چگونه از دریازدگی پیشگیری کنیم؟ ترفندهایی که سفر دریایی را لذت‌بخش می‌کنند!
با رعایت تغذیه مناسب، تکنیک‌های ذهنی و داروهای مؤثر می‌توان از دریازدگی جلوگیری کرد و سفر دریایی راحت‌تری داشت.
در این مطلب از تلنگر به بررسی سوال “چگونه از دریازدگی پیشگیری کنیم؟” خواهیم پرداخت. سفرهای دریایی می‌توانند تجربه‌ای لذت‌بخش و خاطره‌انگیز باشند، اما برای برخی افراد، مشکل دریازدگی باعث می‌شود این سفرها به یک کابوس تبدیل شوند. دریازدگی یک نوع بیماری حرکتی است که هنگام سفر با کشتی، قایق یا حتی در برخی موارد وسایل نقلیه دیگر رخ می‌دهد. احساس تهوع، سرگیجه، تعریق بیش‌ازحد و سردرد از علائم شایع آن هستند. اما آیا می‌توان از دریازدگی جلوگیری کرد؟ خوشبختانه بله! با شناخت علل دریازدگی و استفاده از روش‌های موثر، می‌توان این مشکل را کنترل کرد و از سفرهای دریایی نهایت لذت را برد.
دریازدگی چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟
دریازدگی نوعی بیماری حرکتی است که در اثر عدم هماهنگی میان اطلاعات دریافت‌شده از چشم، گوش داخلی و سیستم تعادلی مغز ایجاد می‌شود. هنگامی که بدن روی یک کشتی یا قایق در حال حرکت قرار می‌گیرد، مغز پیام‌های متناقضی از اندام‌های حسی دریافت می‌کند که باعث سردرگمی شده و علائم دریازدگی را ایجاد می‌کند.
علائم شایع دریازدگی
- تهوع و استفراغ
- سرگیجه و عدم تعادل
- عرق سرد
- افزایش بزاق دهان
- خستگی و بی‌حالی
- سردرد
- مشکلات تمرکز
چرا دریازدگی اتفاق می‌افتد؟
سیستم تعادل بدن به کمک سه بخش اصلی کار می‌کند:
- چشم‌ها: مشاهده حرکت محیط اطراف
- گوش داخلی: دریافت سیگنال‌های حرکتی و تعادلی
- گیرنده‌های حسی بدن: احساس تکان‌های ناشی از حرکت کشتی
زمانی که مغز از این منابع اطلاعات متناقضی دریافت کند (مثلاً چشم‌ها حرکت را نمی‌بینند اما گوش داخلی آن را احساس می‌کند)، دچار سردرگمی شده و واکنش فیزیولوژیکی مانند تهوع و سرگیجه بروز می‌کند.
چگونه از دریازدگی پیشگیری کنیم؟
۱. انتخاب زمان مناسب برای سفر
- در روزهای آرام و بدون طوفان سفر کنید، زیرا آب‌های آرام‌تر احتمال دریازدگی را کاهش می‌دهند.
- در ساعات اولیه روز حرکت کنید، چون هوای تازه و نور طبیعی تأثیر مثبتی بر تعادل بدن دارند.
۲. انتخاب وسیله مناسب
- کشتی‌های بزرگ‌تر کمتر تکان می‌خورند و احتمال دریازدگی را کاهش می‌دهند.
- اگر با قایق سفر می‌کنید، قایق‌های دارای تثبیت‌کننده (stabilizer) را انتخاب کنید.
۳. رزرو کابین در قسمت مناسب کشتی
- نزدیک به مرکز کشتی بمانید، زیرا در این قسمت تکان‌های کمتری احساس می‌شود.
- کابین‌هایی با پنجره و دسترسی به هوای تازه انتخاب کنید تا جریان هوا به کاهش علائم کمک کند.
۴. آمادگی تغذیه‌ای قبل از سفر
- یک وعده غذای سبک و کم‌چرب قبل از سفر میل کنید.
- از مصرف غذاهای چرب، ادویه‌دار و سنگین پرهیز کنید.
- زنجبیل و چای نعناع بنوشید، زیرا این مواد خاصیت ضدتهوع دارند.
۵. استراحت کافی داشته باشید
- قبل از سفر به میزان کافی بخوابید، چون کم‌خوابی احتمال دریازدگی را افزایش می‌دهد.
- استرس و اضطراب را کاهش دهید، زیرا آرامش ذهنی در پیشگیری از دریازدگی نقش مهمی دارد.
اقدامات حین سفر برای جلوگیری از دریازدگی
۱. انتخاب جایگاه مناسب روی کشتی
- در فضای باز بمانید و به خط افق نگاه کنید تا مغز اطلاعات صحیح‌تری دریافت کند.
- از قسمت‌های جلویی یا عقبی کشتی که تکان‌های بیشتری دارند، دوری کنید.
- روی عرشه بالایی بایستید تا جریان هوای تازه به شما کمک کند.
۲. نحوه صحیح نشستن و ایستادن
- سعی کنید در حالت ایستاده و ثابت باشید، زیرا حرکت کمتر احتمال دریازدگی را کاهش می‌دهد.
