان می توانند در صورت برخورداری از شرایط کسری خدمت، مدت زمان خدمت سربازی خود را با توجه قوانین و ضوابط نظام وظیفه کاهش دهند و یا در صورتی که از شرایط و قوانین ایست خدمت سربازی برخوردار می باشند، زمان اعزام خود را به تعویق بیندازند.
سوالات متداول
۱- شرایط معافیت کفالت برادر صغیر در سال ۱۴۰۲ چیست؟
این نوع معافیت به شرط در قید حیات نبودن پدر و این که مشمول تنها برادر و سرپرست برادر کمتر از ۱۸ سال خود باشد، اعمال می شود.
۲- در چه صورتی می توان از معافیت کفالت مادر در سال استفاده کرد؟
مشمولینی که مادر آن ها فاقد شوهر باشد، می توانند از این معافیت بهره ببرند.
۳- معافیت موقت از خدمت ضرورت در سال شامل چه مواردی می باشد؟
معافیت تحصیلی، معافیت بنیاد ملی نخبگان و گواهی اشتغال به خدمت، در گروه معافیت موقت قرار می گیرند.
انتهای مطلب/م.ع