خواص قهوه روبوستا چیست؟

به گزارش تلنگر؛ قهوه روبوستا نوعی قهوه است که از دانه (میوه) گیاه Coffea canephora تهیه می‌شود.
روبوستا، از نواحی مرکزی و غربی صحرای آفریقای جنوبی سرچشمه گرفته است و حدود ۴۰ درصد از تولید قهوه در جهان را تشکیل می‌دهد.

قهوه روبوستا، پس از قهوه عربیکا که از گیاه Coffea Arabica تهیه می‌شود، مقام دوم را در جهان دارد. قهوه عربیکا حدود ۶۰ درصد بازار قهوه در جهان را نصیب خود کرده است.

قهوه روبوستا چه طعمی دارد؟

قهوه روبوستا طعم خاکی دارد و اغلب گفته می‌شود که دارای طعمی کمی تلخ، مزه مقداری شبیه پلاستیک است و پس از نوشیدن آن، مزه شبیه بادام زمینی را بجا می‌گذارد.

طعم آن جذاب به نظر می‌رسد، اگرچه ممکن است مقداری با ذائقه شما خوشایند نباشد، ولی این سبک از طعم همیشه در ذائقه روزانه ما وجود ندارد و امتحان آن لذت بخش خواهد بود.

طعم قهوه روبوستا، وابستگی زیادی به کیفیت دانه‌های قهوه و شیوه رست کردن آن دارد. برای نمونه، با دانه‌های قهوه روبوستای کانیبال (Cannonball Coffee robusta) بوی خاک همانند سیب زمینی خام را به مشام می‌رساند در صورتی که پس از دم آوری آن، طعم خاک مانند از بین می‌رود و مزه‌ای ملایم احساس می‌شود. البته همچان طعم آن تلخ است و اگر شما از طرفداران شکلات تلخ هستید، مزه این نوشیدنی همان چیزی است که به دنبال آن هستید.

دانه‌های قهوه روبوستا حاوی کافئین و قند کمتری نسبت به دانه‌های قهوه عربیکا بوده و به همین دلیل دارای طعم قوی‌تر و تند‌تر از عربیکا را دارد.

چه مقدار کافئین در قهوه روبوستا وجود دارد؟

اگر شنیده اید که کافئین بیشتری در روبوستا به نسبت عربیکا وجود دارد، درست شنیده‌اید. میزان کافئین موجود در روبوستا حدود دو برابر بیشتر از قهوه عربیکا است.

میزان کافئین موجود در قهوه روبوستا حدود ۲.۲ تا ۲.۷ درصد بوده در حالی که این میزان در قهوه عربیکا حدود ۱.۲ تا ۱.۵ درصد است.

بالاتر بودن میزان کافئین در قهوه روبوستا باعث حفاظت گیاه در برابر آفت و بیماری‌ها می‌شود. آفت‌ها طعم تلخ آن را دوست نداشته و بیماری‌ها از خواص ضد میکروبی کافئین خوششان نمی‌آید.

کافئین بالاتر در قهوه روبوستا همچنین باعث ایجاد طعم تلخ‌تر در قهوه دم آوری شده می‌شود و یک فنجان نوشیدنی روبوستا حاوی تقریبا دو برابر کافئین به نسبت یک فنجان قهوه عربیکا است.

۱۳ تولیدکننده برتر قهوه روبوستا در جهان

در ادامه برخی از بزرگترین تولیدکنندگان قهوه روبوستا در جهان آورده شده است:

ویتنام
برزیل
اندونزی
هند
اوگاندا
مالزی
ساحل عاج
تایلند
کامرون
فیلیپین
ماداگاسکار
گینه
گواتمالا

اگر می‌بینید نام کشور‌های بالا به عنوان تولید‌کننده بر روی بسته قهوه‌ای که خریداری میکنید ذکر شده است (مخصوصاً کشور‌هایی که در آفریقا و آسیا وجود دارد) ممکن است درصد زیادی از حجم موجود قهوه، از نوع قهوه روبوستا باشد (مگر اینکه بر روی بسته نوشته شده باشد که این قهوه ۱۰۰ درصد حاوی قهوه عربیکا است). به خصوص اگر طعم تلخ و دودی مانند در نوشیدنی تان احساس می‌کنید.