- اگر نشسته‌اید، به پشتی صندلی تکیه دهید و پاها را روی زمین بگذارید.
۳. تمرکز بر یک نقطه ثابت
- نگاه کردن به یک نقطه ثابت در افق به مغز کمک می‌کند اطلاعات صحیح‌تری از محیط دریافت کند.
- از خواندن کتاب، استفاده از گوشی یا تماشای صفحه نمایش اجتناب کنید، زیرا این کار تعادل را برهم می‌زند.
۴. تکنیک‌های تنفس و آرام‌سازی ذهن
- نفس عمیق بکشید تا سطح اکسیژن خون متعادل شود و اضطراب کاهش یابد.
- مدیتیشن و تمرینات ذهنی مانند تصور یک محیط آرام و بی‌حرکت کمک می‌کند.
۵. استفاده از خوراکی‌های ضد دریازدگی
- جویدن آدامس زنجبیلی یا خوردن بیسکوییت نمکی به کاهش تهوع کمک می‌کند.
- نوشیدن چای بابونه یا دمنوش رازیانه برای آرام کردن معده مفید است.
داروها و روش‌های پزشکی برای پیشگیری و درمان دریازدگی
۱. داروهای بدون نسخه (OTC) برای پیشگیری از دریازدگی
اگر راهکارهای طبیعی تأثیر کافی نداشتند، می‌توانید از برخی داروها استفاده کنید. داروهای زیر به‌طور رایج برای جلوگیری و درمان دریازدگی تجویز می‌شوند:
- دیمن هیدرینات (Dramamine): یک آنتی‌هیستامین مؤثر برای جلوگیری از تهوع و سرگیجه.
- مکلیزین (Bonine یا Antivert): برای پیشگیری از دریازدگی و بیماری حرکت.
- پچ اسکوپولامین (Scopolamine patch): یک چسب پوستی که پشت گوش قرار می‌گیرد و تا ۳ روز اثر دارد.
- پیرکتین (Periactin): برای کاهش حساسیت به حرکات دریایی.
نکته مهم: این داروها ممکن است باعث خواب‌آلودگی شوند، بنابراین قبل از مصرف حتماً با پزشک مشورت کنید.
۲. داروهای طبیعی و مکمل‌های گیاهی
- کپسول زنجبیل: خواص ضدتهوعی زنجبیل به کاهش علائم دریازدگی کمک می‌کند.
- قرص ویتامین B6: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ویتامین B6 برای کاهش تهوع مؤثر است.
- دمنوش نعناع یا بابونه: نوشیدن این دمنوش‌ها قبل از سفر به آرامش معده کمک می‌کند.
۳. روش‌های پزشکی جایگزین
- طب فشاری (Acupressure): فشار دادن نقطه‌ای در مچ دست (نقطه P6) می‌تواند به کاهش تهوع کمک کند. برخی افراد از مچ‌بندهای مخصوص طب فشاری برای پیشگیری از دریازدگی استفاده می‌کنند.
- طب سوزنی: برخی تحقیقات نشان داده که این روش در کاهش علائم دریازدگی مؤثر است.
روش‌های درمان فوری در صورت بروز دریازدگی
۱. تغییر موقعیت بدن و نگاه کردن به افق
اگر علائم دریازدگی شروع شد:
- به یک نقطه ثابت در افق نگاه کنید تا مغز هماهنگی بهتری با محیط پیدا کند.
- به پشت دراز بکشید و چشم‌ها را ببندید تا سیستم تعادل بدن استراحت کند.
۲. تنفس عمیق و آرامش ذهنی
- نفس عمیق از طریق بینی بکشید، چند ثانیه نگه دارید و به‌آرامی از دهان بیرون دهید.
- روی صداهای آرامش‌بخش تمرکز کنید تا حواس مغز از احساس تهوع پرت شود.
۳. نوشیدن مایعات مناسب
- آب بنوشید، اما نه به مقدار زیاد.
- دمنوش‌های گیاهی مثل چای نعناع یا بابونه مصرف کنید.
- از نوشیدنی‌های شیرین و گازدار پرهیز کنید، زیرا ممکن است معده را تحریک کنند.
۴. جویدن آدامس یا بیسکوییت نمکی
جویدن آدامس زنجبیلی یا بیسکوییت نمکی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.
۵. خروج از فضای بسته و دریافت هوای تازه
رفتن به عرشه کشتی و استنشاق هوای تازه باعث کاهش علائم دریازدگی می‌شود.
توصیه‌هایی برای کودکان و افراد مستعد دریازدگی
- کودک را در مرکز کشتی بنشانید.
- از بازی‌های دیجیتالی یا خواندن کتاب اجتناب کنند.
- به او یک خوراکی سبک مثل بیسکوییت یا نان تست بدهید.
- به کودک آموزش دهید که به افق نگاه کند.
- سالمندان باید آهسته حرکت کنند و از تکان‌های شدید اجتناب کنند.
- زنان باردار می‌توانند از مچ‌بندهای ضدتهوع یا دمنوش زنجبیل استفاده کنند.
سخن آخر
با رعایت نکات ذکرشده، می‌توانید از سفرهای دریایی خود بدون نگرانی از دریازدگی لذت ببرید. اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید، در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید!
انتهای مطلب / ف.ر
