مشکلات ایران پس از سقوط اسد و چالش های تحولات ژئوپلیتیکی خاورمیانه
امیر محمدی: پس از سقوط اسد؛ با احتمال بسته شدن مسیر لبنان با محور مقاومت ایران با چالشی جدید روبرو شده است. چالشی که در آن ترکیه و اسرائیل نقش اصلی را بازی می کنند و امریکا از آنها حمایت می کند!
به گزارش تلنگر؛ تحولات ژئوپلیتیکی خاورمیانه پس از سقوط دمشق و تغییر نظام سوریه، پیامدهای گستردهای برای بازیگران منطقهای و فرامنطقهای دارد. پیچیدگیهای این تحولات کشورهای مختلف را تحت الشعاع قرار می دهد.
سقوط دمشق و تاثیرات آن بر تحولات ژئوپلیتیکی خاورمیانه
سقوط حکومت خاندان اسد بعد از حدود 52 سال حکومت بر سوریه کشورهای منطقه خاورمیانه را با چالشی جدی مواجه کرده و می تواند عمق نفوذ کشورها را تغییر دهد. این تحولات نقشه ژئوپلتیکی خاورمیانه را تغییر خواهد داد. در اینجا به نکات کلیدی این موضوع میپردازیم:
۱. پیامدهای سقوط دولت اسد برای ایران
- ارتباط با حزبالله و لبنان: یکی از مهمترین نگرانیهای ایران از سقوط دولت اسد، قطع مسیر ارتباطی با حزبالله در لبنان است. حمایت از سوریه در سالهای گذشته عمدتاً برای حفظ این مسیر راهبردی بوده است.
- تلاش برای سازگاری با دولت جدید: ایران در حال تدوین سیاستی محتاطانه است تا بتواند روابط خود را با دولت احتمالی بعدی در سوریه حفظ کرده و تأثیرگذاری خود را در لبنان و محور مقاومت ادامه دهد.
۲. افزایش نفوذ ترکیه در سوریه و منطقه
- افزایش نفوذ ترکیه در سوریه: ترکیه از هرگونه سقوط دولت اسد بهرهبرداری میکند تا نفوذ خود را در سوریه گسترش دهد. این موضوع میتواند وزن ژئوپلیتیکی ترکیه را در منطقه افزایش داده و به دخالتهای بیشتر در قفقاز، عراق و مناطق دیگر منجر شود.
- نگرانی ایران از دالان زنگزور: پروژه دالان زنگزور که میتواند ایران را از ارمنستان جدا کند و مسیر جدیدی برای ارتباط ترکیه و آذربایجان فراهم آورد، تهدیدی جدی برای امنیت ژئوپلیتیکی ایران بهشمار میرود.
۳. اسرائیل و اقدامات علیه ایران
- اسرائیل به دنبال پایان محور مقاومت: اسرائیل از تضعیف سوریه به عنوان بخشی از محور مقاومت خرسند است و احتمالاً پس از سقوط اسد، اقدامات بیشتری برای تضعیف بازوهای مقاومت مانند حوثیها در یمن انجام دهد.
این تحرکات میتواند با هماهنگی آمریکا و برخی کشورهای عربی صورت گیرد، تا نفوذ ایران در منطقه را محدودتر کند.
۴. تحولات داخلی ایران و آمادگی برای مقابله با بحرانها
- ایران در تلاش برای تاثیرگذاری بر طرف های سوری: ایران در تلاش است تا با بحرانهای احتمالی ناشی از سقوط اسد، بهویژه با نفوذ در گروههای مخالف سوریه (کردها و برخی اعراب)، فضای تأثیرگذاری خود را حفظ کند.
- ایران و مذاکرات با 1+5: در صورت موفقیت ایران در مذاکرات با اروپا و آمریکا، فشارهای ژئوپلیتیکی کاهش یافته و قدرت مانور ایران در برابر رقبا افزایش مییابد.
۵. تغییرات ژئوپلیتیکی گسترده در خاورمیانه
- خاورمیانه در حال ورود به یک دوره جدید از تغییرات ژئوپلیتیکی است. بازیگران منطقهای مانند ترکیه، اسرائیل، ایران و حتی کشورهای عربی در تلاشند تا نفوذ خود را در این شرایط جدید افزایش دهند.
- نتیجه این تغییرات ممکن است شکل جدیدی از توازن قدرت در منطقه باشد، جایی که رقابت میان محورهای مختلف (ایران-حزبالله، ترکیه-قطر، و اسرائیل-کشورهای عربی) شدت میگیرد.
تحولات سوریه تنها بخشی از تصویر بزرگتر ژئوپلیتیکی خاورمیانه است. این تحولات نه تنها نقش بازیگران منطقهای را تغییر خواهد داد، بلکه میتواند نظم جهانی قدرت را نیز متأثر کند. ایران در این معادله پیچیده باید با دقت بیشتری عمل کند و از فرصتها برای بازسازی روابط بینالمللی و منطقهای خود بهره گیرد.
در این بین نقش وزارت امور خارجه کشورمان و آقای عراقچی پر رنگ تر از هر همیشه به چشم می آید. امیدواریم در این شرایط مجلس اجازه دهد دولت با تمام نیروهای تاثیرگذار در حوزه سیاست خارجی از جمله محمد جواد ظریف به میدان سیاسی بیاید تا بتوانیم از این بحران به سلامت و با کمترین آسیب خارج شویم.
انتهای مطلب