دانه‌های روبوستا گاهی اوقات به عنوان پرکننده (برای صرفه جویی در هزینه) و یا متعادل کننده طعم و دستیابی به مزه مطلوب به کیسه‌های قهوه عربیکا اضافه می‌شود.

کیسه ای از کنگو آمده بود که با توجه به شکل دانه‌ها و طعم آن، می‌توان مطمئن بود که این ترکیب، مخلوطی از روبوستا و عربیکا است. اما وقتی با وارد کننده یا تهیه کننده آن تماس گرفته شد، آنان اذعان کردند که این محصول ترکیبی نبوده و ۱۰۰ درصد قهوه عربیکا است.

۱۲ تفاوت بین روبوستا و عربیکا

تفاوت‌های قابل توجهی بین این دو قهوه محبوب وجود دارد. در ادامه، نگاه دقیق‌تری به تفاوت‌های میان قهوه روبوستا و قهوه عربیکا خواهیم انداخت.

قهوه روبوستا:

۱- نیاز به گرده افشانی شدن دارد. این بدان معنی است که شکوفه‌های روبوستا را باید با توجه به ترکیب‌های ژنتیکی متفاوت گرده افشانی کرد و گیاه به خودی خود گرده افشانی نمی‌کند. گیاه عربیکا به طور طبیعی گرده افشانی می‌کند.
۲- سریع‌تر رشد می‌کند. روبوستا حدود ۲ سال زمان می‌برد تا میوه دهد. این زمان برای عربیکا حدود ۴ سال طول می‌کشد.
۳- حاوی کافئین بیشتری است. روبوستا حدود دو برابر یا بیشتر کافئین نسبت به عربیکا دارد.

۴- طعم متفاوتی دارد. روبوستا مزه تلخ‌تر از عربیکا دارد. این طعم تلخ تا حدودی به دلیل داشتن مقدار بالای کافئین است. همچنین کلروژنیک اسید (CGA) بالاتری دارد که عطر و طعم تلخی دارد، و میزان کلروژنیک اسید در آن حدود ۷-۱۰ درصد است در حالی که این میزان در قهوه عربیکا حدود ۵.۵ ا ۸ درصد است. همچنین قند موجود در قهوه روبوستا تقریبا به میزان نیمی کمتر از قهوه عربیکا است. در کل قهوه روبوستا به عنوان مزه خاکی و تند همراه با طعمی مانند چوب یا پلاستیک سوخته معروف بوده و پس از نوشیدن آن مزه شبیه به بادام زمینی را از خود به جای می‌گذارد.
۵- انعطاف پذیرتر است. گیاه روبوستا مقاوم‌تر است و می‌تواند در مقابل دمای بالا مقاومت کند و در معرض آفتاب مستقیم بهتر عمل می‌کند. به دلیل داشتن کافئین و اسید کلروژنیک بیشتر، روبوستا نسبت به عربیکا مقاوم‌تر به آفات و بیماری است.
۶- محصول بیشتری را تولید می‌کند. گیاه روبوستا قهوه بیشتری نسبت به قهوه عربیکا در هر هکتار تولید می‌کند.
۷- هزینه تولید کمتری دارد. روبوستا مقاوم‌تر است، سریع‌تر بالغ شده و محصول بیشتری به نسبت گیاه عربیکا تولید می‌کند. این عوامل باعث شده که هزینه اولیه کمتری برای رشد آن نیاز باشد. این موارد به همراه طعم تلخ‌تر آن باعث شده که طرفدار کمتری در بازار داشته باشد و خرید آن نیز کمتر باشد؛ بنابراین برخی از شرکت‌های معتبر قهوه از روبوستا به عنوان پرکننده و حجم دهنده محصولات قهوه خود استفاده می‌کنند و آن را با دانه قهوه عربیکا مخلوط می‌کنند.
۸- دانه آن از نظر اندازه و رنگ متفاوت است. دانه‌های روبوستا معمولاً از دانه‌های عربیکا کوچک‌تر، ضخیم‌تر و گرد‌تر هستند. همچنین رنگ دانه‌های خام آن تیره‌تر است.
۹- جوان‌تر است. قهوه روبوستا حدود ۱۰۰ سال پس از قهوه عربیکا کشف شد که آن را در بازار جهانی جوان‌تر نشان می‌دهد.
۱۰- برگ گیاه آن بزرگ‌تر است. برگ‌های گیاه روبوستا بزرگتر از گیاه عربیکا است.
۱۱- در نیمکره شرقی رشد می‌کند. روبوستا به طور عمده در نیمکره شرقی رشد می‌کند، در حالی که عربیکا به طور عمده در آمریکای جنوبی رشد کرده و پرورش داده می‌شود.
۱۲- کروموزوم کمتری دارد. روبوستا دارای ۲۲ کروموزوم است در حالی که تعداد کروموزوم قهوه عربیکا ۴۴ است.

مشخصات عطر و طعم قهوه‌ی روبوستا برزیل

قهوه برزیل ترکیبی غنی از چهار نوع دانه مختلف قهوه است. هر کدام از این دانه‌ها طعم متمایز و خاص خود را دارند و با ترکیب شدن با یکدیگر یک میکس غنی، لطیف و خامه‌ای که قهوه برزیل است را به وجود می‌آورند.

روی هم رفته قهوه روبوستا برزیل اسیدیته پایین و طعم آجیلی و تلخ و شیرین دارد.

بهترین متد‌های دم آوری قهوه روبوستا برزیل شامل اسپرسو، فرنچ پرس و کلد برو است.

قهوه‌ی روبوستا ویتنام

ویتنام دومین تولید کننده بزرگ قهوه در جهان است. قهوه اولین بار در قرن نوزدهم توسط فرانسوی‌ها به ویتنام که مستعمره آن‌ها بود معرفی شد.

چه چیزی قهوه ویتنام را از دیگر قهوه‌ها متفاوت می‌کند؟

بیشتر قهوه‌ای که در ویتنام کشت می‌شود از گونه‌ها روبوستا، گیاهی مفاوم است که می‌تواند در ارتفاعات پایین رشد کند. قهوه روبوستا ویتنام از نظر طعم و مزه قوی تر، آجیلی‌تر و دارک‌تر از قهوه عربیکا ویتنام است.
با اینکه قهوه عربیکا در ویتنام کمتر رایج است، اما محبوبیت آن در میان برخی کشاورزان در حال افزایش است.

دانه‌های روبوستا در چه شرایطی رشد می‌کنند؟

ریشه این گیاه کم عمق است، اما ارتفاع درختان روبوستا تا حدود ۱۰ متر نیز می‌رسد. تنه‌های آن بسیار ضخیم و مقاوم است و همین نکات سبب شده تا درختان روبوستا بتوانند در شرایط سخت و نامساعد رشد کنند، نور و آفتاب زیاد را تحمل کنند و در برابر آفات مقاوم بمانند؛ تنها نکته‌ای که در مورد روبوستا وجود دارد این است که به آب زیاد احتیاج دارد به طور کلی کشت دانه‌های روبوستا به نسبت سایر قهوه‌ها بسیار آسان‌تر است.

ویتنام جزو کشور‌هایی است که بیشترین درخت روبوستا در آن رشد کرده و مرغوب‌ترین روبوستا را می‌توان در این کشور یافت و پس از آن در آفریقا، هند و اندونزی بیشترین مقدار روبوستا یافت می‌شود.

روش دم کردن قهوه روبوستا

قهوه روبوستا به دلیل تلخی و کافئین زیادی که دار معمولا به تنهایی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و معمولا با عربیکا ترکیب می‌شود؛ اما عده‌ای هستند که به طعم تلخ قهوه روبوستا علاقه دارند و ترجیح می‌دهند این قهوه را به صورت خالص و بدون هیچ ترکیبی استفاده کنند.

برای دم کردن قهوه روبوستا می‌توان از روش جوشاندن استفاده کرد؛ روشی قدیمی که در گذشته بسیار مرسوم بوده و هم اکنون نیز برای داشتن طعمی اصیل از این روش استفاده می‌شود. بدین صورت که قهوه را همراه با آب درون قوری می‌ریزند تا به آرامی جوش آید. نوشیدنی آماده شده غلیظ است و پودر قهوه در این روش ته نشین می‌شود.

مکس قهوه روبوستا و عربیکا

همانطور که گفته شد روبوستا دارای طعمی تلخ و کافئین بالاست به همین سبب اکثرا آن را به تنهایی استفاده نکرده و معمولا به عنوان قهوه پایه از آن استفاده می‌شود.

یکی از ترکیباتی که بسیار محبوب است و طرفداران زیادی نیز دارد ترکیب عربیکا و روبوستا است.

برای این میکس می‌توانید از دو روش استفاده کنید.

۷۰ درصد عربیکا و ۳۰ درصد روبوستا: روبوستا در این ترکیب سبب خامه‌دار شدن نوشیدنی و فوم گرفتن آن می‌شود فقط باید توجه داشته باشید که از روبوستا دارک استفاده نکنید، زیرا سبب از بین رفتن عطر عربیکا می‌شود.
۵۰ درصد عربیکا + ۵۰ درصد روبوستا: این ترکیب عطر و بویی دل‌انگیز و کافئین متوسطی دارد.

خواص قهوه روبوستا

روبوستا به دلیل داشتن کافئین بالا بیشتر از سایر قهوه‌ها موجب هوشیاری می‌شود.
برای افزایش تمرکز بسیار مناسب و کاربردی است.
متابولیسم بدن را افزایش داده در نتیجه باعث لاغری می‌شود.
عملکرد فیزیکی بدن را افزایش می‌دهد.
نکته: تلخ بودن دانه‌های روبوستا و کافئین بالای آن موجب شده تا اکثر افراد نسبت به نوشیدن آن حس خوبی نداشته باشند؛ به همین دلیل اکثرا از قهوه ۱۰۰ درصد روبوستا استفاده نمی‌کنند.

خوب است بدانید که روبوستا اگر با کیفیت و اصیل باشد و تحت شرایط مناسب پرورش یافته باشد و سپس درست رست شده باشد جزو خوش طعم‌ترین قهوه‌ها خواهد بود و نکته‌ی دیگر اینکه شما می‌توانید از روبوستا به عنوان یک نوشیدنی پایه استفاده کنید که قابلیت ترکیب شدن با سایر قهوه‌ها را دارد به عنوان مثال برای تهیه اسپرسو می‌توان از روبوستا کمک گرفت.

دانه‌های قهوه عربیکا دارای مشخصات ظاهری زیر هستند:

دانه‌هایی تخت و صاف

دانه‌هایی بیضی‌تر از قهوه روبوستا

دارای انحنا در خط وسط لوبیای قهوه

دانه‌های قهوه روبوستا دارای مشخصات ظاهری زیر هستند:

دانه‌هایی کوچکتر از قهوه عربیکا

دانه‌هایی گردتر از قهوه عربیکا

دارای خط صاف در وسط لوبیای قهوه و عدم وجود انحنا در خط وسط لوبیای قهوه

قیمت قهوه عربیکا و قهوه روبوستا

قیمت قهوه عربیکا از قهوه روبوستا بیشتر است که دلیل این موضوع موارد زیر است:

۱. محبوبیت این نوع قهوه و در نتیجه افزایش تقاضا (همانطور که می‌دانید اولین اثر افزایش تقاضا افزایش قیمت است).

۲. حساسیت بالای این گیاه به شرایط آب و هوایی و آفات، که نتیجه آن در معرض خطر قرار داشتن بیشتر این گیاه در مقابل گیاه قهوه روبوستا است.

انتهای مطلب/ی.ن